Menselijke hersenen onderverdelen in verschillende soorten van gebieden
• Primaire en secundaire cortices
o Gebieden die zintuig specifiek zijn ➔ zorgen voor perceptie van zintuiglijke info
o ➔ sensibele input + motorische output
o Info uit ogen projecteert zich in occipitale regio (rood)
o Auditieve info gaat via oren zich projecteren op primaire (donkergroen) en secundaire (lichtgroen)
auditieve cortex
o Olfactorische cortex voor geurwaarneming
o Gustatieve cortex voor smaakwaarneming
o Sensibele somatosensorische info vanuit lichaam (pijn, tast, druk, temperatuurszin) komen toe in
primaire somatosensorische cortex geassocieerd met de secundaire somatosensorische cortex
(geel & oranje)
o Uitvoering van gedrag/bewegingen door primaire motorische cortex en secundaire/ pre motorische
cortex (grijs)
▪ Onderste zone = zone van Broca
o
o Gemeenschappelijk: zeer topisch georganiseerd
▪ Elk plekje uit lichaam/visueel veld/ elke frequentie uit gehoorveld is specifiek gelokaliseerd
in het brein
▪ Bij beschadiging van een deel kan er geen info in de cortex worden ontvangen
▪ Bij beschadiging van de cortex zal de functie uitvallen
o Bij mens veel kleinere oppervlakte dan bij andere zoogdieren
▪ Meer plaats voor associatiecortices bij mens
• Associatiecortex
o Gebieden van brein waar geen primaire of secundaire cortices zitten
o Vnl regio’s die vallen in posterieur pariëtale en temporale regio
o Achteraan = posterieure associatiecortex
o Temporaal vooraan = limbische associatiecortex
o Vooraan = anterieure/frontale associatiecortex
o Vormen brug tussen verschillende primaire en secundaire cortices
o Zorgen voor hogere verwerking van materiaal dat is binnengekomen
▪ Processen toelaten op de waarnemingen
1
, o
Vergelijking tussen menselijk brein en dierenbrein
• Grotere dieren hebben groter brein
• Lichaamsgewicht in verhouding tot hersenmassa uitdrukken met curve
o Sommige diersoorten hebben in verhouding een minder sterk ontwikkelt brein
o Andere diersoorten hebben een meer gevorderd/groter brein ivm lichaamsgewicht
• Corticale massa tov hersengewicht uitdrukken met curve
o Hersenschors is maar een kleine fractie van de hersenmassa
o Aantal diersoorten hebben verhoudingsgewijs meer corticale massa ivm hersengewicht
• Gyrificatie
o Hersenen kunnen niet oneindig groeien
▪ Zitten in gesloten ‘pot’ ➔ schedel
o Cortex is belangrijk, vooral corticale oppervlakken
o Hoe creëer je in een gesloten oppervlakte meer cortices? ➔ STERKE WINDINGEN
o Lisencephaal brein ➔ zonder windingen en groeven
o Primaten halen extreme scores
▪ Zeer sociale diersoorten
▪ Kunnen gedrag op flexibele en slimme manier aanpassen aan omstandigheden
Homo habilis = handige mens
• Vroegste telg van het geslacht Homo
• Leefde 1.5 tot 2.5 miljoen jaar geleden
• Ongeveer 1.2-1.5m groot
• Herseninhoud 650 cm³
• Bipedale voortbeweging ➔ op 2 voeten
o zoals Australopithecus
• Maker van ruwe stenen gebruiksvoorwerpen
o niet zoals Australopithecus
▪ kan wel voorwerpen gebruikt hebben, MAAR bewerkte ze niet
homo erectus
• Leefde 1.9 miljoen tot 150.000 jaar geleden
• Ongeveer 1.8m groot
o Veel groter dan homo habilis
2
, • Herseninhoud 850 cm³
• Bipedale voortbeweging
• Maker van verfijnde stenen gebruiksvoorwerpen
o Vereist kunde en oefening
• Eerste jagers-verzamelaars
• Gebruik van vuur en koken van voedsel
• Vermoedelijk gebruik van proto-taal
• Verzorgen van zieken/gewonden.
• Bleef vnl in Afrika
•
Homo sapiens
• Nog enige levende soort van het geslacht Homo
• Vanaf 200.000 jaar geleden
• Ongeveer 1.7m groot
• Herseninhoud 1350 cm³
• Bipedale voortbeweging
• Uitbundige gereedschapsmakers en gebruikers
• Ontwikkelen gesproken en geschreven taal
• Complexe sociale structuur
• Ontwikkelen van cultuur en kunst
Volgorde
• Genus australopithecus
o Bipedale voortbeweging
o Opponeerbare duim
o Nature facts?
• Homo habilis
3
, o Primitieve vorm van steenindustrie
• Homo erectus/egaster
o Meer complexe industrie van voorwerpen
o Primitieve taal
o Controle van vuur
• Homo heiderbergensis
• Homo neanderthalensis
o Kunstvoorwerpen
o Levallois techniek
• Homo sapiens
o Grotschilderingen
▪ Muur met handen: meestal linkerhanden geschilderd WANT blaaspijp met rechterhand
gebruiken
➔ rechts- en linkshandigheid was dus al aanwezig
o Great leap forward ➔ heleboel ontdekkingen en prestaties
Uniek menselijke eigenschappen
• Bipedale voortbeweging
o Sommige dieren ook maar voor andere redenen
o Grote impact op evolutie
o Komt ook met een kost ➔ last aan wervelkolom en heupen
o Vraagt zeer complexe coördinatie van het lichaam om rechtop lopend te kunnen voortbewegen
▪ Heel goed evenwichtssysteem nodig dat voortdurend in contact staat met neurologisch
apparaat
▪ Vraagt veel inspanning van zenuwen
o Maakt bovenste ledematen vrij
o Zeer efficiënt
o Niet zo snel, maar lang vol te houden
• Gereedschapsgebruik
o Mensapen, zeeotters, primaten, aantal vogels ook
o MAAR niemand met zoveel enthousiasme als mensen
o Wij maken en gebruiken elke dag gereedschap
• Taal
• Kunst
o Dieren kunnen kunst maken, maar dit is onbewust
o Nest van prieelvogel = maakt mooi nest om vrouwtje te verleiden
Wat drijft al deze ontwikkelingen?
• Wat heeft de mens ertoe gebracht om grotere hersenen te ontwikkelen?
• Diersoorten passen zich aan aan omstandigheden
o Vaak klimatologische omstandigheden
• Temperatuur
o Vroeger veel warmer, veel minder variatie
o Nu: veel kouder, meer schommelingen
▪ Diersoorten moesten ervoor zorgen dat ze zich aan de verschillende temperaturen konden
aanpassen
• Hoe past een soort zich aan aan omstandigheden?
o Directionele selectie
▪ Een type van selectie waarbij een extreem fenotype het haalt van andere fenotypes
▪ waardoor de allel frequentie gaandeweg verschuift in de richting van dat fenotype
4
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper camilledecoster. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €7,99. Je zit daarna nergens aan vast.