Samenvatting
Samenvatting Sociale Geografie 2023
- Instelling
- Vrije Universiteit Brussel (VUB)
Samenvatting slides, cursus, opnames (14/20)
[Meer zien]Voorbeeld 4 van de 74 pagina's
Voorbeeld 4 van de 74 pagina's
In winkelwagenVerkoper
Volgen
Voorbeeld van de inhoud
Vrije Universiteit BrusselSOCIALE GEOGRAFIE
Agogische Wetenschappen
Docent: Nick Schuermans
2022 - 2023
0
,INHOUD
0. Algemene informatie....................................................................................................................... 5
1. Inleiding ........................................................................................................................................... 6
1.1 Een definitie............................................................................................................................. 6
1.2 Het wetenschappelijke (grafie) ............................................................................................... 6
1.3 Het sociale ............................................................................................................................... 7
1.3.1 Productiewijzen ............................................................................................................... 7
1.3.2 Economische integratiewijzen......................................................................................... 9
1.4 Het ruimtelijke (Geo) ............................................................................................................. 11
1.4.1 Territorium – Schaal – Plaats – Netwerk (TSPN) ........................................................... 11
1.4.2 De ruimtelijke dimensie van economische integratiesferen ......................................... 12
2. De sociale geografie van de feodale samenleving ........................................................................ 13
2.1 Sociale structuur en economische integratie tijdens de Europese feodaliteit ..................... 13
2.1.1 De sociale structuur: onvrijen, vrijen en edelen ........................................................... 13
2.1.2 Bezitstructuren, herverdeling en vermarkting op het platteland ................................. 15
2.1.3 Groeiend belang marktruil & opkomst van steden tijdens de Laat-Feodale periode ... 16
2.2 De relatie tussen bevolkingsdruk en ruimte........................................................................... 18
2.3 De Middeleeuwse ontginningsgolven In het Graafschap Vlaanderen................................... 19
2.4 De ruimtelijke organisatielogica van evoluerende landbouwbedrijftypes ............................. 21
2.4.1 Veldkruidbedrijf ............................................................................................................. 21
2.4.2 Mestbedrijf .................................................................................................................... 22
2.4.3 Drieslagstelsel ................................................................................................................ 24
2.4.4 Het driesbedrijf .............................................................................................................. 24
2.4.5 Het euselbedrijf ............................................................................................................. 24
3. Sociale geografie van het opkomend kapitalisme......................................................................... 25
3.1 Fundamentele veranderingsprocessen ................................................................................. 25
3.2 De markt als motor van economische en geografische dynamiek ....................................... 26
3.2.1 Markt en plan ................................................................................................................. 26
3.2.2 (On)evenwicht tussen vraag en aanbod ........................................................................ 27
3.2.3 Marktstrategieën – Hoe word je een winnaar? ............................................................ 27
3.2.4 Accumulatieregimes ...................................................................................................... 28
3.3 Handelskapitalisme 1500-1770 ............................................................................................. 29
3.3.1 Opkomst van het handelskapitalisme ........................................................................... 29
3.3.2 Waarom kapitalisme eerst in Verenigd Koninkrijk? (16de - 17de eeuw)...................... 29
1
, 3.4 Industrieel kapitalisme vanaf 1770 (begin Kondratiev I)....................................................... 30
3.4.1 Start in Engeland rond 1750 .......................................................................................... 30
3.4.2 Industrieel kapitalisme in België ................................................................................... 30
3.5 Verstedelijking ....................................................................................................................... 31
3.6 Kondratievgolven .................................................................................................................. 32
4. Sociale geografie van het kapitalisme ........................................................................................... 34
4.1 Kondratievgolven .................................................................................................................. 34
4.1.1 Kondratiev I: de stoommachine (1770 – 1840) ............................................................. 34
4.1.2 Kondratiev II: Spoorwegen en staal (1840 – 1890) ....................................................... 35
4.1.3 Kondratiev III (1880 – 1930): Anti-grootstedelijkheid tijdens de IR .............................. 35
4.1.4 Kondratiev IV (1930-1970) fordistisch accumulatieregime ........................................... 38
4.1.5 Kondratiev V (1970-2010): post-fordistisch accumulatieregime .................................. 40
4.2 De Centrale Plaatsen Theorie – Model van Christaller (1929)................................................ 42
4.3 De ruimtelijke vorm van verstedelijking in Vlaanderen ........................................................ 44
4.3.1 Het Belgische stedennet ................................................................................................ 44
4.3.2 Stadsgewesten............................................................................................................... 44
5. Geologische metafoor ................................................................................................................... 46
5.1 Het Begrip ‘geologische metafoor’ ........................................................................................ 46
5.2 De historische ontwikkeling van metropolitane kerngebieden in België .............................. 47
5.3 Economische ontwikkelingen België ..................................................................................... 48
5.4 Waarom vestigen tech-bedrijven zich in Sillicon Valley? ...................................................... 49
6. Bevolkingsgeografie ...................................................................................................................... 50
6.1 Op globale schaal................................................................................................................... 50
6.1.1 Bevolkingsgroei ............................................................................................................. 50
6.1.2 Demografische transitie ................................................................................................ 52
6.1.3 Migratie ......................................................................................................................... 53
6.2 Op Belgische schaal ............................................................................................................... 54
6.2.1 Bevolkingsgroei ............................................................................................................. 54
6.2.2 Migratie & superdiversiteit ........................................................................................... 55
7. De geografie van het overleven .................................................................................................... 57
7.1 Definities................................................................................................................................ 57
7.1.1 Overlevingsstrategieën .................................................................................................. 57
7.1.2 Economische integratiesferen ....................................................................................... 57
7.1.3 Integratief vs uitsluitend ............................................................................................... 58
2
, 7.1.4 De geografische dimensie ............................................................................................. 59
7.2 Context .................................................................................................................................. 59
7.3 Case-studies........................................................................................................................... 60
7.4 Geografie van het overleven ................................................................................................. 60
7.4.1 Methodologie ................................................................................................................ 60
7.4.2 Bevindingen ................................................................................................................... 60
7.4.3 Discussie ........................................................................................................................ 61
8. Aankomstwijken ............................................................................................................................ 62
8.1 De stedelijke transitiezone .................................................................................................... 62
8.2 Case studies: Antwerpen-Noord & Liedekerke ..................................................................... 63
8.3 Beleid: sociale mix? ............................................................................................................... 63
8.3.1 Hypothese ..................................................................................................................... 63
8.3.2 Laatste twintig jaar: revanchistische gentrificatie? ....................................................... 63
8.3.3 Motieven al dan niet voor sociale mix .......................................................................... 64
8.3.4 Haalbaarheid sociale mix ............................................................................................... 64
9. Geschiedenis van de sociale geografie .......................................................................................... 65
9.1 Maatschappelijke tendensen 19e eeuw ................................................................................ 65
9.2 Traditionele opvattingen ....................................................................................................... 66
9.2.1 Fysisch determinisme .................................................................................................... 66
9.2.2 Culturele geografie ........................................................................................................ 67
9.2.3 Possibilisme ................................................................................................................... 67
9.3 Maatschappelijke tendensen na WOII .................................................................................. 67
9.4 Naoorlogse visies ................................................................................................................... 68
9.4.1 Spatial analysts: Ruimtelijke analyse ............................................................................. 68
9.4.2 Behaviorale geografie: gedrag....................................................................................... 68
9.4.3 Humanistische geografie: percepties ............................................................................ 68
9.4.4 Marxistische geografie: radicaal op Marx geïnspireerde onderzoeken ........................ 69
9.4.5 Feministische geografie ................................................................................................. 69
9.4.6 Postmoderne geografie: na 1990 .................................................................................. 69
9.5 Besluit .................................................................................................................................... 69
10. Examenvragen ........................................................................................................................... 70
10.1 Les 1: inleidig ......................................................................................................................... 70
10.2 Les 2: De sociale geografie van de feodale samenleving ...................................................... 70
10.3 Les 3: De sociale geografie van de opkomst van het kapitalisme ......................................... 71
3
Dit zijn jouw voordelen als je samenvattingen koopt bij Stuvia:
Bewezen kwaliteit door reviews
Studenten hebben al meer dan 850.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet jij zeker dat je de beste keuze maakt!
In een paar klikken geregeld
Geen gedoe — betaal gewoon eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard en je bent klaar. Geen abonnement nodig.
Focus op de essentie
Studenten maken samenvattingen voor studenten. Dat betekent: actuele inhoud waar jij écht wat aan hebt. Geen overbodige details!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper Sud3nt123. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €8,39. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 69052 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 15 jaar dé plek om samenvattingen te kopen