Samenvatting

Nederlands literatuurgeschiedenis samenvatting

0 keer verkocht

Vak
Nederlands

Niveau
VWO / Gymnasium

In deze samenvatting worden alle aspecten van nederlands literatuur geschiedenis benoemd van de 16de eeuw tot en met de 19de eeuw. Waarin onderwerpen worden benoemd zoals liederen, reisverhalen, sonnet, klucht, reisjournalen, briefroman, kinderboeken, romantisme, realisme, verlichting, tijdschrifte...

[Meer zien]

Voorbeeld 3 van de 29 pagina's

Bekijk voorbeeld

Geupload op 21 januari 2023
Aantal pagina's 29
Geschreven in 2022/2023
Type Samenvatting

nederlands
literatuurgeschiedenis
toneel
liederen
reisverhalen
sonnet
klucht
reisjournalen
briefroman
kinderboeken

Instelling Middelbare school
Niveau
VWO / Gymnasium
Vak
Nederlands
School jaar 5

€7,47

In winkelwagen

Op verlanglijstje

100% tevredenheidsgarantie
Direct beschikbaar na je betaling
Lees online óf als PDF
Geen vaste maandelijkse kosten

Nederlands
Literatuurgeschiedenis SE
16e en 17e eeuw
A. Nieuw Nederlands literatuur – historische achtergrond
Geloofsstrijd

 1566 Beeldenstorm
 Maarten Luther brak met de kerk en begon zijn eigen kerk (Lutherse)  protestanten vs.
katholieken

Oorzaak: rijkdom monniken en pausen en aflaathandel zette de katholieke kerk in slecht daglicht;
diep geloof was de enige manier om in de hemel te komen

Willem van Oranje

 (1533-1584) geboren in een Lutherse familie (protestants) in Duitsland
 Erfde enkele gebieden in de Nederlanden
Karel V (katholiek) op dat moment keizer van Duitsland, koning van Spanje en bestuurde
de Nederlanden. Wilde niet dat de gebieden in protestantse handen vielen.
 Willem aan het hof komen voor katholieke heropvoeding >> goed contact tussen de
twee
 Conflict Filips II, plaatsvervanger Karel V, en Willem van Oranje dat resulteerde in De
Opstand, de Tachtigjarige Oorlog
 Vervolging protestanten enorm

Gouden Eeuw

 16e en 17e eeuw verre reizen en belangrijke ontdekkingen
 1492 Columbus Amerika
 1498 Vasco da Gama naar Azië gereisd
 Nederlandse zeelieden volgden
 Kennis nieuwe culturen en bloeiende handel (VOC en WIC)
 Toenemende welvaart

Amsterdam migrantenstad

 Groeispurt inwoneraantal in Amsterdam
 ½ van de enorme groei was buitenlands
Reden: oorlogsgeweld, geloofsvervolging en ontplooiingskansen (werk)
 Werk nodig >> VOC opgericht in 1602
 Veel seizoenarbeiders

Franse taal

 Taal belangrijker

Oorzaak: toenemende internationale handel

 Absolutisme: frans in hoog aanzien

,  Franse taal belemmerde eenheidsgevoel
B. Nieuw Nederlands literatuur – literatuur : renaissance
‘’Toneelstukken, liederen en gedichten bevatten over het algemeen een opvoedkundige boodschap’’

Toneel

 Gewone volk: buiten opgevoerd
 Komedies en kluchten populair
 Schouwburg: rijken zitten, gewone volk staan

Meest opgevoerde stukken die werden opgevoerd in schouwburgen: Tragedies en komedies

Tragedies: met een ongelukkig einde voor de hoofdpersoon

Komedies: publiek amuseren d.m.v. humor

 Aristoteles regels opgebouwd waar streng aan gehouden werd

Liederen

 Gingen meestal over geloof, liefde en het gewone leven
 Konden serieus of grappig zijn
 Apart genre: geuzenliederen
Heldendaden, religieuze liederen, spot- en strijdliederen
1573 geuzenliederen gebundeld in ‘’Het Geusen lieden boecxken’’

Geuzen: term van de opstandige Nederlandse edelen + strijders in De Opstand

Reisverhalen

 1648 ‘’Het journaal van Bontekoe’’
Reis beschreven van de VOC (=Nederlandse monopolie op overzeese handel met Azië)
= een reisverhaal
 Reisverhalen werden veel gelezen, omdat mensen nieuwsgierig waren naar nieuwe
dingen in de wereld

Sonnet

 Nieuw genre
 Veertien regels
Vier strofen (twee kwatrijnen en twee terzinen)
 Italiaanse uitvinding in 14e eeuw, via FR overgewaaid naar NL
 Ging meestal over vrouw op wie de schrijver verliefd was
 Uitvinder: Francesco Petrarca

Rederijkerskamers

 Verenigingen van schrijvers
 Ontwikkeling tot centra kunsten en wetenschappen waar bemiddelde mannen op een
informele manier iets konden leren
 Schrijven en voordragen van literaire en zakelijke teksten
 Zingen of spelen van liederen en toneelstukken
 Twee kamers in Nederland
1) Het Wit Lavendel vluchtelingen uit het zuiden

, 2) De Eglantier Amsterdammers op ledenlijst
 Aantal schrijvers verlieten de Eglantier (G.A. Bredero en P.C. Hooft)  Eerste
Nederduytsche Academie opgesticht

Een instelling die de wetenschap wilde populariseren door het aanbieden van hoger onderwijs in de
landstaal, het Nederduytsch, i.p.v. het Latijn.

 Grote toneelzaal, waar met veel succes, vooral kluchten en blijspelen van eigen leden
werden opgevoerd
C. Nieuw Nederlands literatuur – blauwe vlakken
Het Wilhelmus

 1570 verschenen
 1573 strijdlied of troostlied
 Gemaakt ter ere Willem van Oranje
 Anonieme auteur (doodstraf op auteur)
 Naamgedicht of acrostichon
= Een gedicht waarvan bepaalde, meestal de eerste, letters van iedere regel of strofe,
achter elkaar gelezen zelf ook een woord of zin vormen

Poëzie – P.C. Hooft

 1581 geboren
 Burgemeester Muiden, waar hij veel geleerden en kunstenaars ontving
 In eerst instantie kunstenaar
 Schreef gedichten, toneelstukken en zette De Opstand op papier
 Sonnetten schreef hij voor zijn geliefde in de 14 e eeuw

G.A. Bredero – Spaanschen Brabander

 1585 – 1618 in Amsterdam
 Middelbare school opgeleid kunstschilder, maar liever schrijven
 Liedboek, twee komedies, aantal kluchten en enkele tragedies
 Belangrijkste werk: Spaanschen Brabander komedie uit 1618

Jerolimo Rodrigo (hoofdpersoon) is op de vlucht voor schuldeisers in Amsterdam. Verder worden er
veel gewone Amsterdamse burgers ten tonele gevoerd, die laten zien hoe levendig het er in
Bredero’s tijd in Amsterdam aan toeging.

D. PowerPoints – historische context
Ontwikkelingen

1) Hervorming

2) Ontstaan Republiek

3) Handel

Hervorming

• Hervorming (Reformatie): afzetten tegen katholieke kerk

• Macht, rijkdom, aflaten, Latijn

Dit zijn jouw voordelen als je samenvattingen koopt bij Stuvia:

Bewezen kwaliteit door reviews

Studenten hebben al meer dan 850.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet jij zeker dat je de beste keuze maakt!

In een paar klikken geregeld

Geen gedoe — betaal gewoon eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard en je bent klaar. Geen abonnement nodig.

Focus op de essentie

Studenten maken samenvattingen voor studenten. Dat betekent: actuele inhoud waar jij écht wat aan hebt. Geen overbodige details!

Veelgestelde vragen

Wat krijg ik als ik dit document koop?

Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.

Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?

Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.

Van wie koop ik deze samenvatting?

Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper larissavandergrijn. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.

Zit ik meteen vast aan een abonnement?

Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €7,47. Je zit daarna nergens aan vast.

Is Stuvia te vertrouwen?

4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)

Afgelopen 30 dagen zijn er 69052 samenvattingen verkocht

Opgericht in 2010, al 15 jaar dé plek om samenvattingen te kopen

Start met verkopen