Les 7 van klinische psychologie in het tweede jaar toegepaste psychologie. Systeemtheorie en gezins- en relatietherapie. Alle lessen van klinische psychologie zijn geüpload. Samenvatting van lessen en ppt. Grondige samenvatting.
Les 7 – systeemtheorie en gezins- en
relatietherapie
Theorie
Algemene systeemtheorie
Inleiding
- Stelling: afwijkend gedrag is geen individuele stoornis, naar een intermenselijk probleem.
- Von Bertalanffy: definieerde eind jaren ’20 belangrijke concepten, samengebracht onder de
naam ‘algemene systeemtheorie’.
Systeem
- Een verzameling elementen die onderling met elkaar samenhangen, bestaande uit objecten
en uit de relaties tussen de objecten.
o Bv.: een gezin. Bestaat uit gezinsleden; verhouden tussen leden ook er bijrekenen.
- Kenmerken:
o Geheel is meer dan som van de delen; nooit alleen de apart delen bestuderen
o Verandering in een deel zorgt voor verandering in het geheel.
Bv: iemand is ziek (CORONA OFWA) dan brengt dit
veranderingen voor heel het gezin.
o Permeabele = doordringbaar wand/grens.
Er is sprake van een uitwisseling met de omgeving buiten het systeem.
Bv.: school.
Subsysteem
- Aparte entiteiten binnen een groter systeem.
o Eveneens doorlaatbare grens.
o Eveneens interactie met omgeving.
- Bv.: ouders en kinderen.
- Bv.: gezin en familie.
Wederzijdse beïnvloeding
- Het gedrag van elk gezinslid is afhankelijk van en beïnvloedt het gedrag van de andere
gezinsleden.
- Het gedrag wordt gevormd of beperkt door de relaties met de andere leden.
- Bv. bepaalde dingen doen of laten, omdat men weet dat de anderen …
Circulaire causaliteit
- A is oorzaak van B = foute gedachte.
1
, - A B correct – A is zowel oorzaak als gevolg van B.
o Bv.: kind gehoorzaamt.
o Bv.: man die zwijgt.
Homeostase
- Omgang kent vaste patronen.
o Regels liggen hieraan ten grondslag.
o Gebruiken, omgangsvormen.
o Systeem streeft naar constante patronen.
o Omgeving verandert, gezin zoekt evenwicht.
Homeostase. (= evenwicht)
Homeostase mechanismen
- Wanneer evenwicht verstoord raakt treden mechanismen in werking om evenwicht te
herstellen, anders chaos in het systeem
- Positieve invloed: systeem zoekt een nieuw evenwicht na verandering
o Bv.: moeder gaat terug werken na bevalling en gezin zoekt terug evenwicht.
- Negatieve invloed: rigiditeit of weerstand tegen verandering
o Bv.: ouders die groei van kind proberen tegen te gaan omdat ze ze niet uit huis
willen.
- Gezin is geen statisch geheel.
- Gezond = alternatieve interactiepatronen mogelijk zonder continuïteit te verliezen.
- Soms werkt het niet zoals het hoort:
o Men merkt niet wanneer de grenzen overschreden worden.
o Men merkt het wel, maar men reageert inadequaat.
Feedbackprocessen
- Om het eigen functioneren bij te stellen heeft het systeem info nodig omver het reilen en
zeilen
- Informatieoverdracht via feedbackprocessen.
o Binnen het systeem.
o Tussen systeem en omgeving.
- Zorgen voor het stimuleren of afremmen van verandering.
o Positieve feedback bevordert verandering.
o Negatieve feedback remt verandering af.
Bv.: moeilijk gedrag van kind ouders scheiden niet.
Equifinaliteit en equipotentialiteit
- Bepaald gedrag kan het gevolg zijn van verschillende begintoestanden. (equifinaliteit)
2
, - Een bepaalde beginsituatie kan tot verschillende eindtoestanden leiden. (equipotentialiteit)
- Gevolg: zoeken naar verklaringen is minder relevant.
o Kennis over de begintoestand kan niet garanderen
dat je de eindtoestand kent en omgekeerd.
Communicatie theoretische benadering
Inleiding
- Gezin wordt opgevat als een communicatief systeem – aandacht voor de wetmatigheden in
onderlinge communicatie van het systeem.
- Palo-Alto groep, een groep met de belangrijkste leden van de communicatieleer (Haley,
Bateson, Watzlawick, etc.).
o Zeggen dat Psychische stoornissen komen voort uit disfunctionele
communicatiepatronen.
o Ontstond als antwoord op tekort van interventies op het individu en de gevolgen die
de omgeving heeft op dat individu
o Verkeerde communicatie kan psychotische stoornissen veroorzaken.
Communicatie
- Communicatie en gedrag zijn synoniemen.
o Verbale informatie.
o Non-verbale informatie.
- Communicatie.
o Boodschap.
o Zender.
o Ontvanger.
o Interactie. (= reeks boodschappen die tussen mensen worden uitgewisseld)
o Interactiepatronen. (= herhaaldelijk terugkerende interacties tussen mensen in een
bepaalde vorm)
Bv.: De ene eist steeds iets, de andere reageert terughoudend.
Kenmerken van communicatie
- Watzlawick: principes van communicatie.
1. Men kan niet ‘niet communiceren’. ‘Alle gedrag houdt een boodschap in’
2. Communicatie is gelaagd: 2 niveaus.
3
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper manouvanfleteren. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €4,49. Je zit daarna nergens aan vast.
