1. Diabetes en zwangerschap
1.1. Inleiding
De hoeveelheid energie in je lichaam= energie intake - energie output
Transport: transport van moleculen over celmembranen en tussen lichaamsdelen
Mechanische arbeid: de werking van je skeletspieren, pompen van het hart
Chemische arbeid: groei, onderhoud en opslaan van informatie DNA
Stofwisseling/ metabolisme = alle chemische reacties in het lichaam, 3 functies:
1. Energie uit nutriënten halen
2. Energie voor arbeid gebruiken
3. Energie opslaan voor later gebruik
Metabolisme = katabolisme en anabolisme.
Katabolisme = opbouw van kleine moleculen naar grote gehelen = fasted state
Anabolisme = afbraak van grote moleculen naar kleinere = fed state
Overzicht stofwisseling:
Vetten, koolhydraten en eiwitten in elkaar kunnen omgezet worden en elkaar kunnen
beïnvloeden
Vetten worden opgeslagen in vetvoorraden = energiebron
Koolhydraten via glucose opgeslagen in glycogeen of gebruikt voor E
Glucose = strikt geregeld=> hersenen hebben deze nodig=> te laag hersenen
gebruiken ketolichamen
Hormoonhuishouding
Insuline en glucagon: verhouding regelt suikergehalte
Pancreas: β-cellen (insuline) & α-cellen (glucagon)
Fasted state: glucagon zorgt voor stijging suiker door glycogenolyse
Fed state: insuline zorgt voor glycogenese en lipogenese
, Insuline
Plasma glucose >100 microgram/dl => stijging van het insulinegehalte & aminozuren in het
plasma.
=> Bij stress: actief insuline geremd=> brein en spieren meer suiker krijgen
=> ‘feed forward’=> voeding naar maag=> Messenger hormonen sturen signalen naar
pancreas => insuline stijgt voor suikergehalte stijgt=> vermijdt zeer hoge glucosepieken.
=> 4 mechanismen hoe insuline het glucosegehalte doet dalen:
1) Toename transport van glucose naar intracellulair (thv vetcellen & skeletspiercellen)
2) Stimulatie van het gebruik: glycolyse van glucose, glycogenese en lipogenese +
remmen glucogenese en lipolyse.
3) Stimuleert gebruik aminozuren=> eiwitsynthese gestimuleerd=> eiwitafbraak
tegengehouden.
4) Stimuleert vetsynthese + stimuleert lipogenese
Glucagon
Geprikkeld wanneer plasma glucose < 100microgram/dl. (fatsed state)
=> glycogenolyse en gluconeogenese.
Invloed op aminozuren: aminozuren=> secretie insuline stimuleren (Daling van glucose)
=> aminozuren stimuleren secretie van glucagon (hypoglycaemie vermijden)
1.2. Suiker en zwangerschap
Veranderingen door placenta:
1) Transport glucose door placenta
2 richtingen: moeder=>kind & kind=> moeder
Glucose & aminozuren (& ketonen) via gefaciliteerde diffusie (met drager eiwit) door
placenta
Insuline en glucagon passeren placenta niet
Transport via GLUT-transporter, volgens concentratie (foetus hoge glucose=> minder glucose
naar foetus=> placenta = metabool orgaan en gebruikt veel glucose
Hoge maternale glucose=> stijging foetale glucose door diffusie=> meer: foetale
insulineproductie, opslag glucose in foetale cellen & vetopslag= foetale hyperinsulinemie =>
macrosomie
Lage maternale glucose=> Foetus te weinig glucose= foetale hyperinsulinemie=> IUGR
2) Insulineresistentie
Plaecenta => hormonen die anti-insuline werking hebben (glucagon, cortisol & humaan
placentair lactogeen => zwangere heeft lagere glycemie=> moeder maakt meer insuline
aan=> hyperinsulinemie
Hyperinsulinemie=> wanneer nuchter heel lage glycemie=> sneller uithongering (vasten
beter niet doen)
Foetus ontrekt ook insuline=> lagere glycemie
Veranderingen bij moeder:
Hoger basaalmetabolisme moeder (stofwisseling in rust)
=>Meer energie nodig om lichaamstemperatuur te behouden
Gewichtstoename & meer vetopslag
, Stijging van triglyceriden en cholesterol.
Normale zwangerschap: insulineresistentie en glucose intolerantie=> lagere nuchtere
glucose
1.3. Stoornissen mbt glucose tijdens de zwangerschap
Gestoorde glucosetolerantie (impaired glucose tolerance)
Zwangerschapsdiabetes (gestational diabetes)
Diabetes type 1 & 2
Diabetes mellitus: diabetes m.b.t. suiker
Diabetes insipidus: diabetes m.b.t. urineproductie
Basisdefinitie diabetes: abnormaal gestegen plasma glucose concentratie tgv inadequate
insuline secretie of een abnormale doelcelrespons, of beide.
1.4. Zwangerschapsdiabetes
= koolhydraat intolerantie met variabele ernst, vastgesteld tijdens zwangerschap
Kliniek van zwangerschapsdiabetes: asymptomatische aandoening=> wordt vastgesteld
door systematische screening.
Mogelijke aanwijzingen: macrosomie en polyhydramnios
Risicofactoren:
Zwangerschapsdiabetes in een vorige zwangerschap
Vorig kind > 4500 gram
Obesitas
Zwanger op latere leeftijd
Etnische verschillen: meer bij Aziaten, mediterrane afkomst en Afrikaanse of
Caraïbische afkomst
Complicaties:
Zelfde als bij diabetes=> minder ernstig en frequent
Niet meer congenitale afwijkingen
=> glycemie veroorzaakt dit in eerste trimester=> zwangerschapsdiabetes ontstaat bij 2 de
of 3de trimester
Meer risico op diabetes type 2
Hoe hoger glycemie=> meer complicaties
Het beleid
=> dieet met vetbeperking, rijk aan vezels en langzaam absorbeerbare koolhydraten
=> geen caloriebeperking=> meer risico op ketose
=>veel beweging (5xweek, 30min)
=> niet voldoende effect: insuline
Hercontrole:6-12w pp en jaarlijks controle bloedsuikergehalte
50% heeft na 10j diabetes type 2=> risico halveert door gezonde levensstijl
Specifieke aandachtspunten: controle bloeddruk (verhoogd risico hypertensie complicaties)
en echografische controle foetale groei, inleiding voor einde week 41, sectio bij kind >
4kg500.
Na bevalling => verdwijnen de anti-insuline hormonen => snel herstel
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper inga13. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €9,99. Je zit daarna nergens aan vast.