Samenvatting
Samenvatting Patho I: klinische praktijk neurologie
- Instelling
- Universiteit Gent (UGent)
Patho I: klinische praktijk neurologie samenvatting van de kaders
[Meer zien]Voorbeeld 4 van de 34 pagina's
Voorbeeld 4 van de 34 pagina's
In winkelwagen1 beoordeling
Door: okankaracam • 1 jaar geleden
Voorbeeld van de inhoud
Hoofdstuk III: neurologie8. introductie tot de cellen en opbouw van het zenuwstelsel
8.1 inleiding
8.2 cellulaire componenten van het zenuwstelsel
8.2.1 neuronen
Herpes zoster virus → verantwoordelijk windpokken
- Nadien “slapend” aanwezig in sensibele ganglioncellen (kan terug geactiveerd
worden)
- Zal anterograad over zenuw → huid →pijnlijke brandende vesikels veroorzaken
(gordelroos/zona)
Vroegtijdige behandeling met antivirale middelen:
- Aciclovir:
- Sneller herstel & minder kans op post-herpetische neuralgie
o = ernstige neuropatische pijn die als sequel ontstaat v/e doorgemaakte zona
o Lokaal behandelen: lidocaïne pleisters
o Geneesmiddelen:
§ tricyclische antidepressiva type amitryptilline
§ anti-epileptica zoals pregabaline
§
Geïnfecteerde wonde → bacterie Clostridium tetani (=tetanus)
→ maakt een toxine § aan die via axon retrograad
anti-epileptica transport → terug nr ruggenmerg
zoals pregabaline
→ inhibitoire signalen onderdrukken → overactiviteit motorneuronen leidt → spierspasmen
Bacterie Clostridium botulinum
→ maakt toxine (botulinetoxine) →verlamming van spieren door inhibitie v/d vrijstelling
acetylcholine a/d neuromusculaire junctie
→wordt therapeutische gebruikt (botox) → behandeling van abnormale spiercontracties
- Bv. Bij spasticiteit, dystonie en … rimpels
8.2.2 glia
Hersentumoren (2%) kunnen:
- Primair (uitgaande v/d hersenweefsels/cellen)
- Secundair (metastase)
Moeilijk te behandelen → delicate natuur hersenen en slechte penetrantie van
chemotherapie door bloed-hersenbarrière + nt veel wegsnijden
Ongeveer 30% v mensen met kanker → ontw hersenmetastasen
Hersenmetastasen: 2x meer dan primaire tumoren
Meestal uit longkanker minder niercelcarcinoom, melanoom en borstkanker
- Meest frequente is meningeoom (37%)
o Meestal goedaardige gezwellen → uitgaan vd hersenvliezen
o Blijven zeer lang stabiel in omvang
- Tweede → gliomen (25%)
o glioblastoom (1/2) = meest gevreesde en agressieve vorm
- Derde → hypofysetumoren (15%)
Margaux Buyse, 1ste bach Farmacie, Patho I, 2022-2023 1
, o Specifieke lokale symptomen of op afstand veroorzaken
o Typische zich uitval in de bilateraal temporale zicht velden
o Overmatig hormoon stimulerende stoffen
§ Teveel groeihormoon → gigantisme of acromegalie
§ Schildklier stimuleren hormoon (TSH) → hyperthyreoïdie
§ Bijnier stimulerend hormoon (ACTH) → ziekte van Cushing
§ Prolactine → melksecretie
Behandeling: heelkunde, radiotherapie en/of chemotherapie
Maar zolang ze geen ernstige bedrukking (scahde en symptomen) veroorzaken w ze nt
behandeld
Gliacellen zijn het doelwit van een aantal aandoeningen van het zenuwstelsel.
Auto-immune aantasting van de myeline:
- Multiple sclerose (MS) → CZS-myeline van oligodendrocyten betreft
- Syndroom van Guillain-Barré → PZS-myeline van Schwanncellen betreft
MS, multiple sclerose
- Relatief zeldzame aandoening (1/1000)
- Jonge vrouwen (30-ers)
- Gepaard met opflakkeringen van neurologische uitval→(vaak onvolledig) herstel
o Begint met sensibele of motore uitval → vaak zichtsverlies uit één oog
- Op lange termijn slecht onder controle → mogelijks dr verstoorde functie van
microgliale cellen
Behandeling:
- Gericht tegen de abnormale auto-immuunrespons (interferonen, glatirameer
acetaat, teriflunomide, monoklonale antistoffen...).
- Gericht tegen microgliale schade → hot topic in MS-onderzoek.
Syndroom van Guillain-Barre
- Ontstaat ten gevolge van een abnormale immunisatie door een virale infectie
(luchtweginfectie, maagdarminfectie) of vaccinatie.
- Abnormale immunisatie→ immuunreactie tegen de perifere zenuwen
o Waardoor symptomen van opstijgende verlamming
o Gevoelsstoornis ontstaan
Behandeling: intraveneuze immuunglobulines (IVIG)
Ook andere glia kunnen het doelwit zijn van een auto-immuunrespons.
