Deze samenvatting is gemaakt aan de hand van alle PPT's, cursussen en extra documenten.
Dit vak wordt gevolgd in het eerste jaar kleuteronderwijs aan Hogeschool PXL (semester 1).
Ik haalde door deze samenvatting te maken en te leren 16/20.
Samenvatting: Het onderwijs, de kleuter en ik 2021 – 2022
Samenvatting: Het onderwijs, de
kleuter en ik
Hoofdstuk 1: Observeren
1. Wat is observeren?
1.1. Definitie
Observeren = Het systematisch en doelgericht waarnemen en registreren van gedragingen,
gebeurtenissen en interacties
1.2. Definitie ontrafeld
Systematisch: op voorhand vastleggen van de manier waarop je gaat observeren
Hoe ga je observeren?
Doelgericht: op voorhand bepalen van een duidelijk doel
Wat ga je observeren?
Waarnemen: kijken en luisteren naar gedrag
Registreren: vastleggen van de waargenomen gegevens in een observatielijst
1.3. De observatiecyclus
Met de observatiecyclus willen we duidelijk maken dat je eerst gaat kijken, observeren,
registreren van gegeven. Daarna ga je analyseren, betekenissen koppelen aan deze
gegevens. Vervolgens ga je vooruitblikken, kijken op welke manier je je aanbod kan
aanpassen aan de gegevens die je verzameld hebt.
,Samenvatting: Het onderwijs, de kleuter en ik 2021 – 2022
Dit is een cyclisch proces want vanuit elke vooruitblik kan je opnieuw gaan observeren, …
2. Observeren vs. interpreteren
Observeren Interpreteren
Kijken en luisteren naar gedragingen, Kijken naar gedragingen en hieraan een
gebeurtenissen en deze observatiegegevens betekenis vastknopen
vastleggen (registreren) in een
observatiesysteem
Objectief neerschrijven wat je ziet en hoort Subjectieve informatie afhankelijk van de
observator
3. Waarom observeren?
Om kleuters goed te leren kennen Beginsituatie
Om beter te kunnen inspelen op de kinderen
o Voelen de kleuters zich goed in de klas? welbevinden
o Zijn de kleuters actief bezig met de activiteiten? betrokkenheid
o Inspelen op de verschillen differentiëren
Om de ontwikkeling te stimuleren en op te volgen
o Aan welke doelen hebben deze kleuters nood? doelenselectie
o Zijn de doelen bereikt? doelenevaluatie
Om specifieke zorgvragen te ontdekken
o Aanbod op maat voorzien
1. Gestructureerde observatie
= Je observeert met een duidelijk doel voor ogen, je focust specifiek op bepaald gedrag (bv.
gedrag dat signalen geeft over welbevinden, …).
Voordelen Nadelen
Je observeert zeer gericht en bekomt die Je beperkt je tot gedrag dat past bij jouw
informatie die je nodig hebt. doel en verliest ander potentieel
interessant gedrag uit het oog.
Je weet exact naar welk gedrag je moet Je hebt slechts beknopte informatie,
kijken en neemt dus doelgericht waar. interessant gedrag dat niet beschreven
werd in de criteria kan ook niet opgenomen
worden in de observatie.
Er wordt geen ruimte gelaten voor
,Samenvatting: Het onderwijs, de kleuter en ik 2021 – 2022
interpretatie
De observatie is objectief
2. Ongestructureerde observatie
= je observeert zonder duidelijk doel voor ogen. Je beschrijft zonder het gebruik van een
observatielijst wat je waarneemt.
Voordelen Nadelen
Je kijkt met een open blik naar het gedrag Er is een risico dat je weinig zinvolle
van de kleuters en kan alles noteren wat je informatie noteert omdat je geen focus
waarneemt. Je krijgt dus een brede hebt om te observeren.
beeldvorming.
Je kan wat je ziet uitgebreid neerschrijven. Informatie wordt ongestructureerd
registreert waardoor het moeilijk is om dit
achteraf te analyseren.
Je moet veel tijd nemen om duidelijk te
noteren.
Als je aan het noteren bent, mis je
informatie.
3. Participerende observatie
= je neemt actief deel aan de setting waarin geobserveerd wordt, je speelt mee met de
kleuters of je begeleidt een activiteit.
Voordelen Nadelen
De kleuters merken niet dat ze De betrokkenheid is vaak hoger als de
geobserveerd worden. leerkracht aanwezig is/meespeelt
Door de nabijheid is alle informatie duidelijk Kleuters zijn minder spontaan
(ook taal kan geobserveerd worden).
Je kan stimulerend tussenkomen en gedrag Doordat je met de kleuters bezig bent, is
sturen in de richting van het gedrag dat je het moeilijker om de informatie te
wil observeren registreren.
Je kan het gedrag sturen in de richting van
het gedrag dat jij wil observeren
, Samenvatting: Het onderwijs, de kleuter en ik 2021 – 2022
4. Niet-participerende observatie
= je neemt niet actief deel aan de setting waarin geobserveerd wordt, je oefent tijdens de
observatie geen invloed uit op de observatiesituatie.
Voordelen Nadelen
Vooroordelen en vastgeroeste ideeën Terwijl je noteert, mis je informatie.
kunnen rechtgezet worden.
Direct noteren is mogelijk Doordat je afstand neemt, kunnen
bepaalde elementen (zoals taal) verloren
gaan.
Je ziet de totaliteit (hele spel, hele situatie),
je hebt een overzicht.
De kleuters interageren spontaan met
elkaar.
Je beïnvloedt het gedrag van kleuters niet
en wat je observeert is objectief.
3 soorten observatielijsten (afhankelijk van situatie):
1. Open observatielijst = lijst waarbij je naast de observatiecriteria vrije ruimte
heeft om eigen nota’s te maken.
2. Gelsloten observatielijst = lijst waarbij je enkel ruimte hebt om een waarde aan te
duiden of een score te bepalen. Je hebt dus geen vrije schrijfruimte.
3. Gemengde observatielijst = lijst waarbij je zowel ruimte hebt om een waarde of
score toe te kennen, maar ook nog een beperkte vrije schrijfruimte hebt voor eigen
nota’s. Deze lijsten komen vaak voor.
4.1. Met welke bril kijk je naar kleuters?
1. Deficitmodel = Negatief
o Zoeken naar fouten en problemen
o Achterstandsdenken
o Eenvoudig en vaak negatief
o Kleuterachtervolgsysteem
o Bijv. Het kindje kan niet zo goed Nederlands, je zegt meteen ‘het kind zal
nooit Nederlands kunnen’
2. Groeimodel = Positief
o Vertrekt vanuit welbevinden en betrokkenheid
o Niet het tekort, maar de fundamentele leerkansen komen in beeld
o Vertrekt vanuit de mogelijkheden die aanwezig zijn
o Bijv. = Elke kleuter kan nog groeien, elke stapje vooruit is goed
3. Talentmodel = Positief
o Ligt in het verlengde van het groeimodel
o Gaat ook bewuster op zoek naar positieve krachten in het algemeen of naar
talenten binnen bepaalde ontwikkelingsdomeinen
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper mirthegoessens. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €6,49. Je zit daarna nergens aan vast.
