Inleiding werkterreinen 1
Inhoud
1) Korte historiek: rol van sociaal werk in de welvaartstaat.............................................................................6
1.1 Sociaal werk in de welvaartstaat............................................................................................................6
1.1.1 Industriële revolutie.........................................................................................................................6
1.1.2 Eind 19de en begin 20ste eeuw...........................................................................................................6
1.1.3 Na WO2: opkomst verzorgingsstaat.................................................................................................6
1.1.4 Evolutie naar de actieve welvaartstaat............................................................................................6
1.2 Visie op mensen met wie je zal werken..................................................................................................6
1.2.1 Terminologie....................................................................................................................................6
1.2.2 Beeldvorming...................................................................................................................................6
1.2.3 Wat is nu de goede benadering?.....................................................................................................7
1.3 Wegwijs in het brede aanbod van sociaal werk......................................................................................8
1.3.1 Door wie..........................................................................................................................................8
1.3.2 Context............................................................................................................................................8
1.3.3 Met wie............................................................................................................................................9
1.3.4 Voor wie...........................................................................................................................................9
1.3.5 Waarvoor.........................................................................................................................................9
1.3.6 Hoe.................................................................................................................................................. 9
1.4 Begripsuitklaring, principes en actuele tendensen...............................................................................10
2) OCMW: openbaar centrum voor maatschappelijk welzijn.........................................................................11
2.1 Historiek en organisatiesector..............................................................................................................11
2.1.1 Armenzorg (voor 15de eeuw)..........................................................................................................11
2.1.2 Stedelijke problematiek (vanaf 15de eeuw)....................................................................................11
2.2 Actuele werking en tendensen.............................................................................................................11
2.2.1 OCMW-wet als niet maatschappijproject......................................................................................11
2.2.2 Evolutie: van bijstand naar herintegratie.......................................................................................12
2.2.3 Evolutie: inkanteling OCMW’s in gemeente...................................................................................12
2.3 Concrete dienstverlening......................................................................................................................12
2.3.1 Financiële en materiële steun........................................................................................................12
2.3.2 Maatschappelijke dienstverlening.................................................................................................12
2.3.3 Recht op Maatschappelijke integratie...........................................................................................13
3) Algemeen Welzijnswerk (AWW).................................................................................................................15
3.1 Wat is Algemeen Welzijnswerk?...........................................................................................................15
1
, 3.2 Doelen van AWW..................................................................................................................................15
3.3 Spelers in het Algemeen Welzijnswerk.................................................................................................15
3.3.1 Historiek.........................................................................................................................................15
3.4 Organisaties en Diensten in het Algemeen Welzijnswerk.....................................................................16
3.4.1 Centra voor Algemeen Welzijnswerk.............................................................................................16
3.4.1.1 Doelstellingen.....................................................................................................................................16
3.4.1.2 3 kernopdrachten in 3 gebieden.........................................................................................................16
3.4.2 Centra voor Tele-onthaal...............................................................................................................18
3.4.2.1 Opdrachten.........................................................................................................................................18
3.4.2.2 Hoe?....................................................................................................................................................18
3.4.3 Diensten Maatschappelijk Werk van ziekenfondsen (DMW).........................................................18
3.4.4 Actuele werking en tendensen......................................................................................................18
3.4.5 Rol van sociaal werker...................................................................................................................18
4) Gezinsondersteuning, opgroeien en Kind en Gezin....................................................................................20
4.1 Belang van gezinsbeleid en ondersteuning...........................................................................................20
4.2 Concreet aanbod en dienstverlening op Federaal, Vlaams en Lokaal niveau.......................................20
4.2.1 Gezinsondersteuning op Federaal niveau......................................................................................20
4.2.1.1 Fiscale voordelen................................................................................................................................20
4.2.1.2 Verlofmaatregelen..............................................................................................................................20
4.2.2 Gezinsondersteuning op Vlaams niveau........................................................................................20
4.2.2.1 Groeipakket........................................................................................................................................20
4.2.2.2 Gezinsondersteuning gecoördineerd door Kind en Gezin...................................................................20
4.2.3 Gezinsondersteuning op lokaal niveau..........................................................................................23
4.3 Actuele werking en tendensen.............................................................................................................23
4.4 Rol van de SW’er binnen gezinsondersteuning.....................................................................................23
5) Integrale jeugdhulp....................................................................................................................................24
5.1 Aandacht voor historiek en organisatie van de sector..........................................................................24
5.1.1 Doelstellingen van integrale jeugdhulp..........................................................................................24
5.1.1.1 Vermaatschappelijking van de zorg....................................................................................................24
5.1.1.2 Tijdige toegang...................................................................................................................................24
5.1.1.3 Flexibiliteit en continuïteit..................................................................................................................24
5.1.1.4 Gepast en alert reageren op situaties in verontrusting......................................................................25
5.1.1.5 Subsidiair aanbod bij crisisjeugdhulp waarop hulpverleners permanent be roep op kunnen doen....25
5.1.1.6 Maximale participatie.........................................................................................................................25
5.1.1.7 Integrale aanpak.................................................................................................................................25
5.2 Aandacht voor actuele werking en tendensen.....................................................................................25
2
, 5.2.1 Modulering van het zorgaanbod in IJH..........................................................................................25
5.2.2 Het landschap van Integrale Jeugdhulp.........................................................................................26
5.2.2.1 De hulpvrager, rechtstreeks toegankelijke jeugdhulp en jeug dhulp buiten toepassingsgebie d
integrale jeugdhulp.........................................................................................................................................26
5.2.2.2 De toegangspoort en niet rechtstreeks toegankelijke jeug dhulp.......................................................27
5.2.2.3 Gemandateerde voorziening, gerechtelijke jeugdhulp en gemeenschapsinstelling...........................27
5.2.2.4 Crisisjeugdhulp, bemiddeling, cliëntoverleg, klachtenlijn...................................................................29
5.2.3 Huidige tendensen: de 4 werven...................................................................................................29
5.3 Concrete voorbeelden van organisaties en diensten............................................................................30
5.3.1 Jongerenwelzijn / jeugdhulp..........................................................................................................30
5.3.1.1 Contextbegeleiding.............................................................................................................................30
5.3.1.2 Begeleiding.........................................................................................................................................30
5.3.1.3 Begeleiding in KWE.............................................................................................................................30
5.3.1.4 Verblijf................................................................................................................................................ 30
5.3.2 Centra voor Integrale gezinszorg, CIG............................................................................................30
5.3.3 Pleegzorg.......................................................................................................................................31
5.3.4 CLB................................................................................................................................................. 31
5.4 De rol van een sociaal werker...............................................................................................................31
6) Forensische hulpverlening..........................................................................................................................33
6.1 Historiek................................................................................................................................................33
6.1.1 Evolutie van het strafrecht in vogelvlucht......................................................................................33
6.1.2 Invloedrijke gebeurtenissen en actuele tendensen.......................................................................33
6.2 Structuur van de sector en organisaties in de sector............................................................................34
6.2.1 De strafrechtketen als basis...........................................................................................................34
6.2.2 Gerechtelijk mandaat.....................................................................................................................34
6.3 Slachtofferzorg......................................................................................................................................34
6.3.1 Algemene rechten van slachtoffers...............................................................................................34
6.4 Daderbegeleiding..................................................................................................................................35
6.4.1 Diensten met een gerechtelijk mandaat........................................................................................35
6.4.1.1 Het gevangenisleven...........................................................................................................................35
6.4.1.2 De Justitiehuizen.................................................................................................................................36
6.5 Samenwerking tussen justitie en hulpverlening...................................................................................37
6.5.1 Justitieel Welzijnswerk CAW..........................................................................................................37
6.5.2 CGGZ..............................................................................................................................................38
6.5.3 Alternatieve Gerechtelijke Maatregelen CAW...............................................................................38
6.5.4 Moderator.....................................................................................................................................38
3
, 6.5.5 Forensische psychiatrie FIDES........................................................................................................38
6.5.6 Drughulpverlening.........................................................................................................................39
7) Algemene gezondheidszorg........................................................................................................................40
7.1 Gezondheidszorg in het kort.................................................................................................................40
7.2 Actuele werking en ontwikkelingen......................................................................................................40
7.2.1 Gezondheidsongelijkheid en proportioneel universalisme............................................................40
7.3 Organisatie van ons zorgsysteem..........................................................................................................40
7.3.1 Preventief werken in de gezondheidszorg.....................................................................................40
7.3.2 Belang van informele zorg: zelf- en mantelzorg.............................................................................41
7.3.3 Belang van zorg op de eerste lijn...................................................................................................41
7.3.4 Belang van gespecialiseerde zorg..................................................................................................41
8) Geestelijke gezondheidszorg......................................................................................................................42
8.1 Wat is geestelijke gezondheidszorg......................................................................................................42
8.2 Van ‘bezetenen’ tot patiënten..............................................................................................................42
8.3 Vermaatschappelijking van de zorg......................................................................................................42
8.3.1 Principes........................................................................................................................................42
8.3.2 Focus op.........................................................................................................................................43
8.3.3 Hiërarchie in zorgaanbod...............................................................................................................43
8.3.4 Model dat de OH voor ogen heeft.................................................................................................43
8.4 Organisatie van de zorg........................................................................................................................43
8.4.1 Werkvormen gericht op participatie en inclusie............................................................................44
8.4.2 Raakvlakken met andere sectoren.................................................................................................44
8.5 Taken van de sociaal werker.................................................................................................................44
9) Ondersteuning voor mensen met een handicap........................................................................................45
9.1 Aandacht voor historiek en organisatie van de sector + organisaties in de sector...............................45
9.1.1 Terminologie..................................................................................................................................45
9.1.2 Het begrip ‘handicap’.....................................................................................................................45
9.1.3 Situering van het beleid voor PmH................................................................................................45
9.1.3.1 Historiek..............................................................................................................................................45
9.1.3.2 Betrokken overheden..........................................................................................................................46
9.2 Aandacht voor actuele werking en tendensen.....................................................................................48
9.2.1 Uitdagingen voor de toekomst......................................................................................................48
9.3 Rol van de sociaal werker.....................................................................................................................48
10) Ondersteuning voor ouderen in hun zorgnoden......................................................................................49
10.1 Aandacht voor historiek en organisatie van de sector........................................................................49
10.1.1 Bevolkingsevolutie: vergrijzing.....................................................................................................49
4
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper febebruggeman. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €7,49. Je zit daarna nergens aan vast.