Neuromyelitis optica (NMO)
- Recidiverende ruggenmerg- (myelitis)
- Oogzenuwontsteking (neuritis optica) veroorzaakt
- ernstige verlamming en blindheid tot gevolg
- Twee varianten komen voor:
o antistoffen tegen de waterkanaaltjes van astrocyten (aquaporine 4
antistoffen)
o antistoffen gericht tegen oligodendrocyten (myeline-oligodendrocyt
antistoffen)
8.3 het perifeer zenuwstelsel (PSZ)
Margaux Buyse, 1ste bach Farmacie, Patho I, 2022-2023 2
,8.4 het centraal zenuwstelsel (CZS)
8.4.1 regionale anatomie van het CZS
Het ruggenmerg
- = ingesloten in een beenderig kanaal van wervels
- Om mobiliteit → wervels verbonden door tussenwervelschijven
o Een gelatineuze massa omgeven door een kapsel van bindweefsel
o Tussenwervelschijf vatbaar voor slijtage → "discushernia" kan vormen
• = een uitpuiling van de gelatineuze inhoud van de tussenwervelschijf
in het ruggenmergkanaal
• Hernia drukt op de zenuwwortel → "radiculair lijden" → resulterend
in een uitstralende pijn in het overeenstemmende dermatoom en
motorisch en sensibele uitval in de regio van de gecomprimeerde
zenuw.
• Typisch voor in de lumbale regio t.h.v. de 5 lumbale en 1° sacrale
zenuw
• Of cervicaal t.h.v. de cervicale wortels 6, 7 en 8
Behandeling:
- Pijnstilling (paracetamol, NSAIDs als diclofenac)
- Spierontspanners (diazepam)
- Een gerichte infiltratie met analgetica en/of steroiden
- Hoewel heelkunde soms noodzakelijk is, zeker bij motorische/sensibele uitval
Het ruggenmerg kan ook gecomprimeerd en beschadigd worden:
- Door een vernauwing van het wervelkanaal door slijtageprocessen (spinaal
kanaalstenose).
- Meestal op cervicaal niveau → resulterend in progressieve verstijving en
verzwakking van de benen (= spasticiteit door beschadiging piramidaalbanen)
Het ruggenmerg kan ook beschadigd worden door auto-immune processen (bv MS)
Of infectieuze ziekten (bv. Pijnlijke radiculopathie bij de ziekte van Lyme)
Daarnaast kunnen metabole oorzaken de werking van het ruggenmerg belemmeren, zoals
bijvoorbeeld bij de "gecombineerde strengsclerose" (aantasting van de corticospinale
banen en achterstrengen) ten gevolge een vitamine B12 deficiëntie.
Ook degeneratieve ziekten treffen het ruggenmerg, zoals bijvoorbeeld amyotrofe
lateraalsclerose (ALS), een zeldzame aandoening (10 per 100 000) waarbij de
voorhoorncellen geleidelijk afsterven, resulterend in atrofie van de spieren en toenemende
verlamming. Bij ALS worden ook de corticospinale banen getroffen, waardoor ook
spasticiteit deel uitmaakt van het klinisch beeld
Margaux Buyse, 1ste bach Farmacie, Patho I, 2022-2023 3
, Bell’s Palsy
- Meest frequente aantasting van een craniale zenuw (treft 1/60)
Symptomen:
- Een verlamming optreedt van de N. VII (7° craniale zenuw of nervus facialis)
o De oorzaak hiervan ligt meestal bij een herpesvirusinfectie, waarbij een
subacute unilaterale aangezichtsverlamming [oog- en mondspieren langs
één kant) optreedt.
o Vaak voorafgegaan door pijn achter het oor.
o Soms veranderde smaak (voorraan) op de tong
o Soms hyperacusis (overgevoeligheid voor externe geluiden)
Behandeling:
- (80%) spontaan volledig herstel
- hoewel vroegtijdige behandeling met
corticosteroïden (bv. prednisolon) de
outcome kan verbeteren
Beroerte
Het verschil met een aangezichtsverlamming
door een beroerte is het feit dat bij de "Bell's
palsy" zowel de oog- als mondspieren verlamd
zijn (terwijl enkel mondspieren bij een beroerte)
en dat er geen andere uitvalsverschijnselen
optreden
8.4.2 het cerebrospinale vocht (CSV)
Meningitis = infectie van de hersenvliezen
- Milde virale vorm tot ernstige levensbedreigende bacteriële vorm
Symptomen:
- Hoofdpijn
- Misselijkheid
- Braken
- Vaak is er lichtschuwheid
- Nekstijfheid bij het klinisch onderzoek
Bacteriële vormen → indien niet tijdig herkend en behandeld→ snel evolueren naar coma
en dood
Diagnose:
- Gesteld door het preleveren van CSV via een lumbaalpunctie
o Hierbij wordt een naald ingebracht in de ruggenmergzak op lumbaal niveau
- CSV bij een infectie van de hersenvliezen zal vaak
o Troebel zijn
o Lage glucosegehaltes hebben
o Witte bloedcellen bevatten
o Bij kweek van het CSV kan de kiem vaak geïdentificeerd worden
Margaux Buyse, 1ste bach Farmacie, Patho I, 2022-2023 4
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper FarmaseutBiochemist. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €7,49. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 50155 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen