In dit document vindt u een overzichtelijke samenvatting van de medische microbiologie. Alle te kennen infectieziekten zijn in tabellen weergegeven, zo kan je ze goed vergelijken. Ook de hoofdstukken bacteriologie, virologie, mycologie en parasitologie zijn samengevat. Dit is gebaseerd op de powerp...
MEDISCHE MICROBIOLOGIE
inleiding
Infectieziekten
= schade/ veranderde fysiologie bij de mens zich uitend in symptomen of subklinisch (zonder symptomen)
Postulaten van Koch:
er is een causaal verband tussen infectieziekten en micro organismen
Voorwaarden:
- MO dient gevonden te worden bij elke patiënt die aan de infectieziekte lijdt en niet bij gezonde patiënten
residente microbiota?
- MO dient geïsoleerd te kunnen worden (bij elke patiënt) en buiten het lichaam in cultuur gebracht te kunnen
worden.
virussen?
- Inbrengen van gekweekte MO dient bij het proefdier tot ziekte te lijden en moet later opnieuw geïsoleerd
kunnen worden uit het proefdier.
zoönosen, coronavirus (effect vleermuis-mens)
Pathogenen Opportunisten
- primair (conventioneel) pathogeen - enkel infectie bij verminderde weerstand
- infectie bij meerderheid vd individuen opportunistische infectie
- afhankelijk van weerstand bij de gastheer
Virulentie
= ziekteverwekkend vermogen, afhankelijk van:
- Invasie: het aantal ziektemakende MO
- Proliferatiesnelheid: snelheid van vermenigvuldiging van deeltjes
- Ontsnapping van afweer
- Toxisch vermogen:
o Exotoxine: gif komt vrij wanneer MO nog leeft
o Endotoxine: gif komt vrij wanneer MO afsterft
Weerstand
- Aspecifiek: toedienen vaccinatie
- Specifiek: eigen aan gastheer zelf
Besmettingswegen
Direct contact - cutaan: via huid
- mucosaal: via slijmvliezen
Aërogeen Via lucht, bestend tegen uitdrogen, extra fijne deeltjes, ‘zweven’
Droplet Vallen neer uit de lucht
Enteraal spijsverteringskanaal
- oraal: via speeksel
- faeco-oraal: onvoldoende hygiëne
Hematogeen Via bloed, transplacentair: moeder op kind
Horizontale transmissie: mens mens
Verticale transmissie: ouder kind, genetisch
Endogene infectie: afkomstig van patiënt zelf
Exogene infectie: MO organisme verkregen vanuit ziekenhuisomgeving
, bacteriologie
Eukaryote cel Prokaryote cel
Cel heeft plasmamembraan Kleiner, bestond eerst
Celkern heeft celmembraan en ligt in het cytoplasma Eencelligen
Mens, dier, plant en schimmel Losliggend DNA of RNA en plasmiden in het cytoplasma
Cel bevat celwand gramkleuring
Delend vermogen
Slijmlaag: afweer
Heeft eigen metabolisme
Fimbria: vasthechten aan lichaamscellen
Flagellum: staart, voortbewegen
Endosymbiontische theorie
= bepaalde prokaryote cellen zijn intracellulair gaan leven en hebben andere cellen gevormd (symbiose)
ontstaan celorganellen
- Vergelijkbare grootte
- Gelijkaardige processen
- Circulair DNA aanwezig
- Zelfde type ribosomen
Bacteriën identificeren/ onder verdelen:
1. Vormen van bacteriën
Kokkek (rond):
- Diplokokken: in paren
- Streptokokken: in ketens
- Stafylokokken: in trosjes
Bacillen (staafvormig)
Spirillen (spiraalvormig)
Vibrionen (kommavormig)
2. Gramkleuring
Ongekleurde bacterie op kweekbodem
Kleuring mat crystalviolet
Paars
paars Spoelen met alcohol ongekleurd
Gram positief Kleuring met rode stof Gram negatief
Paars Rood
Houdt crystalviolet vast Houdt crystalviolet niet vast
Celwand bestaat uit Dunne laag peptidoglycaan
peptidoglycaan 2e membraan met
lipopolysacharide =
endotoxine
3. Groei en metabolisme
, Celdeling:
- Ontstaan 2 identieke dochtercellen
- Delen elke 20minuten
- Nood aan energiebron (metabolisme) en structurele elementen
Metabolisme:
- Obligaat aërobe bacterie: nood aan O2
- Obligaat anaërobe bacterie: geen O2
- Facultatief (an)aërobe bacterie: groeien met of zonder beide
Fasen van bacteriële groei
1. Lagfase:
10 - aanpassing aan kweekomgeving
8
bacteriecellen
- nog niet vermenigvuldigd
6
4
2. Log(exponentiële) fase:
2
0
- bacterie is aangepast aan omgeving
0 -4 4 24 32 36 - celdeling tot 109/ml
kolonievormende eenheden (in uur)
3. Stationaire fase:
- delen stopt want geen nutrieten meer, ze produceren toxische metabolieten die voor zichzelf schadelijk
zijn
4. Afstervingsfase: vermindering van het aantal bacteriën
Bacteriekweek en antibiogram
bacterie wordt met entnaald aangebracht op voedingsbodem in petrischaaltje
bacterie groeit in broedstoof
na +/- 2 dagen zijn bacteriekolonies zichtbaar
Antibiogram:
verschillende antibioticaschijfjes worden op het plaatje aangebracht (bij de bacterie)
Bacterie is:
Gevoelig: bacterie stopt op afstand van antibioticaschijfje
Resistent: bacterie komt tot tegen antibioticaschijfje
Antibiotica zorgt ervoor dat bepaalde structuren in cellen afsterven of niet verder kunnen delen
- breed spectrum: tegen groot aantal soorten bacteriën, als oorzaak ongekend is.
- nauw spectrum: tegen klein aantal soorten bacteriën, als oorzaak gekend is, specifiek.
Belangrijke aangrijpingspunten van antibiotica:
1. Inhibitie van synthese celwand, door te interfereren met de aanmaak van de celwand ontstaan bacterie
dood
2. Inhibitie van de eiwit synthese, interfereren met werking van de ribosomen
3. Inhibitie van de nucleïne zuursynthese, interfereren met enzymen die noodzakelijk zijn voor DNA en RNA
4. Antimetaboliten, interfereren met bacteriële cel metabolisme
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper kathokedb. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,49. Je zit daarna nergens aan vast.