Samenvatting
Samenvatting inleiding tot het recht
- Instelling
- Vrije Universiteit Brussel (VUB)
Het is een volledige samenvatting op volgorde van de lessen. Heel duidelijk en volledig. Als je dit studeert ken je alles.
[Meer zien]Voorbeeld 4 van de 87 pagina's
Voorbeeld 4 van de 87 pagina's
In winkelwagenVerkoper
Volgen
Voorbeeld van de inhoud
Het begrip “recht” => latijnse oorsprong:- rechten: doctor utriusque iuris
- sturen/ leiden/ richting geven: dirigere
- recht: ius
- bevelen: iubere
recht heeft dus iets te maken met richting geven aan de maatschappij en
gezag uitoefenen over de leden van de maatschappij.
Recht heeft talrijke definities=> oorzaak: in die definities worden
doorgaans elementen opgenomen die verwijzen naar een bestaande
maatschappij en wat men in die maatschappij met recht wenst te
bereiken.
Recht is een geheel van bindede regels waaraan iedereen zch dient te houden.
Recht heeft geen eenvormige definitie, het is context-tijd en plaatsgebonden.
Door Het context tijd en plaatsgebonden karakter is het m.a.w. niet
mogelijk om een een definitie te geven aan recht die enerzijds een
bepaalde maatschappelijke achtergrond overstijgt en anderzijds nog
voldoende precies is om recht te onderscheiden van andere
normensystemen zoals de moraal, godsdienstige regels, beleefdheid.
Vb. in Singapore is kauwgom verboden, regels hangen af van land tot land.
Recht is moeilijk te definiëren:
- Er is geen universieel begrip van ‘recht’
- Recht hangt af van maatschappij tot maatschappij
- Recht onderscheid normensystemen als moraal, godsdienstige regels en
beleefdheid.
Mag liegen in recht? Ja, maar onder meineed liegen staan zware straffen.
Recht= 1) een geheel van bindende regels die de 2) samenleving ordenen en in
stand houden, waarbij de 3)uitoefening van gezag centraal staat.
1) Geheel van bindende regels
=iedereen moet zich eraan houden die eraan is onderworpen
Indeling 5 categoriëen:
- Gebods-, verbods- en verlofbepalingen
- Rechtsregels toepasbaar na keuze
, - Wilsaanvullende regels
- Ondersteunende regels
- Technische regels en formalisme
1)gebods-, verbods- en verlofbepalingen: algemene toepasselijke rechtsregels
- Van toepassing op ieder rechtssubject
1e :Gebodsbepaling: verplicht gedrag voor iedereen. Kan positief of
negatief omschreven zijn.
Vb. Art. 213 oud BW. Echtgenoten zijn jegens elkaar tot samenwoning
verplicht. Zij zijn elkar getrouwheid, hulp en bijstand verschuldigd.
(positief)
Vb. Art. 422bis. Sw. Zie wetboek.
2e :verbodsbepaling: gedrag dat algemeen verboden is.
Vb. Art 144 Oud Bw: “niemand mag een huwelijk aangaan voor hij de
leeftijd van 18 jaar heeft bereikt.”
3e : verlofbepaling : Bepaalde handelingen zijn toegelaten, maar niet
verplicht.
Vb. Art. 47,§2,Sv: kort gezegd: de verdachte is niet verplicht om een
advocaat te nemen, maar is wel toegelaten. (SALDUZ-verhoor)
2) Rechtregel toepasbaar na keuze
= toepasselijk als een rechtssubject in een bepaalde toestand keuze heeft
gemaakt voor een bepaald gedrag.
= rechtssubject kan kiezen tussen verschillende vormen van gedrag. Recht laat
die keuze vrij, maar eens gekozen is die keuze bindend. “electa una via non
datur recursus ad alteram”
Vb. huwelijk is een keuze, maar eenmaal je gekozen hebt voor het huwelijk
wordt het volledig statuut van het huwelijk op u van toepassing.
, 3) Wilsaanvullende regel
= vrijheid van handelen: rechtssubjecten kunnen een eigen regeling voorzien
en recht bemoeid zich niet met die keuze.
= hebben slechts uitwerking indien de rechtssubjecten geen eigen regeling
hebben voorzien
Vb. art 2.3.12 BW. : indien voorafgaand aan het huwelijk geen huwelijksstelsel
is gekozen: “gehuwd zonder contract”.
4) Ondersteunende regels
= geen eigenlijke gedragregels
= geven ondersteuning aan gedragregels door inrichting instellingen, werking
van gedragregels in tijd en ruimte regelen.
5) Technische regels en formalisme
= rechtsregels worden soms aan bepaalde vorm- en procedurevoorschriften
onderworpen opdat ze rechtsgeldig zouden zijn
=ingevoerd omwille van rechtszekerheid en bescherming
=heel vaak verregaande gevolgen
Vb. nietigheid -> handeling wordt geacht nooit te hebben bestaan, heeft
terugwerkende kracht , ex tunc
Verschillende vormen van formalisme:
- Formalisme van publiciteit
- Formalisme van wilsuiting
- Formalisme van derdenwerking
- Formalisme van bescherming
- Formalisme van bewijsvoering
- Formalisme van rechtspleging
2) samenleving ordenen en in stand houden
Orde scheppen door:
1°Bepaalde toestanden/handelingen tot juridische norm te verheffen
- “gesanctioneerde feitelijkheid”= bepaalde handelingen/toestanden
bekrachtigingen en tot juridische norm verheffen
2° onwenselijk gedrag vermijden/tenietdoen: gedrag dat schadelijk wordt
geacht in de maatschappij
Vb. overeenkomst onder dwang of drugs gebruik.
, Beleidsinstrument: visie van het recht
1. Recht wordt gebruikt om een bepaalde levensvisie/politiek systeem te
bekrachtigen en vernieuwen.
2. Belangrijke trends:
- Groeiende diversificatie en complexiteit door federale staatsstructuur.
- Juridisering van de samenleving
- Evolutie van nachtwakersstaat naar welvaartsstaat
- Probleem van overregulering
3) uitoefening gezag
Uitvaardigen van het recht
= recht wordt uitgevaardigd door regelgevende organen van de samenleving,
welke in democratische systemen door deze samenleving zelf worden
aangesteld d.m.v. vrije verkiezingen, en derhalve hun legitimiteit ontlenen aan
het feit dat ze steunen op de wil van de meerderheid van bevolking.
Om recht te kunnen toepassen moet de regel niet alleen bestaan, maar
ook rechtsgeldig zijn onstaan.
Daarvoor moet zowel rekening worden gehouden met de hiërarchie der
normen als de bevoegdheidsverdelende regels, als de procedure regels.
- Hiërarhie der normen: niet alle rechtsregels hebben dezelfde waarde, de
lagere normen mogen de hogere normen niet tegenspreken.
- Bevoegdheidsverdelende regels: bepalen welke overheid rgelgevend
mag optreden ten aanzien van welke materie en welke personen
- Procedure regels: bepalen op welke wijze en volgens welke pleegvormen
de regel tot stand kan komen.
Naleven van het recht
1. Sanctie als middel van afdwingebaarheid
- Soorten sancties: penale, civiele, administratieve
2. Handhaving
- Rechtscolleges (rechterlijke macht en administratieve rechtscolleges)
- Arbitrage en bemiddeling
Arbitrage: geschil wordt opgelost door en expert i.p.v. een rechter.
Expert gaat zeggen hoe het moet opgelost worden
Bemiddeling: een derde treed op en fugeert als go between. Gaat
optreden en proberen de 2 partijen met elkaar te verzoenen.
- Bestuur => onder toezicht rechter (stillegging bouwwerf)
- Eigenrichting door burger ? neen, zichzelf recht verschaffen zonder
tussenkomst van rechter is verboden in België.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper Laurelcnop. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €10,19. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 56326 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen