Samenvatting
Samenvatting Democratie en Participatie
- Instelling
- Universiteit Gent (UGent)
Samenvatting van 10 hoofdstukken van het vak Burger en Bestuur of Democratie en Participatie.
[Meer zien]Voorbeeld 4 van de 33 pagina's
Voorbeeld 4 van de 33 pagina's
In winkelwagen
Voorbeeld van de inhoud
Democratie en ParticipatieInhoud
Inleiding ..................................................................................................................................... 4
1. Burger en bestuur: een complexe en veelvormige relatie ............................................... 4
1.1. Verschillende burgerrollen ...................................................................................... 4
1.2. Kwaliteitsdimensies: de overheid evalueren ........................................................... 4
1.3. Classificatie burgerschapsstijlen volgens Dejaeghere en Hooghe: Politieke
interesse – Politiek zelfvertrouwen - Participatie............................................................... 4
1.4. Combinatie van rollen en stijlen .............................................................................. 5
2. Waarom participatie? ...................................................................................................... 5
2.1. De burger is veranderd ................................................................................................ 5
2.2. Het bestuur is verandert .......................................................................................... 5
2.3. Motieven vanuit bestuur voor participatie .............................................................. 6
2.4. Strong versus thin democracy.................................................................................. 6
2.5. Participatiegolven .................................................................................................... 6
3. Classificatiemodellen ...................................................................................................... 6
3.1. Democratietypes (Hendriks) ................................................................................... 6
3.2. Participatieladder (Arnstein) ................................................................................... 7
3.3. Participatiecube ....................................................................................................... 7
3.4. Participatie volgens generatie .................................................................................. 8
3.5. Burgerparticipatie en sociale participatie (De Rynck)............................................. 8
Vertrouwen en Legitimiteit ........................................................................................................ 8
1. Wat is legitimiteit? .......................................................................................................... 8
2. Wat is politiek vertrouwen? ............................................................................................ 9
3. Waarom zijn legitimiteit en politiek vertrouwen nodig? ................................................ 9
3.1. Beleidsbeslissingen naleven en respecteren ............................................................ 9
4. Hoeveel vertrouwen is er nodig en is er een democratische crisis? ................................ 9
4.1. Hoeveel politiek vertrouwen is voldoende? ............................................................. 9
4.2. Crisis van de democratie? ...................................................................................... 10
5. Participatie als remedie? ............................................................................................... 10
5.1. Hoe kan participatie inwerken? ............................................................................. 10
5.2. Kan participatie steun versterken (onderzoek Marien & Kern) ............................ 10
Klachtenmanagement ............................................................................................................... 11
1. Kwaliteit en klachtenmanagement................................................................................. 11
1.1. Soorten kwaliteit ..................................................................................................... 11
1.2. Bescherming tegen onbehoorlijk bestuur ............................................................... 11
1.3. Klachten en klachtenmanagement ......................................................................... 11
2. Ombudsdienst ................................................................................................................12
1
, 2.1. Taakopvatting van de ombudsdienst ......................................................................12
2.2. Kenmerken van ombudsdiensten ...........................................................................12
2.3. Soorten ombudsdiensten ........................................................................................12
2.4. Ombudsnormen ......................................................................................................12
2.5. Spanningen .............................................................................................................12
2.6. Gemeentelijke ombudsdiensten .............................................................................13
Openbaarheid van bestuur ........................................................................................................13
1. Passieve openbaarheid van bestuur ...............................................................................13
1.1. Voordelen voor de burger .......................................................................................13
1.2. Voordelen voor het bestuur ....................................................................................14
1.3. Nadelen ...................................................................................................................14
1.4. Praktijk ....................................................................................................................14
2. Actieve openbaarheid .....................................................................................................14
2.1. Praktijk .................................................................................................................... 15
2.2. Overheidscommunicatie ......................................................................................... 15
2.3. Recente trends ........................................................................................................ 15
Adviesraden ............................................................................................................................... 15
1. Wat zijn adviesraden? .................................................................................................... 15
2. Redenen voor installatie van adviesraden .....................................................................16
3. Soorten en samenstelling adviesraden...........................................................................16
4. Spanningen.....................................................................................................................16
5. Invloed van adviesraden ................................................................................................ 17
6. Kritiek op adviesraden ................................................................................................... 17
7. Adviesraden op lokaal niveau ........................................................................................ 17
Directe democratie ................................................................................................................... 18
1. Vormen van directe democratie en situering ................................................................ 18
1.1. Typologie van Altman ................................................................................................ 18
