1. REDUCTIE/ ABSTRACTIE
• Thales
6e eeuw v.Chr
Milete
Oudheid
o Alles over Thales weten we pas anderhalve eeuw na zijn dood door
Plato en Aristoteles.
o Zonsverduistering voorspeld
o Monopolie op olijfpersen
o In waterput gevallen tijdens het staren naar de sterren
o Thales is de eerste natuurfilosoof
è Iemand die op samenhangende wijze
zonder te verwijzen naar goden of
magische krachten de wereld tracht
te verklaren.
• Reductie:
o Herleiding van veelheid naar eenheid
o Opzoek naar een archè (oorsprong/ begin) om de hele
physis (natuur) te verklaren.
o Archè gaat niet verloren in de tijd; is en blijft aanwezig.
o Archeologie & archaïsme van het woord (archè) afgeleid.
o Thales: water (één en onveranderlijk)
o Etymologie = vorm van reductie
è (De betekenis van een woord achterhalen door het woord
te herleiden tot samenstellende delen)
• Demokritos ( 5e eeuw v.Chr)
o Archè = atoom
o Wereld = de materie+ de lege ruimte
o 19e eeuw: atomen zijn verder deelbaar in atoomkernen (neutronen +
protonen) + elektronen
o Atomenleer -> om de werkelijkheid te verklaren
o Dus elk niveau heeft een archè die je dan weer kunt verklaren op een
lager niveau --> reductionist
, o Holisme: op elk niveau is er meer aan de hand dan je vanuit je een
lager niveau kunt verklaren, dus geheel is meer dan de delen.
o Hermeneutiek: het interpreteren van een tekst (context, waarop je
het zegt, wanneer, waar...)
o Deconstructivisme: de constructie hoeft niet meer ‘logisch’ te zijn.
o Demystificatie: reductie leiden tot een negatieve eenheid
o Fysicalisme:
è Wanneer sociale ontmoetingen, herleid worden tot
psychologische en verder tot biologische, scheikundige en
uiteindelijk natuurkundige processen.
è Candlelight dinner
Reductie betekent niet per se dat je zaken eenvoudiger gaat voorstellen
maar hoe de delen van en complex geheel zich verhouden tot elkaar. Het
is ook niet nodig om op het niveau van de natuurkunde af te dalen of
beperken tot het materiële. Om concepten beter te begrijpen kun je
reductie toepassen. (Bv: wat is theorie? Wat is een mening?)
Reductie is het zoeken naar een diepere oorzaak, je hoeft er zelf niet in
te geloven maar kan het gebruiken als een instrument maar perse iets
dat zekerheid oplevert.
o Thales + Demokritos zijn natuurfilosofen (natuurkundigen)
o Ze willen verklaren vanuit de natuur (fysica)
Radicaal à alles te willen duiden vanuit de natuurkunde
à Alles herleidbaar tot fysica
à Fysicalisme
Gevaar: demystificatie van de werkelijkheid
à Alles wordt uitgelegd in termen van fysica/ wetenschap
Bv: liefde/ romantiek uitgelegd a.d.h.v. wetenschap
o Stelling van Thales:
Herleiding van de wereld tot wiskunde
DUS: Reductie betekent niet dat men zaken eenvoudiger voorstelt dan ze zijn,
wel hoe de delen van een complex geheel zich verhouden tot elkaar & niet
per se tot op het niveau van de natuurkunde af te dalen.
2 Malak Al-Mafarji
1BA Interieurarchitectuur
, • Pythagoras
o Relatie tussen wiskunde – natuurkunde – werkelijkheid
o Stelling: a2 + b2 = c2
o Als je de natuur wilt begrijpen, moet je dat doen door wiskunde
o Bijdrage aan de meetkunde
• REDUCTIE:
o Argumentatief:
à Suggereert een diepere waarheid
o Onderzoekend
à Zet aan tot verder verkennen door op te delen en dieper te
graven.
o Ontwerpers
à Herleiding van een object tot elementen die je op een bepaald
niveau niet meer kan opdelen.
- Ontwerpen vanuit 1 basisvorm (kubus)
- Ontwerpen vanuit 1 principe (ecologie)
- Ontwerpen vanuit 1 grondslag (hout)
2. PRINCIPE VAN VOLDOENDE REDEN
• Anaximander
7e eeuw v.Chr
Milete
Oudheid
o Aristoteles:
‘De aarde is onbeweeglijk’
Een beweging in welke richting dan ook maakt geen verschil, alle
richtingen zijn gelijkwaardig.
Anaximander is de eerste die gebruikmaakt van het principe van
voldoende reden
o Christian Wolff;
‘Alles heeft een reden om te bestaan, anders zou het niet bestaan.’
o Wilhelm von Leibniz
‘Alhoewel ons deze oorzaken meestal niet bekend zullen zijn.’
o Anaximander ’s archè: het apeiron (het onbegrensde)
3 Malak Al-Mafarji
1BA Interieurarchitectuur
, • De archè volgens Anaximander:
o Apeiron (het onbegrensde)
à Het onbepaalde/ het ongrijpbare
Iets dat alle dingen gemeen hebben, de ultieme oorzaak, maar daarom
is het zelf onbepaald en onvatbaar.
Onderliggend aan alle dingen, heeft zelf geen kenmerken, is alles en
tegelijkertijd niets.
Principe van voldoende reden: alles heeft een (materiële) oorzaak,
maar deze oorzaak is onkenbaar.
• Redenen, maar geen oorzaak
o Voldoende oorzaak: betekent niet dat er noodzakelijk is.
o Arthur Schopenhaver
‘Alles wat je weet’.
‘Feit dat je bestaat’ Voldoende redenen, maar
‘Alles wat je doet’ niet noodzakelijk een oorzaak
‘Feit dat je verandert’
o David Hume
Kritiek: hoe sterk een principe ook mag zijn, het valt niet te bewijzen.
(Daarom is het ook een principe dat je aanneemt of niet)
à Principe = iets dat je aanneemt, maat kan niet worden bewezen
à Wet = kan je wel bewijzen
Je kan niet aantonen dat er een verband is tussen:
- Reden
- Oorzakelijkheid
è Je kan niet aantonen (bewijzen) dat er een reden is voor de
samenhang in de wereld.
• PRINCIPE VAN VOLDOENDE REDEN:
o Argumentatief:
à Elk onderzoek is gelegitimeerd, je leert niets bij door te stellen dat
er geen reden is voor iets te zijn zoals het is.
4 Malak Al-Mafarji
1BA Interieurarchitectuur
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper malakhamza. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €10,49. Je zit daarna nergens aan vast.