Dit hoofdstuk wordt opgebouwd rond twee belangrijke termen. Eerst zullen we het hebben over
conformisme en daaraan gekoppeld sociale controle.
In het tweede deel hebben we het over wat als je niet in de pas loopt – deviantie
1.1 Conformisme
= gedrag dat conform is aan de normen en waarden
(van stukje over cultuur: de normatieve component van cultuur levert je een gedeeld betekeniskader
van belangrijke waarden en normen in onze maatschappij: wat vinden wij belangrijk in onze
samenleving? Waar streven we naar, en hoe is dit geconcretiseerd in gedragsvoorschriften? )
Mores= vastgelegd in wet
Overtreed je mores, overtreed je wet -> boete ->
criminaliteit
Folkways = niet in wet
De comic sense
Overtreed -> afgewezen worden
Wie bapaald in samenleving wat ‘normaal’ is?
Elke SL wordt gekenmerkt door ‘waarden’ (wat is waardevol)en ‘normen’ (wat
kan,mag/wat kan, mag niet) gedeeld betekeniskader dmv socialisatie
Vb waarde: veiligheid, norm: bij rood stop waarde: solidariteit, norm: sociale zekerheid
Verwachting: niet rijden met auto rijd, in België mag je eentje in scandinavië niet kijken naar bier
Deviantie = onderkende afwijking van culturele normen
Criminaliteit = overtreding van de wet = slechts 1 vorm van deviantie
‘Normaal’ = een constructie van mensen en dus een relatief gegeven!
Vb hoe klederdracht veranderen in tijd, scheef bekeken als je ongehuwd was
MACHT Wat heeft macht te maken relativiteit deviantie (verder)
Deviantie; relatief begrip -> plaats&tijd 1e lading relativiteit deviantie
Maatschappijtype & historische ontwikkeling
Open en gesloten maatschappij
Toleratie tov variantie
Vb homoseksualiteit; vrouwen in werkveld;…
Deviantie; relatief begrip -> context 2e lading relativiteit deviantie
Contextgebonden Vb schaterlachen op begrafenis <-> op cafe
Vb kerst-oorbellen in zomer <-> op kerst
Vb vette boer laten scoutskamp <-> schoonfamilie
1
, Deviantie; relatief begrip -> sociale positie 3e lading relativiteit deviantie
Persoonsgebonden? Niet de persoon maar de sociale positie
Kind vs volwassene, man vs vrouw, Gebonden aan je functie (bv
deontologische vode politie-agent vs sociaal werker)
Vb
Witteboordcriminaliteit Welk pak in mensen hoge posities?
Welke in lage posities?
Vb meer onderlegd in frauderen, veel geld
verloren
Blauweboordcriminaliteit: Vb meer handen werk, diefstallen,
meer als deviant zien als bedreiging
(terwijl witteboord waar veel meer
geld verloren gaat minder deviant,
minder crimineel)
Deviantie; relatief begrip -> zichtbaarheid 4e lading relativiteit deviantie
Primaire Gedrag opzich (ik steel gsm, als niemand ziet niemand bekeken als deviant)
vs
Secundaire deviantie Label deviant dat je krijgt door omgeving
Bv als man in vrouwen kleren in openbaar (secundaire, volgens norm/wet kan niet), zolang niemand het
ziet ook niet gelabeld als deviantie, stel hij draagt alleen thuis (primaire)
De relativiteit van afwijkend gedrag houdt daarnaast ook verband met de rol die men vervult of
de positie die men inneemt binnen de gemeenschap of groep
bv: de deontologie van een geneesheer is totaal verschillend van deze van een advocaat.
1.2 Sociale controle
= Elk samenlevingsverband beschikt over processen en mechanismen om de leden op het rechte
pad te houden of terug te brengen.
= een vorm van gedragsbeïnvloeding waarvan diegene die wordt beïnvloed en diegenen die die
beïnvloeden hier niet altijd bewust van zijn.
Alle vormen socialisatie ook (on)bewuste vormen sociale controle
Interne sancties Externe sancties
Via gesocialiseerde Via sociale omgeving die
persoonlijkheid conformering stimuleert
Positief Solidariteitsgevoelens Beloningen
Gevoel dat we gewaardeerd Beloningen die de sociale
worden omgeving geeft bij
gewaardeerd handelen
(status en geld)
Negatief Schuldgevoelens Straffen
Het sociale geweten Folkways, mores, verlies van
toegang tot sociale bronnen
2
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper photographyeline. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €8,99. Je zit daarna nergens aan vast.