De eerste stap in het bepalen welke justitiële interventie het meest geschikt is, is (vaak) de
risicotaxatie.
- Strafrechtelijke casus: bepaald hoe groot het recidiverisico is.
- Civielrechtelijke casus: bepaald hoe groot het risico op kindermishandeling is.
Voor risicotaxatie zijn er vier generaties instrumenten:
1. Eerste generatie; zijn van het ongestructureerde klinisch oordeel door een professional,
gebaseerd op kennis, ervaring en intuïtie
2. Tweede generatie; zijn gestructureerde risicotaxatie instrumenten die grotendeels
statische risicofactoren bevatten, oftewel onveranderbare risicofactoren die
samenhangen met recidive. Zoals leeftijd, eerste delict en eerder gepleegde delicten.
Met deze instrumenten kan het risico op recidive worden voorspeld, maar wordt geen
nieuwe informatie gekregen over de wijze waarop het risico verminderd kan worden.
3. Derde generatie; zijn gestructureerde risicotaxatie instrumenten die naast statische ook
zogeheten dynamische factoren bevatten. Met deze instrumenten wordt daardoor ook
een inzicht verkregen in de mogelijkheden om risico’s te verminderen. Uit onderzoek
blijkt dat gestructureerde risicotaxatie instrumenten beter presteren dan de klinische
blik van een gedragsdeskundige en dat de derde generatie instrumenten vaak een
relatief hoge voorspelkracht hebben.
4. Vierde generatie; wordt risicotaxatie geïntegreerd met casemanagement. Een eerste
assessment wordt gebruikt voor vaststelling van doelen van de behandeling en met
vervolgassessments kunnen eventuele veranderingen worden gemeten met betrekking
tot de dynamische factoren.
Waarom wordt de voorkeur gegeven aan gestructureerde instrumenten i.p.v. aan een klinisch
oordeel?
- Actuariële/gestructureerde instrumenten presteren over het algemeen beter dan
klinische instrumenten. Klinische methoden die grootschalig worden ingezet
voorspellen vaak niet beter dan het opgooien van een munt. De wetenschappelijke
literatuur laat consistent zien dat actuariële instrumenten niet alleen een hogere
betrouwbaarheid meten, maar ook beter in staat zijn om risico’s in te schatten dan
klinische instrumenten en dus meer valide zijn.
1
,Hoorcollege 1
14-11-2022
Risicotaxatie in straf-en civielrechtelijke kader
Doel risicotaxatie jeugdzorg: zo goed mogelijk inschatten van een toekomstige gebeurtenis
om deze te kunnen voorkomen.
- Strafrechtelijk: risico op recidive inschatten -> juiste interventies inzetten -> recidive
verlagen
- Civielrechtelijk: risico op kindermishandeling -> juiste interventie inzetten -> opgroei-
en opvoedingssituatie verbeteren
Risicotaxatie in strafrechtelijk kader
- Hoe hoog is het percentage jongeren dat opnieuw een delict pleegt?
(dus recidiveert)
o Antwoord: je kan deze vraag alleen goed beantwoorden als je de verloop van
tijd in rekening neemt. Verloop recidive is afhankelijk van tijd. Na 10 jaar zie
je dat 70% recidiveert, na 5 jaar is dit minder.
- Hoe kunnen we de kans op recidive verlagen?
o Risk-Need-Responsivity model (Andrews & Bota)
I. Risicoprincipe
- Intensiteit van interventie altijd afstemmen op het recidiverisico
o Hoog risico -> intensief interveniëren
Door intensief te interveniëren in deze groep neemt de recidive af
o Laag risico -> matig interveniëren (of zelfs helemaal niet)
Als je bij deze groep intensief gaat interveniëren neemt recidive juist
toe.
II. Behoefteprincipe
- Interventie richten op veranderbare risicofactoren die (het sterkst) samenhangen met
recidive
o Veranderbaar = dynamisch
2
, o Criminogene behoeften
Middelenmisbruik
Emotionele en/of gedragsproblemen
Delinquente vrienden
Gehechtheidsproblematiek
III. Responsiviteitsprincipe
- Interventie afstemmen op motivatie, leerstijl en mogelijkheden van de individuele
jongere
o Intervention tailoring/ personalizing treatment
Hoe meer principes van het R&R model je toepast in een klinische setting, hoe groter de
afname in recidive is. 15-35% minder recidive.
Landelijk Instrumentarium
Jeugdstrafrecht (LIJ)
Risicotaxatie door de politie
- Risicoschatting op basis van registraties bij de politie: geautomatiseerde risicotaxatie.
- Preselect Recidive
o Inschatten van de kans dat een jongere in de nabije toekomst weer een delict
pleegt
- Preselect Zorg
o Inschatten van de kans op een
zorgwekkende opgroei- en
opvoedingssituatie (i.e. een
vorm van mishandeling getuige
van huiselijk geweld).
3
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper kimmiesmulders. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,49. Je zit daarna nergens aan vast.