1.2. Participatieladder .................................................................................................. 18
2. Motivaties voor directe democratie............................................................................... 18
2.1. Voor het gebruik .................................................................................................... 18
2.2. Stijging gebruik MDD’s .......................................................................................... 18
3. Directe democratie in België ..........................................................................................19
3.1. Regionaal niveau .....................................................................................................19
3.2. Lokaal niveau ..........................................................................................................19
4. Effecten op burgers ........................................................................................................19
4.1. Participatory democracy theory ..............................................................................19
4.2. Empirisch onderzoek ............................................................................................. 20
Deliberatieve democratie ......................................................................................................... 20
1. Informele fora ............................................................................................................... 20
2. Formele fora ...................................................................................................................21
2
, 2.1. Deliberative poll ......................................................................................................21
2.2. Burgerpanels ...........................................................................................................21
2.3. Evaluatiecriteria ......................................................................................................21
3. Voordelen en Nadelen deliberatieve democratie .......................................................... 22
3.1. Voordelen ............................................................................................................... 22
3.2. Nadelen .................................................................................................................. 22
Formele inspraak en interactieve beleidsvoering .................................................................... 23
1. Klassieke inspraakprocessen: een probleemstelling ..................................................... 23
1.1. Kritiek .................................................................................................................... 23
1.2. Reactie op kritiek ................................................................................................... 24
1. Omschrijving interactieve besluitvorming .................................................................... 24
2. Verwante concepten ...................................................................................................... 24
3. Park Spoor Noord Antwerpen ....................................................................................... 24
4. Rol van het bestuur ....................................................................................................... 25
4.1. Interactieve beleidsvoering wanneer? ................................................................... 25
4.2. Dilemma’s voor het bestuur ................................................................................... 25
5. Participatiemotieven voor burgers ................................................................................ 25
6. Effecten ......................................................................................................................... 26
6.1. Positieve effecten ................................................................................................... 26
6.2. Negatieve effecten .................................................................................................. 26
Participatie van onderuit .......................................................................................................... 27
1. Definitie en situering ..................................................................................................... 27
2. Houding van het bestuur............................................................................................... 27
2.1. Uitdagingen en vragen voor het bestuur ............................................................... 27
3. Aanpak van het bestuur ................................................................................................ 28
3.1. Typologie van ondersteuning................................................................................. 28
3.2. Rol van de frontlijn ambtenaar .............................................................................. 29
3.3. Wijkbudgetten........................................................................................................ 30
4. Evaluatie van burgerinitiatieven ................................................................................... 30
4.1. Context van succesvolle burgerparticipatie ........................................................... 30
4.2. CLEAR-model ........................................................................................................ 30
4.3. Kritische kanttekening ............................................................................................31
Inspraak van leden in organisaties en politieke partijen ..........................................................31
1. Toegenomen aandacht .................................................................................................. 32
1.1. Voorzittersverkiezingen .............................................................................................. 32
1.2. Stemrecht op congressen ....................................................................................... 32
1.3. Lijstensamenstelling .............................................................................................. 32
2. Motieven ........................................................................................................................ 33
3. Recente trend: niet-leden .............................................................................................. 33
3
, Inleiding
1. Burger en bestuur: een complexe en veelvormige relatie
1.1. Verschillende burgerrollen
- Burger als kiezer
- Burger als partner
- Burger als belastingbetaler
- Burger als gebruiker
- Burger als klager
- Burger als onverantwoordelijke
1.2. Kwaliteitsdimensies: de overheid evalueren
- Kiezer en partner: beleidsvoering: spanning, bevolkingsvertegenwoordigers (=>
openheid, inspraak, referenda, …)
- Belastingbetaler en gebruiker: klantgerichte dienstverlening (=> klantvriendelijkheid,
handvest van gebruiker overheidsdiensten, meer duidelijke formulieren, …) en
organisatie van de dienstverlening (=> efficiëntie, minder hiërarchie,
netwerkorganisaties, …)
- Klager: klachtenmanagement: redelijke en billijke behandeling door bestuur (=>
motiveringsplicht, gelijkheidsbeginsel, ombudsdienst, …)
- Onverantwoordelijke: ethisch perspectief (=> voorlichting, codes, …)
1.3. Classificatie burgerschapsstijlen volgens Dejaeghere en Hooghe: Politieke
interesse – Politiek zelfvertrouwen - Participatie
- Uitgebluste burger (++-)
- Conventioneel actieve burger (+++)
- Monitorial citizen’ (+++)
- Verlegen burger (+--)
- Bescheiden burger (+-+)
- Onbescheiden burger (-+-)
- Opportunistische burger (-+)
- Passieve burger (---)
- Instrumentele burger (--+)
4
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper bertprovoost. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €7,49. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 53340 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen