Samenvatting
Samenvatting Goederenrecht 22-23
- Vak
- Instelling
- Boek
Samenvatting voorgeschreven literatuur + voorgeschreven arresten
[Meer zien]Voorbeeld 6 van de 97 pagina's
Voorbeeld 6 van de 97 pagina's
In winkelwagen
In winkelwagen
Gekoppeld boek
Titel boek:
Auteur(s):
- Uitgave:
- ISBN:
- Druk:
Meer samenvattingen voor studieboek
-
Pitlo 3 Goederenrecht 14e editie Reehuis / 76 uitdagende oefenvragen met antwoorden 2024/2025
-
Samenvatting voor het vak RS0112-232444S Goederenrecht aan de Open Universiteit / Schakelzone Recht
-
oefenstof goederenrecht
Verkoper
Volgenciscadejonge
Ontvangen beoordelingen
Voorbeeld van de inhoud
Pitlo4 Overdracht
4.3 Geldige titel
Ongeldige titels krachtens 3:84 lid 3
118. Art. 3:84 lid 3 doet twee titels in de ban; het fiduciaverbod. Overdracht komt niet tot stand
wanneer er een levering plaatsvindt ter uitvoering van een dergelijke titel. Het werkingsgebied is
beperkt tot het goederen recht.
119. Een titel die voortkomt uit een rechtshandeling die ten doel heeft een goed over te dragen tot
zekerheid is een ongeldige titel. De wet dudl naast de wettelijke voorrangsrechten geen
gemodificeerde overdrachten die alleen tot doel hebben een goed aan een derde in zekerheid te
geven. Wie een goed tot verhaal van een vordering in zekerheid wil geven, moet een door de wet
erkend voorrangsrecht gebruiken
119a. lid 3 treft niet elke overdracht in het kader van een overeenkomst waarbij
financieringsaspecten een rol spelen.
Keereweer q.q. / Sogelease
Aanleiding was een seal-and-lease-back overdracht. De zaak blijft dan ondanks de koop en
overdracht aan de leasemaatschappij, volledig ten dienste staan aan de verkoper / lessee. Bij hem
blijft zowel het economisch als juridisch risico met betrekking tot de zaak liggen en de zaak blijft op
diens balans staan. Is deze constructie dan niet in strijd met 3:84 lid 3?
Volgens de HR ligt de aan te leggen maatstaf voor beantwoording van de vraag of een overdracht tot
zekerheid strekt, besloten in de nauwe samenhang tussen 3:84 lid 3 en het geboden alternatief van
stil pandrecht uit 3:237.
- Een overeenkomst die de bevoegdheden van degene aan wie het goed wordt overgedragen
beperkt tot het recht het hem overgedragen goed te gelden te maken ten einde zich uit de
overeenkomst te bevredigen onder gehoudenheid een eventueel overschot aan zijn
wederpartij ten goede te doen komen, levert geen geldige titel op door art 3:84 lid 3. Dan
moet men gebruik maken van pand of hypotheek.
- Strekt de rechtshandeling tot werkelijke overdracht en heeft zij de strekking het goed zonder
beperkingen op de verkrijger te doen overgaan, dan staat 3:84 lid 3 niet in de weg.
In het arrest worden een aantal omstandigheden genoemd die niet aan de conclusie in de weg
hoeven te staan dat er sprake is van een werkelijke overdracht. Wel waarschuwt de HR dat hij
constructies als sale-and-lease-back niet in alle gevallen als rechtsgeldig zal accepteren.
120. De tweede ongeldig verklaarde titel van overdracht betreft de titel die voortvloeit uit een
rechtshandeling die de strekking mist het hoed na de voerdracht in het vermogen van de verkrijger te
doen vallen. Bevoegdheden die uit het hebben van eigendom voortvloeien kunnen niet in de vorm
van geclausuleerde overdracht op een andere wijze over de betrokkenen worden verdeel dan door
de wet of het stelsel van de wet wordt toegelaten.
120a. In Sogalease wordt door de HR opgemerkt dat deze maatstaf beoogt te voorkomen dat, in
strijd met het gesloten stelsel van het zakenrecht, rechten met zakelijke werking in het leven worden
geroepen op een niet door de wet voorziene wijze, maar hij verzet zich niet tegen een regeling
,waarbij een partij de volledige eigendom heeft, en de andere partij louter persoonlijke rechten en
verplichtingen heeft.
120b. Art 3:84 lid 3 effectueert enerzijds het gesloten systeem van voorrangsrechten en anderzijds
het gesloten systeem van beperkte rechten. Het artikel dwingt te kiezen tussen:
- Werkelijke overdracht
- Vestiging van een in de wet genoemd beperkt recht
- Overdracht onder voorbehoud van een beperkt recht
- Overdracht van het goed onder voorwaarde
- Of een volledig obligatoire verhouding.
(Verbintenis tot) overdracht onder voorwaarde
121. Partijen kunnen ook aan een verbintenis tot overdracht een voorwaarde verbinden (3:38 en
6:21). Hierbij valt te onderscheiden een levering krachtens verbintenis tot overdracht onder
ontbindende voorwaarde en een levering krachtens een verbintenis tot overdracht onder
opschortende voorwaarde.
(Levering krachtens verbintenis tot) overdracht onder ontbindende voorwaarden (art 3:84 lid 4)
122. Een verbintenis onder ontbindende voorwaarde tot overdracht van een goed verplicht meteen
tot overdracht. Bij vervulling van de ontbindende voorwaarde keert het goed uit het vermogen van
de verkrijger van rechtswege terug in dat van de vervreemder.
Partijen kunnen afwijken van het wettelijke vermoeden uit 3:84 lid 4 en de goederenrechtelijke
werking uitschakelen. Bij de uitleg haviltexen.
122a. De goederenrechtelijke werking van de vervulling van de ontbindede voorwaarde manifesteert
zich ook in faillissement. Het goed gaat immers van rechtswege over van het vermogen van de
verkrijger naar de vervreemder. De beschikkingsonbevoegdheid vormt geen beletsel.
122b. Wanneer de verkrijger een goed aan een derde overdraagt, dan verwerft deze derde het goed
met deze bijzonderheid (ontbindende voorwaarden). Dientengevolge heeft de vervulling van de
voorwaarde ook goederenrechtelijke werking in het geval dat de verkrijger het goed inmiddels heeft
vervreemd aan een derde.
123. De in 3:84 lid 4 neergelegde goederenrechtelijke werking van de vervulling van een ontbindende
voorwaarde kent verstrekkende gevolgen. Deze werking wordt binnen het goederenrechtelijke
systeem aan twee kanten begrenst;
voorwaarden mogen in hun gevolg niet met het goederenrechtelijke stelsel in conflict
komen, dan wel in strijd zijn met de openbare orde of de wet (3:40). Het goederenrechtelijke
stelsel staat niet ter vrije dispositie van partijen.
Derden-verkrijgers kunnen doorgaans een beroep doen op een derden beschermende
bepaling, indien zij het bestaan van de voorwaarde niet kenden noch behoorde te kennen.
3:24, 3:36 en 3:88 voor registergoederen, 3:36 en 3:86 voor roerende zaken, niet-
registergoederen.
(Levering krachtens verbintenis tot) overdracht onder opschortende voorwaarde (3:84 lid 1)
124. Een verbintenis onder opschortende voorwaarde tot overdracht waarbij partijen de werking van
de verbintenis tot overdracht in zijn geheel afhankelijk hebben gesteld van een opschortende
voorwaarde, krijgt ook op haar onderdelen niet eerder werking dan op het tijdstip waarop de
,voorwaarde intreedt. Dit betekent dat tot haar vervulling nog geen verplichting voor de schuldenaar
bestaat om door levering overdracht tot stand te brengen. De schuldeiser kan dan ook niet
onmiddellijke levering vorderen.
Een verbintenis tot overdracht onder opschortende voorwaarde waarbij partijen alleen de
rechtsovergang afhankelijk willen stellen van de vervulling van de voorwaarde, verplicht de
vervreemder tot het direct tot stand brengen van overdracht, zij het tot een overdracht die enkel bij
het in vervulling gaan van de voorwaarde rechtsovergang bewerkstelligt. Enerzijds impliceert deze
verbintenis dat de vervreemder direct dien te leveren, anderzijds echter rechtvaardigt ze alleen
rechtsovergang indien de voorwaarde zich verwezenlijkt. De combinatie van beide aspecten
resulteert in een geldige titel voor overdracht, waarbij overdracht als (rechts)handeling reeds direct
tot stand komt, maar haar werking, de rechtsovergang, is opgeschort totdat is voldaan aan de
opschortende voorwaarde.
125. De overdracht komt als (rechts)handeling tot stand, maar de aan de titel verbonden voorwaarde
schort haar werking, het bewerkstelligen van rechtsovergang, op tot het tijdstip waarop de
voorwaarde intreedt. In dit stelsel is de rechtsovergang uitsluitend nog afhankelijk van de vervulling
van de voorwaarde. Zodra de voorwaarde intreedt, gaat het onder opschortende voorwaarde
overgedragen goed van rechtswege over. De vervulling kent dus goederenrechtelijke werking.
125a. Een na de levering opkomende beschikkingsonbevoegdheid door faillissement van de
vervreemder staat er niet aan de weg dat de verkrijger onder opschortende voorwaarde het goed
alsnog verwerft, zodra de voorwaarde in vervulling gaat.
126. Tot de vervulling van de voorwaarde blijft de vervreemder rechthebbende, zij het onder, een
met de opschortende voorwaarde corresponderende, ontbindende voorwaarde. Hij kan het goed dus
enkel overdragen onder die bijzonderheid.
127. De mogelijkheid tot overdracht onder opschortende voorwaarde kent vergelijkbare grenzen als
die onder ontbindende voorwaarde. Zo mag ook hier de voorwaarde in haar gevolg niet in conflict
komen met het goederenrechtelijke systeem dan wel op andere wijze strijden met openbare orde of
wet. Ook gelden de bepalingen voor derdenbescherming.
Intermezzo: De positie van de verkrijger onder opschortende voorwaarde nader beschouwd
127a-d. De omstandigheid dat bij een overdracht van een goed onder opschortende voorwaarde pas
rechtsovergang tot stand komt indien de voorwaarde intreedt, lijkt in te sluiten dat de verkrijger
onder opschortende voorwaarde niet eerder dan vanaf het tijdstip is aan te merken als (opvolgend)
rechthebbende op het goed. Dat de eigendom alleen en ook niet eerder dan bij betaling overgaat, is
ook wat partijen voor ogen staat wanneer zij in de koopovereenkomst van een roerende zaak, niet-
registergoed een eigendomsvoorbehoud opnemen.
De HR kent de koper direct al bij de totstandkoming van de overdracht onder eigendomsvoorbehoud
een terstond ingaand eigendomsrecht onder opschortende voorwaarde toe in Rabobank / Reuser
(zie ook arrest en boek).
Dit maakt het mogelijk om nog voor het voldoen van de opschortende voorwaarde het goed over te
dragen of te bezwaren met een beperkt recht. Door zijn recht over te dragen aan een derde, stelt de
koper die derde in dezelfde goederenrechtelijk positie als die hij tot dan toe met betrekking tot de
zaak innam. Het terstond ingaande eigendomsrecht onder opschortende voorwaarde is ook vatbaar
voor de vestiging van een beperkt recht. Bij vervulling van de voorwaarde gaat dit beperkte recht
over op het volledige eigendom.
,127e. Systematisch is het consistent om het door de HR ingenomen uitgangspunt dat de koper bij
overdracht onder eigendomsvoorbehoud een terstond ingaand eigendomsrecht onder opschortende
voorwaarde verwerft, door te trekken naar iedere overdracht onder opschortende voorwaarde.
127f. De vraag is of deze lijn ook moet worden doorgetrokken naar overdracht onder ontbindende
voorwaarden.
,6 Wijze van levering en derdenbescherming
6.4 Levering van vorderingen op naam
Cessie als financieringsinstrument
286. In de praktijk ligt een groot deel van een bedrijfskapitaal vast in zowel kort- als langlopende
vorderingen. Door middel van cessie kan het daarin vastzittende geld worden vrijgemaakt.
Door de inning van een vordering in de handen van een derde te leggen, valt soms sneller geld te
verkrijgen, zeker wanneer deze derde het te innen bedrag voorfinanciert (cessie ter incasso).
Doorgaans is haar doel uitsluitend om een derde de bevoegdheid te verschaffen om een vordering
zowel buiten als in rechte in eigen naam te innen ten behoeve van de rechthebbende. De opbrengst
komt aan de rechthebbende toe. Een dergelijke cessie ter incasso leidt krachtens 3:84 lid 3 niet tot
overdracht van de vordering omdat de daaraan ten grondslag liggende titel de strekking mist de
vordering in het vermogen van de verkrijger te doen vallen. De cessie ter incasso is dan ook te zien
als een lastgeving aan een derde, om de vordering op eigen naam te innen.
Wanneer een derde de vordering tegen de nominale waarde onder aftrek van een insolventierisico
overneemt, heeft de cessie werkelijke overdracht als doel en staat 3:84 lid 3 niet in de weg.
287. Securitisatie is een financieringstransactie waarbij op grote schaal vorderingen worden omgezet
in verhandelbare effecten. Daartoe verkoopt en cedeert een onderneming vorderingen aan een SPV.
Deze financiert de aankoopsom door uitgifte van effecten. De vergoeding van de rente en de
terugbetalingen op de obligaties geschiedt uit de opbrengsten van de aan de SPV overgedragen
vordering. Ook hieraan staat 3:84 lid 3 niet in de weg.
288 Zekerheidsoverdracht door middel van stille cessie is door 3:99384 lid 3 niet meer mogelijk.
Zekerheidstelling is immers geen geldige titel meer. Wel is er de mogelijkheid om de vordering stil te
verpanden
6.7 Levering bij voorbaat van toekomstige goederen
307. Overdracht van absoluut toekomstige goederen is onmogelijk, omdat geen goed bestaat
waarvan men rechthebbende kan zijn en dus een ander ook niet ot rechthebbende kan maken.
