100% tevredenheidsgarantie Direct beschikbaar na betaling Zowel online als in PDF Je zit nergens aan vast
logo-home
Lesnotities/Samenvatting Politicologie 2022/2023 - Universiteit Antwerpen - Stefaan Walgrave €7,99
In winkelwagen

College aantekeningen

Lesnotities/Samenvatting Politicologie 2022/2023 - Universiteit Antwerpen - Stefaan Walgrave

 99 keer bekeken  4 keer verkocht

Samenvatting van de powerpoints incl. eigen notities gebaseerd op de lessenreeks. De lessen werden gevolgd in semester 1 van academiejaar 2022/2023.

Voorbeeld 4 van de 97  pagina's

  • 16 januari 2023
  • 97
  • 2022/2023
  • College aantekeningen
  • Stefaan walgrave
  • Alle colleges
book image

Titel boek:

Auteur(s):

  • Uitgave:
  • ISBN:
  • Druk:
Alle documenten voor dit vak (1)
avatar-seller
astermarcus
SAMENVATTING POLITICOLOGIE
IBDS
SLIDES ZIJN BELANGRIJK, ALLES IN HET GROEN STAAT NIET IN HET BOEK

EXAMENVRAGEN KOMEN VAN SLIDES, COMBINATIE MET BOEK

Contents
1. Politiek en politieke wetenschap........................................................................................................6
1.1 Belang van politiek........................................................................................................................6
1.2 Variaties in politiek.......................................................................................................................7
1.2.1 Territorium............................................................................................................................7
1.2.2 Cultureel................................................................................................................................7
1.2.3 Vormen..................................................................................................................................8
1.3 Wat doet een politicoloog?..........................................................................................................8
1.4 Politieke wetenschap....................................................................................................................9
1.5 Instrumenten van (politieke) wetenschap..................................................................................10
1.5.1 Concepten............................................................................................................................10
1.5.2 Modellen..............................................................................................................................10
1.5.3 Theorieën.............................................................................................................................11
2. Staat en macht..................................................................................................................................11
2.1 Bindende regels..........................................................................................................................11
2.2 Grondwet....................................................................................................................................12
2.3 Macht.........................................................................................................................................14
2.3.1 Agenda-settingmacht...........................................................................................................16
2.4 Macht van de overheid...............................................................................................................17
2.5 Oorsprong van politiek en staat (= Politieke filosofie)................................................................17
2.6 Plato............................................................................................................................................18
2.7 Aristoteles...................................................................................................................................18
2.8 Thomas Hobbes..........................................................................................................................18
3. Breuklijnen en ideologieën...............................................................................................................18
3.1 Politiek = conflict........................................................................................................................18
3.2 Wat zijn breuklijnen?..................................................................................................................19
3.3 Verzuiling....................................................................................................................................19
3.4 Historische wortels breuklijnen..................................................................................................20
3.4.1 Natie- en staatsvorming.......................................................................................................20
3.4.2 Industriële revolutie.............................................................................................................20

1

, 3.5 Gevolgen van breuklijnen...........................................................................................................21
3.6 Bevrozen breuklijnen..................................................................................................................21
3.7 Breuklijnen in België...................................................................................................................22
3.8 Breuklijnen, conflicten en protest in België................................................................................22
3.9 Doorkruisende breuklijnen.........................................................................................................23
3.10 Een nieuwe breuklijn................................................................................................................23
3.11 Scholingsniveau als basis..........................................................................................................24
3.12 Ideologie...................................................................................................................................24
3.13 Liberalisme...............................................................................................................................25
3.14 Conservatisme..........................................................................................................................26
3.15 Socialisme.................................................................................................................................26
3.16 Christen-democratie.................................................................................................................27
3.17 Ecologisme................................................................................................................................27
3.18 Rechts-populisme.....................................................................................................................27
4. Democratie en vertegenwoordiging.................................................................................................28
4.1 Democratie = omstreden concept..............................................................................................28
4.2 Dikke en dunne definities...........................................................................................................28
4.2.1 Macht gaat uit van het volk.................................................................................................29
4.2.2 Macht volgt regels...............................................................................................................29
4.2.3 Individuele vrijheidsrechten van burgers.............................................................................29
4.3 Dahl’s polyarchie........................................................................................................................30
4.3.1 7 kemerken van democratie................................................................................................30
4.3.2 Drie kenmerken compatibel?...............................................................................................30
4.3.3 Variaties in democratie........................................................................................................30
4.4 Werkt democratie beter?...........................................................................................................31
4.5 Vertegenwoordigende democratie.............................................................................................31
4.6 Verkiezeingen en vertegenwoordiging.......................................................................................32
4.7 2 visies op representatie.............................................................................................................32
4.8 Politieke partijen.........................................................................................................................33
4.9 Discussie partijmodel..................................................................................................................34
4.10 Complicaties van vertegenwoordiging......................................................................................34
4.11 Territoriale of inhoudelijke vertegenwoordiging......................................................................35
4.12 Afspiegeling..............................................................................................................................35
4.13 Directe democratie...................................................................................................................35
4.14 Referenda.................................................................................................................................36
5. Politieke participatie en sociale bewegingen....................................................................................36

2

, 5.1 Participatie..................................................................................................................................36
5.1.1 Definitie...............................................................................................................................36
5.1.2 Soorten participatie.............................................................................................................36
5.1.3 Invloed non-conventionele participatie...............................................................................37
5.1.4 Veranderende visie op participatie......................................................................................37
5.1.5 Ongelijke participatie...........................................................................................................38
5.1.6 Dalende participatie.............................................................................................................38
5.2 Sociale bewegingen en pressiegroepen......................................................................................39
5.3 Impact van het middenveld?......................................................................................................40
5.3.1 Twee manieren van omgaan met het middenveld..............................................................40
5.3.2 Recentere evoluties.............................................................................................................42
5.4 Participatie en democratie..........................................................................................................42
5.5 Politieke cultuur..........................................................................................................................43
5.6 The civic culture – Almond en Verba..........................................................................................43
5.7 Kritiek op Almond en Verba........................................................................................................43
5.8 Sociaal kapitaal...........................................................................................................................43
6. Politieke partijen en partijsystemen.................................................................................................44
6.1 Partijen.......................................................................................................................................44
6.1.1 Kaderpartijen en massapartijen...........................................................................................45
6.1.2 Volkspartij of catch-all party................................................................................................46
6.1.3 Kartelpartij (modern kaderpartij).........................................................................................47
6.2 Typologieën................................................................................................................................49
6.2.1 Typologie op basis van organisatie......................................................................................49
6.2.2 Typologie op basis van ideologie.........................................................................................50
6.2.3 Typologie op basis van strategie..........................................................................................50
6.3 Partijsystemen............................................................................................................................51
7. Kiessystemen en stemgedrag...........................................................................................................53
7.1 Belang van verkiezingen.............................................................................................................53
7.1.1 Gevolg..................................................................................................................................53
7.2 Wie mag er stemmen?................................................................................................................54
7.3 Plicht, recht, registratie?.............................................................................................................55
7.4 Selectie van kandidaten..............................................................................................................56
7.5 Verkiezingstechnieken................................................................................................................56
7.5.1 Uninominaal – relatieve meerderheid.................................................................................57
7.5.2 Plurinominaal – relatieve meerderheid...............................................................................57
7.5.3 Absolute meerderheid.........................................................................................................57

3

, 7.5.4 Proportioneel kiesstelsel......................................................................................................58
7.6 Welke kandidaten zijn verkozen?...............................................................................................59
7.7 Gevolgen van kiessystemen........................................................................................................59
7.8 Stemgedrag.................................................................................................................................60
8. Parlement en regering......................................................................................................................61
8.1 Scheiding der machten...............................................................................................................61
8.2 Parlement en kamers..................................................................................................................63
8.2.1 Voordelen van bicameralisme.............................................................................................63
8.3 Functies van het parlement........................................................................................................65
8.3.1 Representatie......................................................................................................................65
8.3.2 Wetgeving............................................................................................................................66
8.3.3 Deliberatie...........................................................................................................................66
8.3.4 Controle...............................................................................................................................67
8.4 Parlement en regering................................................................................................................67
8.5 Parlementair vs. presidentieel regime........................................................................................67
8.5.1 Macht en blokkade..............................................................................................................67
8.6 Vorming van de regering............................................................................................................68
8.7 Staatshoofd en regering.............................................................................................................68
8.8 Leden van de regering................................................................................................................69
9. Bestuur en beleid..............................................................................................................................69
9.1 Beleid..........................................................................................................................................69
9.1.1 Beleidscyclus........................................................................................................................70
9.1.2 Agendavorming....................................................................................................................70
9.1.3 Beleidsvoorbereiding...........................................................................................................71
9.1.4 Besluitvorming.....................................................................................................................71
9.1.5 Beleidsuitvoering.................................................................................................................73
9.1.6 Beleidsevaluatie...................................................................................................................73
9.2 Stijlen van bestuur......................................................................................................................73
9.2.1 Economisch beleid...............................................................................................................74
10. Administratie en justitie.................................................................................................................75
10.1 Einde van beleidscyclus............................................................................................................75
10.2 Administratie............................................................................................................................75
10.2.1 Bureaucratie......................................................................................................................75
10.2.2 Voor- en nadelen bureaucratie..........................................................................................76
10.2.3 Taakverdeling in administratie...........................................................................................76
10.2.4 New Public Management...................................................................................................77

4

Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:

√  	Verzekerd van kwaliteit door reviews

√ Verzekerd van kwaliteit door reviews

Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!

Snel en makkelijk kopen

Snel en makkelijk kopen

Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.

Focus op de essentie

Focus op de essentie

Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!

Veelgestelde vragen

Wat krijg ik als ik dit document koop?

Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.

Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?

Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.

Van wie koop ik deze samenvatting?

Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper astermarcus. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.

Zit ik meteen vast aan een abonnement?

Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €7,99. Je zit daarna nergens aan vast.

Is Stuvia te vertrouwen?

4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)

Afgelopen 30 dagen zijn er 53340 samenvattingen verkocht

Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen

Start met verkopen
€7,99  4x  verkocht
  • (0)
In winkelwagen
Toegevoegd