1. Je kunt de belangrijkste ideeën van Karl Marx uitleggen
2. Je kunt enkele indirecte oorzaken noemen van de Russische Revolutie.
3. Je kunt een beschrijving geven van het verloop van de Russische Revolutie
De ideeën van Karl Marx
Door de industrialisatie was in de 19e eeuw een klassenmaatschappij ontstaan. De grootste groep,
de arbeidersklasse, was sterk afhankelijk van de eigenaren van de fabrieken, de ondernemers. Die
probeerden zoveel mogelijk winst te maken. Omdat ze met elkaar moesten concurreren, hielden ze
de lonen van de arbeiders zo laag mogelijk. Ontevreden arbeiders werden ontslagen, want er waren
altijd wel nieuwe arbeiders te vinden. Arbeiders bleven dus arm, terwijl ondernemers rijk werden.
Vele zagen deze ongelijkheid als een groot probleem daarom kwam in 1850 het socialisme op. De
belangrijkste grond legger hiervan was de Duitse Karl Marx hij schreef het boek het kapitaal hierin
voorspelde hij dat de ongelijkheid tussen den arbeiders en ondernemers zouden toenemen
Binnen het socialisme ontstonden verschillende stromingen
1. Communisme deze bleven trouw aan de radicale ideeën van Karl Marx zoals een
gewelddadige revolutie en een samenleving zonder privébezit van kapitaal
2. De sociaaldemocraten deze wilden geen klassen strijd maar een vreedzame oplossing van de
ongelijkheid door de invoering van sociale wetten. En het afschaven van privé bezit leek hun
niks
Rusland vóór 1917
Marx had voorspeld dat de revolutie zou uitbreken in een land met veel industrie, zoals Groot-
Brittannië of Duitsland. Maar die voorspelling kwam niet uit. De eerste communistische revolutie
vond namelijk plaats in Rusland.
Dit was verassend want rond 1900 was Rusland vooral een agrarisch land. Een groot deel van de
landbouwgrond was in bezit van een kleine groep adellijke grondbezitters. Boeren bewerkten dit land
en hadden vaak een armoedig leven. Zij waren goedkope arbeidskrachten; de adel had daarom geen
belang bij modernisering van de landbouw. Pas eind 1900 begon de industriële involutie in Rusland
doordoor hadden ze geen grote arbeidsklasse maar de armoede en ongelijkheid was enorm
Het land werd al eeuwen bestuurd door tsaren (keizers) uit de familie Romanov. Zij regeerden met
steun van de adel en de kerk als alleenheersers en duldden geen kritiek. De geheime politie hield
tegenstanders van de tsaar scherp in de gaten. Deze situatie zorgde voor veel ontevredenheid in het
Russische Rijk.
Dit versterkte toen tsaar Nicolaas II in 1905 een oorlog tegen Japan verloor en hij onder de bevolking
zijn aanzien helemaal kwijtraakte. Mensen wilden verandering. ze gingen in Sint-Petersburg de straat
op ze wilden
1. Kortere werkdagen
2. Algemeen kiesrecht
, De tsaar strafte de protesterende burgers af met geweld hierdoor kwamen door het hele land meer
opstanden tegen de tsaar er vielen tienduizenden doden. Om de rust te herstellen voerde de tsaar
enkele hervormingen door. Zo stelde hij een parlement in, maar zelf hield hij de meeste macht.
De Russische Revolutie
Ondanks de hervormingen nam de ontevredenheid toe, vooral toen Rusland tijdens de Eerste
Wereldoorlog grote verliezen leed. Miljoenen Russische soldaten verloren het leven of raakten
gewond. Omdat veel boeren en arbeiders in het leger zaten, ontstonden enorme tekorten. Boze
burgers begonnen stakingen en demonstraties. Hieruit ontstond in 1917 de Russische Revolutie.
Deze revolutie kende drie fasen:
1. de Februarirevolutie. In februari 1917 kozen soldaten en het parlement de kant van de
demonstranten. Tsaar Nicolaas II trad daarom af en er kwam een voorlopige regering, die
verkiezingen moest voorbereiden. Deze regering wilde ook vrede sluiten met Duitsland, maar
de andere geallieerden hielden dat tegen.
2. de Oktoberrevolutie. Het regeringsbesluit om door te vechten vergrootte de invloed van de
bolsjewieken, zoals Russische communisten werden genoemd. Hun leider, Vladimir Lenin,
stelde radicale eisen: alle grond aan de boeren, alle fabrieken aan de arbeiders en vrede met
Duitsland. Bovendien wilde Lenin geen parlementaire democratie. In plaats daarvan moest
het land worden bestuurd door ‘arbeidersraden’ (in het Russisch: sovjets). Lang niet alle
Russen waren het hiermee eens. Toch voelden de bolsjewieken zich sterk genoeg om eind
oktober de regering af te zetten. De nieuwe regering werd geleid door Lenin.
3. • de burgeroorlog. Een van de eerste dingen die Lenin deed, was een wapenstilstand met
Duitsland sluiten (december 1917). Kort daarna volgde het vredesverdrag (maart 1918). Veel
Russen waren blij met de vrede, maar wilden absoluut geen communistisch land. Daardoor
brak in Rusland zelf een burgeroorlog uit. Het rode leger van de bolsjewieken vocht tegen ‘de
Witten’, een naam voor alle tegenstanders van de bolsjewieken. De Witten waren erg
verdeeld. In 1922 werden zij definitief verslagen.
Na de burgeroorlog werd de Sovjet-Unie uitgeroepen, voluit de Unie (het
samenwerkingsverband) van Socialistische Sovjetrepublieken. De bolsjewieken maakten van het
land een eenpartijstaat: alleen de Communistische Partij was toegestaan; in de regering zaten
uitsluitend communisten.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper bartleenders. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €3,48. Je zit daarna nergens aan vast.