Overdracht van een relatief toekomstig goed zou inhouden dat door een handeling van de
vervreemder een derde-rechthebbende zijn recht verliest aan de wederpartij van de vervreemder.
De in art 3:84 lid 1 gestelde eis van beschikkingsbevoegdheid belet dit
308. Overdracht van een toekomstig goed is onmogelijk. Op grond van art. 3:97 lid 1 is het wel
mogelijk een toekomstig goed bij voorbaat te leveren.
Systeem (art. 3:97 lid 1)
309. Met levering bij voorbaat nemen de vervreemder-bij-voorbaat en de beoogde verkrijger als het
ware een voorschot op de verkrijging van het goed door de vervreemder. Doel van een dergelijke
levering bij voorbaat is overdracht daarvan te bewerkstellingen zodra de vervreemder het goed
verwerft, zonder dat dan nog een aanvullende handeling nodig is. De wijze waarop levering bij
voorbaat moet plaatsvinden is afhankelijk van het soort goed.
310. Een levering bij voorbaat bewerkstelligt vooralsnog geen overdracht. Pas wanneer de
vervreemder het goed daadwerkelijk verwerft wordt deze overgedragen.
, 311. Bij verkrijging van het goed door de vervreemder nadat hij in staat van faillissement is verklaart,
komt geen overdracht tot stand ondanks dat het al bij voorbaat was geleverd. Het
faillissementsbeslag strekt zich immers uit tot alles wat tijdens het faillissement wordt verworven (20
FW). Ook buiten twijfel gesteld door 23 FW.
Beperking aan de levering bij voorbaat
312. Levering bij voorbaat vindt haar grenzen in de voor een geslaagde levering gestelde eisen. De
voor de desbetreffende categorie goederen zal de voorgeschreven leveringswijze de levering bij
voorbaat moeten toelaten. Ook zal het toekomstige goed voldoende bepaalbaar moeten zijn.
In art 3:97 lid 1 staan enkele beperkingen. Het goed mag geen registergoed zijn en het mag niet
verboden zijn het toekomstige goed tot onderwerp van een overeenkomst te maken.
Geen levering bij voorbaat van registergoederen
313. Registergoederen zijn uitgezonderd van de mogelijkheid tot levering bij voorbaat. De bepaling
belet niet dat partijen bij voorbaat al rechtsgeldig een leveringsakte kunnen opmaken, die kan
worden ingeschreven nadat het goed door de vervreemder is verkregen.
Levering bij voorbaat roerende zaken, niet-registergoederen
314. Een in de toekomst te verkrijgen roerende zaak, niet-registergoed kan krachtens art. 3:97 jo.
Art.3:90 lid 1 jo. Art 3:115 aanhef en sub a bij voorbaat worden geleverd langs de weg van een
geanticipeerd consitutum possessorium, door een hiervoor benodigde tweezijdige verklaring af te
leggen.
314a. Krachtens art. 3:97 jo. Art. 3:90 lid 1 jo. Art. 3:115 aanhef en sub b en c is levering bij voorbaat
ook mogelijk door een geanticipeerde traditio brevi manu of een geanticipeerde traditio longa manu.
314b. Voor levering bij voorbaat moet het goed voldoende bepaalbaar zijn.
315. Bij een dubbele levering bij voorbaat van een toekomstige roerende zaak geldt de in art. 3:97 lid
2 neergelegde regel, dat de tweede levering bij voorbaat niet werkt tegen degene die als eerste bij
voorbaat geleverd heeft gekregen.
Nuancering: Degene die de toekomstige roerende zaak als tweede bij voorbaat geleverd heeft
gekregen, kan deze levering van het tijdstip dat de zaak in zijn handen is gekomen alsnog
tegenwerpen aan degene die als eerste bij voorbaat geleverd heeft gekregen.
316. Faillissement van een vervreemder op het tijdstip dat hij de toekomstige zaak verwerft,
blokkeert dat een overdracht tot standkomt. (art. 20 jo 23 FW en art. 35 FW). De verkrijger bij
voorbaat heeft echter niets te vrezen van een bijzonder beslag. Beslag op toekomstige roerende
zaken is niet mogelijk.
Levering bij voorbaat van toonder- en orderrechten
317. Levering bij voorbaat van toekomstige toonder- en orderrecht geschiedt op voet van art. 3:97 jo.
3:93 door het bij voorbaat leveren van het toonder- of orderpapier waarin het recht is neergelegd.
Levering bij voorbaat van vorderingen op naam
318. Voor openbare en stille cessie van een toekomstige vordering is vereist dat de akte de
toekomstige vordering in voldoende mate moet bepalen. Voor levering bij voorbaat langs lid 1 is het
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper ciscadejonge. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €6,49. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 67096 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen