College aantekeningen
Victimologie: Het slachtoffer en de maatschappelijke reactie
- Vak
- Victimologie
- Instelling
- Universiteit Gent (UGent)
Zesde les van victimologie. PPt's & lesnotities.
[Meer zien]Voorbeeld 3 van de 22 pagina's
Voorbeeld 3 van de 22 pagina's
In winkelwagenVerkoper
Volgen
Voorbeeld van de inhoud
HET SLACHTOFFER EN DE MAATSCHAPPELIJKE REACTIEWe zitten met een aantal assumpties als het gaat om slachtofferschap:
We zijn cultureel gevormd om slachtoffers te herkennen (roodkapje slachtoffer van grote boze
wolf)
o Ideale slachtoffer: jonge dame en dader is harige oude man
Overzicht
1. Het slachtoffer als sociaal construct
2. Het verwerven van een slachtofferstatus
a. Het ‘ideale slachtoffer’
b. De ‘cultus’ van het ‘echte’ slachtofferschap
c. Conclusie
3. Maatschappelijke reacties op slachtoffers
4. Conclusie
1. Het slachtoffer als sociaal construct
Karstedt, 2002:
“Reactions to crime are affected by emotional cultures and their institutional settings.”
Cultuur: Hoe wij reageren op misdrijven wordt bepaald door de cultuur waarin we leven
o Vb. Individualistische cultuur of groepscultuur?
Ongeluk in individuele samenleving:
Dan zie je dat er een fragmentering is van het veiligheidsbeeld
Hebt eigen lot in handen
Onze westerse cultuur is daar heel sterk op gebaseerd
Lotscultuur: alles is het lot
Een misdrijf is dan een daad van God
o Vb. als je overvallen wordt in een steeg, zal dat wel uw fout zijn
Collectieve cultuur
o Probleem: hulpverlening is gebaseerd op witte rijke middenklasse
In onze multiculturele samenleving worden we geconfronteerd met mesnen die
anders denken over de samenleving
Dus de culturele setting van hoe je kijkt naar misdrijven, is belangrijk
De institutionele settings: hoe ga je institutioneel om met conflicten?
o De politie neemt het conflict over en draagt het dan over aan het OM
o Als slachtoffer wordt het conflict dus eigenlijk uit uw handen getrokken
136
, Je verliest het eigendom ervan
o Cf. restorative justice: dan wordt je als slachtoffer meer eigenaar van een misdrijf
Impact op hoe je denkt over een misdrijf en over de dader
Vb. Seksuolotte: klacht bij het OM omdat ze heel veel dickpicks kreeg
OM heeft dat geseponeerd
Het gevoel van het slachtoffer: zij voelt haar belaagd etc.
o Nu heeft ze het gevoel in die institutionele setting dat ze
abandoned is
Dat zou anders zijn als ze zou kunnen in gesprek gaan met daders
o In kritische criminologie gaat men een slachtoffer van seksueel geweld niet benoemen als
een slachtoffer, maar als een survivor
Omdat een survivor nog eigenaarschap heeft
Een slachtoffer is iets passiefs, je blijft dat eeuwig, het is een stempel die op u
wordt geplakt
In strafrechtsbedeling is er plaats voor emoties, en biedt een systeem om met deze emoties om
te gaan.
o Misdrijven wekken emoties op.
Vb. twee jongens die inrijden op stoet in Strépy
Emoties: haat, woede…
Wij hebben een instituut gecreëerd die ervoor zorgt dat wij onze emoties
niet kunnen zijn vrije wil gaan
Wij geven onze emoties af aan justitie
o Inbreng van rationaliteit (dader probeert het ‘systeem’ te verslaan, slachtoffer weegt
voor-en nadelen af om al dan niet strafrechtsbedeling te mobiliseren).
In de rechtbank gaan we rationaliteit inbrengen
Als mensen gewoon op hun emoties zouden kunnen afgaan, zouden
daders vermoord worden
Hoe?
o Introduceren:
Wetboek
Procedures
Zaakwaarnemers
OM, politie, rechtbank…
Rationeel systeem waarbij er wel degelijk wat plaats is voor emoties:
Moment van de zitting
o Vb. assisenzaken: de voorzitter geeft de familie van de dader
en de slachtoffer een ruimte om te praten
Wij hebben ons systeem geërfd van de verlichting (Montesquie, Rousseau,
Beccaria…) -- 18 e eeuw
In de verlichting: geen misdrijf als er geen wet is daarvoor
o Komaf met de vorst en zijn absolutisme
Men ging uit van het rationele van de mens
Straffen: proberen te resocialiseren
137
, Echter sinds jaren 1990 een beweging richting herbevestiging van emoties in de
strafrechtsbedeling.
o Emotionalisering van het publieke debat inzake misdrijven en de strafrechtsbedeling.
Zie terugkeer van ‘schaamte’
Niet alleen vanuit het academische (cf. herstelrecht)
o Braithwaite: onderzoek bij aboriginals in Australië en in
Canada
Men gaat anders met conflict om daar: dat conflict
wordt niet uit de handen genomen
Conflict wordt gefaciliteerd door gemeenschappen
Eén van de elementen is schaamte
Je moet berouw tonen, u schamen
“naming and shaming”
Reintegrative shaming
In de toepassing van bemiddeling etc. komt dat ook terug
Opkomst van commerciële televisie in de jaren 90: SENSATIE!
o Cf. Marc Dutroux
VRT ging op droge manier daarover rapporteren
VTM vloog op die case, met interviews etc.;
Dat was sensationeel
Inbreng van sensatie en van emoties zorgt
voor meer kijkers
Men zoekt naar prikkels: clickbait
o Ook internationale misdrijven worden gerapporteerd
o Bedoeling om reactie uit te lokken
o Implementaties van sancties die gebaseerd zijn op emoties (langere straffen
bijvoorbeeld).
Cf. Toen Michelle Martin vervroegd vrijkwam
Groot protest!
In politiek: resultaat: strengere en langere straffen
Maar langere straffen zijn NIET effectief in het voorkomen van recidive
Maar toch gaan we dit implementeren door onze emoties
Terwijl empirie iets heel anders zegt
Emoties worden gezien als sociale constructen.
Sociaal constructivisme:
o Constructivisme: emoties bestaan vooral omdat ze gemaakt, geconstrueerd worden.
Emoties worden gemaakt, omdat ze geconstrueerd worden
Vb. sensationeel nieuwsbericht:
o Dan creëer je emoties bij mensen
138
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper samcrimi. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €2,99. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 67096 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen
