Voorbereiding HC 1 – Juridische begrippen, contextualisme en rechtsvinding
Uitspraak 1: Saladin/HBU
In de casus Saladin/HBU kon HBU een beroep doen op het exoneratiebeding.
Saladin was klant bij het filiaal Willemstad van de Hollandsche Bank-Unie (HBU), waarvan het personeel hem
ongevraagd een effectentransactie heeft voorgesteld en aangeraden. Saladin kocht 6000 aandelen Waterman
Pen Company voor de prijs van 6 Canadese dollars per stuk. Savard gaf hierbij de garantie dat hij de aandelen
na een jaar op verzoek terug zou kopen voor één Canadese dollar meer, namelijk 7 Canadese dollar. Pas twee
jaar later kocht Savard iets meer dan de helft van de aandelen terug en Saladin bleef met de rest zitten,
waarvan de koers inmiddels gezakt was. Savard kon niet meer nakomen en Saladin wilde zijn geld terug van
HBU. Saladin heeft echter een orderbevestiging getekend, inclusief een exoneratieclausule, waarin staat dat
HBU geen enkele vorm van aansprakelijkheid voor de transactie op zich neemt. Omdat de bank goede trouw
vertoonde, kon het met succes beroep doen op de exoneratieclausule, waardoor het beroep verworpen werd.
De Hoge Raad heeft hierbij gekeken naar:
1. De zwaarte van de schuld, mede in verband met de aard en de ernst van de bij enige gedraging
betrokken belangen.
2. De aard en de verdere inhoud van de overeenkomst waarin het beding voorkomt.
3. De maatschappelijke positie en de onderlinge verhouding van partijen.
4. De wijze waarop het beding tot stand is gekomen.
5. De mate waarin de wederpartij zich de strekking van het beding bewust is geweest.
Uitspraak 2: Haviltex
De hoofdregel uit de uitspraak Haviltex is dat niet alleen de taalkundige uitleg van een overeenkomst
doorslaggevend is om te bepalen wat partijen zijn overeengekomen. Ook de betekenis die partijen aan de tekst
van de overeenkomst mogen toekennen is van belang. Hierbij zijn de omstandigheden van het geval en
hetgeen partijen over en weer van elkaar mochten verwachten van belang. In een procedure waarin
onduidelijkheid bestaat over de inhoud van een overeenkomst komen al deze omstandigheden dan ook aan de
orde.
Haviltex BV kocht van Ermes en Langerwerf een machine voor het snijden van piepschuim. In de
koopovereenkomst staat dat de machine binnen een jaar teruggegeven kan worden. Als de machine wordt
teruggegeven wordt de overeenkomst ontbonden en krijgt Haviltex haar geld terug. Althans zo staat het
letterlijk in de overeenkomst.
Haviltex geeft de gekochte machine binnen een jaar terug. Haviltex doet daarbij een beroep op de
overeenkomst waarin staat dat de koop wordt ontbonden als de machine binnen een jaar wordt teruggegeven.
Ermes en Langerwerf accepteert de teruggave niet. Teruggave is volgens de verkoper alleen mogelijk met een
goede reden.
Het gerechtshof stelt vast dat in de overeenkomst niet is opgenomen dat voor teruggave een reden vereist is.
Volgens het hof kan de machine dus worden teruggegeven en wordt de koopovereenkomst daardoor
ontbonden. De Hoge Raad komt in het Haviltex arrest echter tot een andere beoordeling dan het gerechtshof.
Aan de hand van het Haviltex arrest is de Haviltex-formule ontstaan: de Hoge Raad stelt vast dat bij de uitleg
van een overeenkomst niet de zuiver taalkundige uitleg doorslaggevend is, maar ook de bedoeling van partijen.
Ook als een overeenkomst duidelijk lijkt, kunnen partijen van mening verschillen over de inhoud hiervan.
Boek 1: Recht in context, hoofdstuk 7: persoon, feit en handeling
In het recht staan de volgende begrippen zeer centraal:
Persoon
Feit
Handeling
Subjectief recht: een concreet recht van een individu, ontleend aan het objectieve recht. Als het
subjectieve recht niet te ontlenen is aan het objectieve recht, geldt het subjectieve recht dan ook niet.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper evaverkoren0. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €3,49. Je zit daarna nergens aan vast.