OEFENINGEN: KBAN
Oefeningen Hoofdstuk 1: De techniek van kostprijscalculatie
OEFENING 1-6 Case Construct I
1) Standaardkostprijsfiche
Tarief Aantal Kost
Directe productiekosten
Type 40 Type 50 Type 40 Type 50 Type 40 Type 50
Motor 20,00 36,00 1,00 1,00 20,00 36,00
Materialen 11,00 20,00 1,00 1,00 11,00 20,00
Arbeidsuren materialen 25,00 25,00 2,00 1,00 50,00 25,00
Arbeidsuren assemblage 25,00 25,00 1,00 1,50 25,00 37,50
Totaal 106,00 118,50
Tarief Aantal Kost
Indirecte productiekosten
Type 40 Type 50 Type 40 Type 50 Type 40 Type 50
Variabel
Energie en hulpstoffen 1,00 1,00 2,00 1,00 2,00 1,00
Vast
Afschrijving en onderhoud 6,25 6,25 2,00 1,00 12,50 6,25
Totaal 14,50 7,25
Fabricagekostprijs 120,50 125,75
Beheerskosten Tarief Aantal Kost
Type 40 Type 50 Type 40 Type 50 Type 40 Type 50
4,71 4,71 3 2,5 14,14 11,79
Verkoopkosten Tarief Aantal Kost
Type 40 Type 50 Type 40 Type 50 Type 40 Type 50
Directe verkoopkosten
Commissie 7,00 7,50 1,00 1,00 7,00 7,50
Indirecte verkoopkosten
Verkoopkosten 0,29 0,29 3,00 2,50 0,86 0,71
Totaal 7,86 8,21
Verkoopkostprijs 142,50 145,75
Het tarief voor de afschrijvingen en het onderhoud, beheerskosten en verkoopkosten zijn berekend
zoals voorgeschreven en hieronder weergegeven:
Verdeling indirecte productiekosten Per jaar Per m.u. Totaal
Afschrijving 135.000,00 4,50 6,25
Onderhoud 52.500,00 1,75
Standaard machine-uren 30.000,00
Verdeling beheerskosten Per jaar Per a.u. Totaal
Wedden 87.500,00 2,00 4,71
Huur 30.000,00 0,69
Administratieve kosten 22.500,00 0,51
Rente 66.250,00 1,51
Verdeling indirecte verkoopkosten Per jaar Per a.u. Totaal
Verkoopkosten 12.500,00 0,29 0,29
Verdeling obv arbeidersuren
1
,2) Historische kostprijsfiche
Er zijn enkele zaken die anders gebeuren in de historische kostprijsfiche. Er wordt vooreerst enkel
gekeken naar de daadwerkelijk gepresteerde machine-uren en arbeidsuren. Indien er een
capaciteitsverschil aanwezig is, zal dit dus een andere kostprijsfiche als resultaat bekomen.
Volgende zaken zijn veranderd:
Aantal per stuk Totaal aantal
Totaal
Type 40 Type 50 Type 40 Type 50
Historisch aantal m.u. 2,00 1,00 18.000,00 5.250,00 23.250,00
Historisch aantal a.u. 3,00 2,50 27.000,00 13.125,00 40.125,00
(per arbeider: 1605 a.u.)
Ter info: standaard aantal m.u.: 25.000,00 en standaard aantal a.u.: 43.750,00
Tarief Aantal Kost
Directe productiekosten
Type 40 Type 50 Type 40 Type 50 Type 40 Type 50
Motor 20,00 36,00 1,00 1,00 20,00 36,00
Materialen 11,00 20,00 1,00 1,00 11,00 20,00
Arbeidsuren materialen 25,00 25,00 2,00 1,00 50,00 25,00
Arbeidsuren assemblage 25,00 25,00 1,00 1,50 25,00 37,50
Totaal 106,00 118,50
Tarief Aantal Kost
Indirecte productiekosten
Type 40 Type 50 Type 40 Type 50 Type 40 Type 50
Variabel
Energie en hulpstoffen 1,00 1,00 2,00 1,00 2,00 1,00
Vast
Afschrijving en onderhoud 8,06 8,06 2,00 1,00 16,13 8,06
Totaal 18,13 9,06
Fabricagekostprijs 124,13 127,56
Beheerskosten Tarief Aantal Kost
Type 40 Type 50 Type 40 Type 50 Type 40 Type 50
5,14 5,14 3 2,5 15,42 12,85
Verkoopkosten Tarief Aantal Kost
Type 40 Type 50 Type 40 Type 50 Type 40 Type 50
Directe verkoopkosten
Commissie 7,00 7,50 1,00 1,00 7,00 7,50
Indirecte verkoopkosten
Verkoopkosten 0,31 0,31 3,00 2,50 0,93 0,78
Totaal 7,93 8,28
Verkoopkostprijs 147,48 148,69
Verdeling indirecte productiekosten Per jaar Per m.u. Totaal
Afschrijving 135.000,00 5,81 8,06
Onderhoud 52.500,00 2,26
Historisch machine-uren 23.250,00
Verdeling beheerskosten Per jaar Per a.u. Totaal
Wedden 87.500,00 2,18 5,14
Huur 30.000,00 0,75
Administratieve kosten 22.500,00 0,56
Rente 66.250,00 1,65
Verdeling indirecte verkoopkosten Per jaar Per a.u. Totaal
Verkoopkosten 12.500,00 0,31 0,31
Verdeling obv arbeidersuren
2
,3) Hoe is het verschil tussen beiden te verklaren
Historische kostprijs:
→ De indirecte kostprijs per eenheid wordt berekend op basis van de werkelijke
bezettingsgraad
→ Toegerekende kosten: werkelijke kosten (totale kosten van de beschikbare capaciteit)
Standaardkostprijs:
→ De indirecte kostprijs per eenheid wordt berekend op basis van de normale (d.i. de
vooropgestelde standaard bezettingsgraad)
→ Toegerekende kosten: alleen de toegelaten kosten (op basis van de werkelijke productie)
Wanneer de werkelijke productie verschilt van de normale productie, ontstaat er een
capaciteitsbezettingsverschil op de vaste (indirecte) kosten
Beschikbare capaciteit (normale productie) = toegelaten capaciteit (op basis van de werkelijke
productie) + overcapaciteit
Machine-uren
Totaal beschikbare m.u. 30.000,00
Gebruikte m.u. type 40 18.000,00
Gebruikte m.u. type 50 5.250,00
Overcapaciteit in m.u. 6.750,00
Indirecte kost per m.u 6,25
Overcapaciteit in euro 42.187,50
Arbeidersuren
Totaal beschikbare a.u. 43.750,00
Gebruikte a.u. type 40 27.000,00
Gebruikte a.u. type 50 13.125,00
Overcapaciteit a.u. 3.625,00
Indirecte kost per a.u. 5,00
Overcapaciteit in euro 18.125,00
Totale overcapaciteit in euro 60.312,50
Hierbij is de belangrijke veronderstelling dat het loon van de arbeiders niet wordt betaald door de
onderneming indien er geen werk is, maar dat deze terugvallen op een tijdelijke
werkloosheidsvergoeding van de overheid. De indirecte kost per a.u. is in dit geval de som van de
beheerskosten en de verkoopkosten.
4) Welke kostprijs gebruiken we het beste als manager om beleidsbeslissingen uit te voeren?
Voor besluitvorming moet men werken met standaardkosten: alleen de toelaatbare, niet-
vermijdbare kosten worden ingecalculeerd.
→ Een deel van de werkelijke kosten kunnen verspillingen zijn
→ Voor beleidsbeslissingen worden de vermijdbare kosten best niet in de kostprijs opgenomen
omdat
→ Beslissingen niet mogen worden beïnvloed door irrationeel en ondoelmatig gebruik van de
productiemiddelen
Bij de historische kostprijsberekening worden bovenstaande eigenschappen niet in rekening
gebracht.
3
, 5) Wat is de winst of het verlies van het boekjaar (na belastingen) voor Construct, boekhoudkundig
bekeken en bekeken vanuit het standpunt van de management accountant.
5.1) Boekhoudkundige winst of verlies
+ Opbrengsten Aantal Prijs per stuk Totaal
Type 40 9.000,00 140,00 1.260.000,00
Type 50 5.250,00 150,00 787.500,00
Totaal 2.047.500,00
- Kosten
Directe productiekosten Aantal Tarief Totaal
Type 40 9.000,00 106,00 954.000,00
Type 50 5.250,00 118,50 622.125,00
Indirecte productiekosten
Variabele kosten Aantal Tarief Totaal
Type 40 9.000,00 2,00 18.000,00
Type 50 5.250,00 1,00 5.250,00
Vaste kosten
Afschrijving (zonder inflatie!) 90.000,00
Onderhoud 52.500,00
Beheerskosten (indirect)
Wedden 87.500,00
Huur 30.000,00
Administratieve kosten 22.500,00
Rente (niet rente op geïnvesteerd vermogen) Rente Schulden
0,05 500.000,00 25.000,00
Directe verkoopkosten Aantal Tarief Totaal
Type 40 9.000,00 7,00 63.000,00
Type 50 5.250,00 7,50 39.375,00
Indirecte verkoopkosten 12.500,00
Totaal 2.021.750,00
= Resultaat voor belastingen 25.750,00
- Belastingen (25%) -6.437,50
= Resultaat na belastingen 19.312,50
5.2) Management accounting
Om het resultaat te bepalen gebaseerd op management accounting moeten er meerdere zaken in
rekening gebracht worden, namelijk de correctie op inflatie en de rente op het geïnvesteerd
vermogen. Het resultaat kan dan als volgt berekend worden:
= Resultaat na belastingen 19.312,50
- Correctie voor inflatie van afschrijvingen -45.000,00
- Rente op geïnvesteerd vermogen (na aftrek
eerder in rekening gebrachte rente) -41.250,00
= Economisch resultaat na belasting -66.937,50
4
