Filosofie overzicht
1. Filosofie in de oudheid
a. Antieke wijsbegeerte
Thales van Milete (624 v.C.)
o Eerste filosoof
o Wijsheid is de wetenschappelijke verklaring van de natuur
Toont de onwaarheden van zijn tijdgenoten en van de mythe
Homerus en Hesiodus: universum zoekt wil van de Goden
o Universum uit product van de Goden
o In het begin was er enkel chaos en daaruit ontstonden
Goden en daaruit niet-Goden die allemaal deel uitmaken van
de natuur
o Universum is het resultaat van een proces van voortplanting
Thales: realiteit is water en water is geen God
o Het beginsel van dingen zit in de natuur zelf
o Deze waarheid vergaar je via empirische observatie
o “Liefde is zoeken naar het materiële principe van de
realiteit”
Andere filosofen na hem zoeken/ vinden andere verklaringen
Anaximander: onbepaalde stoffelijke massa
Anaximedes: het principe is lucht
Heraclitus (540 v.C.)
o Presocratische filosoof
o Tegen gezond verstand
o ‘Is’ kan worden ( Parmenides)
o Logos, alles is een en een is alles
Alles verandert, maar het principe is de logica van de verandering
Logica is dialectisch (principe van de strijd)
Is overal (achter de realiteit bevindt zich in de oppervlakte)
Kunnen/ willen het niet beseffen, ze slapen
Realiteit is een collectieve droom
o Natuurfilosofie en mythe versterken het idiotisme van de
mens (scheppen ook het figuur van een idioot)
Ze denken iets werkelijks voor ogen te hebben, maar
dat is droom, bedrog, veelweterij
Tijd is niet lineair/ wel cyclisch
Tijd verandert niet, maar wij wel, Logica blijft wel constant
o Wij passen ons constant aan aan de tijd door negatie en
affirmatie
Beiden betekenen het begin van de
filosofie als ideologie- en
cultuurkritiek (=metafysica)
, Parmenides (515 v.C.)
o Presocratische filosoof, radicaler dan Heraclitus
o Tegen gezond verstand
o Wat ‘is’ kan niet worden ( Heraclitus)
Denken en zijn is hetzelfde (en er staat niets tegenover)
Vertekend beeld van de realiteit, realiteit is niet meer dan woorden
Wat is (het zijnde) kan niet veranderen
o De echte realiteit, het zijnde in absolute zelfstandigheid, is
onveranderlijk
o ‘Zijn’ gebruiken we dus verkeerd
Het niets kan je niet denken, dus bestaat niet
o Niet bestaan is onmogelijk
Verkeerd gebruik ‘zijn’ en ‘worden’
o Dat wat gaat worden, is nog niet
o Mythologisch gedicht om de dood van de mythe aan te kondigen
“Luister niet naar me, maar naar mijn woorden, en denk zelf of wat ik zeg klopt”
Scheppen van het figuur van een idioot (= Heraclitus)
o We leven in een schijnrealiteit, maar wat verschijnt, verwijst niet naar een ware
realiteit. Er is niet langs beide kanten ( destructief)
Onmogelijk dat zijnde in tijd en ruimte bestaat
Er is geen “buiten”, we leven onvermijdelijk in een schijnwereld
Schijn-zijn is noodzakelijk
o Toegang tot het reële: de leegte van het bestaan
o Zijn en niets is hetzelfde
Protagoras (481 v.C.)
o De mens is de maat van alle dingen
o We kunnen niet weten of Goden bestaan
o Voor alle stelling is er ten minste een argument voor en een argument tegen
Zwakke argumenten kunnen versterkt worden en omgekeerd
o Geen absolute waarheid
o Ontologisch, religieus en epistemologisch relativisme
o Geen absolute (morele) wetten
Enkel overtuiging over zijn politiek
Gorgias (480 v.C.)
EXAMEN! o Eerste sofist
o 3 nihilistische stellingen tegen parmenides
Het niets bestaat
Wat is, kan niet zijn
Al zou het zijnde bestaan, zou het onkenbaar zijn
Als het zijnde zou worden gekend, zou het niet communiceerbaar zijn
Een boom is geen boom
o We kunnen denken over de realiteit, maar zullen het nooit
vatten
Subjectiviteit
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper merelwirtgen. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,39. Je zit daarna nergens aan vast.