Algemene didactiek 1
Hoofdstuk 1: Basisbegrippen
1. Ontwikkeling
Wat houdt die ontwikkeling juist in?
1. Uitgroeien, volwassen worden
2. Meer kennis opdoen, meer vaardigheden verwerven
3. Meer beschaving opdoen
Ontwikkeling: de veranderingsprocessen die iemand doormaakt gedurende zijn
volledige levensloop. Ontwikkeling wordt beïnvloed door rijping (groter worden) en
leren (lezen).
3 soorten ontwikkeling:
4. Psychomotorische ontwikkeling
5. Affectieve ontwikkeling
6. Cognitieve ontwikkeling
2. Opvoeding
= het proces waarin iemand wordt gevormd naar normen en waarden van diens
opvoeders en daarmee meestal de samenleving waarin hij leeft.
Deze term wordt vaak gebruikt voor kinderen die tijdens hun jeugd de gewoontes,
normen en waarden van hun omgeving krijgen bijgebracht.
Heropvoeding: wanneer een volwassene zich niet aan de algemene omgang met
anderen houdt en er nieuwe opvoeding wordt voorzien.
Pedagogiek: = opvoedkunde, de wetenschap die zich bezighoudt met de studie van
de manier waarop volwassen (onderwijzers, ouders, opvoeders) jeugdigen
grootbrengen met een bepaald doel. Pedagogen beoefenen deze studie.
3. Onderwijs
= het overbrengen van kennis en vaardigheden met vooraf vastgestelde doelen
en didactieken door specialisten.
Er wordt van onderwijzen gesproken wanneer het beheersen van de kennis en
vaardigheden worden nagestreefd.
4. Vorming
= het doelgericht overbrengen van kennis en vaardigheden aan leerlingen in
combinatie met het doelgericht beïnvloeden van de houdingen van leerlingen
door leerkrachten.
Vorming = opvoeding + onderwijs
1
, AJ2020-2021
Materiële vorming: het overbrengen van kennis en vaardigheden staat centraal,
men geeft inhouden en materie door.
Formele vorming: de leerkracht probeert om de leerling zelf te veranderen als
wezen. Bij formele vorming komt het erop neer om invloed te hebben op de leerling
zijn houdingen, gedragingen en denk- en werkmethodes.
Samenvattend:
KENNIS ONDERWIJS
VAARDIGHEDEN VORMEN
ATTITUDES OPVOEDEN
5. Onderwijskunde
= de wetenschap die alle aspecten van onderwijs en vorming bestudeert.
Bestudeert:
- Onderwijsbeleid
- Organisatie van scholen
- Didactiek
6. Didactiek
= wetenschap die zich bezighoudt met de vraag hoe kennis, vaardigheden en
houdingen door een leerkracht kunnen worden geleerd aan leerlingen. Steunt
vooral op theorie en onderzoek uit psychologie en pedagogie.
Algemene didactiek: bestudeert de algemene wetmatigheden volgens welke
men het best iets aanleert.
Vakdidactiek: legt uit hoe een vak het beste wordt geleerd met vakspecifieke
leermiddelen.
7. Methodiek
= onderdeel van de didactiek. Bestudeert de methode van het lesgeven.
2
, AJ2020-2021
Hoofdstuk 2: Het didactisch model
1. Wat is het didactisch model?
Als men vormings- en onderwijsprocessen gaat analyseren en observeren zal
men een aantal belangrijke aspecten opmerken die steeds terugkeren. Deze
relaties kan men weergeven in een schema of model.
Het biedt steun bij het zelf voorbereiden, geven en evalueren van lessen. Het
is een referentiekader voor het didactisch denken in het algemeen.
2. Het didactisch model van Van Gelder
2.1 De beginsituatie: In welke situatie begin ik?
o Aan welke leerlingen geef ik les?
o Welke mogelijkheden en kwaliteiten bezit ik als leraar?
o In welke klas kom ik terecht?
o In welke school kom ik terecht?
o Met welke situationele gegevens dien ik rekening te houden?
2.2 Doelstellingen: Wat wil ik bereiken?
o Wat moet er volgens de maatschappij en of het gezin bereikt worden?
Eindtermen en ontwikkelingsdoelen
o Wat moet er volgens de schoolgemeenschap/het onderwijs bereikt
worden?
Leerplandoelstellingen
o Onderwijsnetten kunnen ook didactische cahiers uitwerken.
o Wat moet er volgens de leerkracht bereikt worden?
Lesdoelstellingen
3
, AJ2020-2021
2.3 Het leer- en vormingsproces: Wat doe ik om mijn doelstellingen te
bereiken?
o Leerinhouden: Waarmee wordt het kunnen van iets bereikt?
o Didactische werkvormen: Hoe wordt een nieuwe vaardigheid bereikt?
o Media: Met welke hulpmiddelen?
2.4 Evaluatie: Met welke resultaat heb ik mijn lessen gegeven? Zijn de
doelstellingen bereikt?
o In welke mate heb ik mijn doelstellingen bereikt?
o Waren de doelstellingen correct geselecteerd?
o Wat ging er goed en wat ging er minder?
o Werd het leerproces goed georganiseerd?
o Wat moet ik doen om de behaalde doelstellingen te herhalen?
o Werd er op de juiste manier geëvalueerd?
o Hoe rapporteer ik?
4
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper elienbeeckman. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €6,49. Je zit daarna nergens aan vast.