De baring: de anatomie en de fysiologie
Deel 1: arbeid en bevalling op de pp!
Deel 2: pijn en bevalling
Het pijnmodel van Loser
Een nociceptie = een prikkel in het zenuwstelsel die een activatie
gaat veroorzaken die de pijnzones gaan activeren
Bevalling: pijngewaarwording meer of minder intens bv nog volop
bezig zijn met andere kinderen of werk, wordt dit enigszins
onderdrukt
Het zenuwstelsel
De neurologische basis van pijn
- Centraal: hersenen en ruggenmerg
- Perifeer:
o Afferente gedeelte: de sensorische banen
o Efferente gedeelte: de somatische motorische banen en het autonome systeem
(parasympatisch en sympatisch)
De 2 celtypes
- Glia = de steuncellen
- De neuronen = echte zenuwcellen
De neuronen zijn de functionele eenheid van het
zenuwstelsel:
- Dendriet: ontvangt een inkomend signaal
- Cellichaam: integratie
- Axon: geleidt een uitgaand signaal
De overgang tussen 2 neuronen gebeurt door een synaps
- Presynaptische cel
- Postsynaptische cel
Neuronen geven een elektrisch signaal af ter hoogte van de
synaps dat wordt omgezet in een chemisch signaal.
De elektrische signalen
- Alle cellen hebben een rustmembraan potentiaal
Waarom? Omdat de ionen ongelijk zijn verdeeld over de binnenkant en de buitenkant van de cel.
Na, Cl en Ca zijn meer extracellulair en K meer intracellulair.
- Voor de neuronen is het -70 mV aan de binnenkant van de cel ivm de buitenakant
,De ionbeweging veroorzaakt een elektrisch signaal
Als de celwand plots meer doorgankelijk wordt voor Na dan:
- Na gaat de cel binnen
- Electrochemische gradient daalt = een depolarisatie
- Een actiepotentiaal ontstaat → van -70 naar + 30
De toegankelijkheid wijzigt door het openen en het sluiten van de kanaaltjes in de celwand of door
nieuwe kanaaltjes bij te maken
Het actiepotentiaal
- Kunnen snelle geleiding over een langere afstand geven
- Snellere en een beter isolatielaag (= een myelineschede)
Een cel-cel communicatie ter hoogte van de synapsen
- Axon: presynaptisch uiteinde
- Postsynaptische celmembraan
- Soms rechtstreeks via electrische stroom en gap junctions
- Meestal chemisch via neurotransmitter
- Kan exciteren of inhiberen
Pijn stimuli en receptoren
Receptor = een transducer die de prikkel gaat omzetten in een
membraanpotentiaal.
Als de energie van de prikkel groter is dan de grens, wordt deze
afgevuurd
Nociceptie
- Nocere = schaden
- Nociceptie = de gewaarwording van de pijn (en jeuk)
- De nociceptor reageert op de prikkels die weefsel kunnen beschadigen
o Chemisch
o Mechanisch
o Thermisch
- Lokt een protectieve respons uit
Nociceptor
- Vrije zenuwuiteinden wiens ionkanalen gevoelig zijn voor: chemische, mechanische en
thermische stimuli
- Reageren op lokale vrijstelling van stoffen: K, prostagladines, substance P,…
Gevolg van de activatie van de nociceptor
- Een reflex via de ruggenmerg: onbewust bv. een hand terugtrekken
- Opstijgende weg naar de cortex waar bewustwording
3 types van de afferente vezels van de nociceptor naar het CZS
- Aβ vezels
- Aδ vezels
- C vezels
Geleiden zowel pijn als jeuk
, Aδ vezels C vezels Aβ vezels
Kleine gemyeliniseerde vezels Kleien niet Helpen en pijnsensatie te blokkeren
Snelle geleiding gemyeliniseerde vezels
= een snelle pijn en Trage pijn: dof en diffuus Verhogen de remmende activiteit van de
gelocaliseerd interneuronen = gate control model van de
pijnmodulatie
Helpen de pijnsensatie te blokkeren
Verhogen de remmende activiteit van de
interneuronen = gate control model van de
pijnmodulatie
Het gate control model
- In afwezigheid van input van de C vezels: tonisch actieve remmende interneuronen
onderdrukken de pijngeleiding
- Met sterke pijn remt de C vezel de inhibitie en een signaal wordt naar het CZS gestuurd
- Gelijktijdige input van de Aβ vezels moduleert deze doorgave
Weg met de fabeltjes
Ook op volwassen leeftijd maak je nieuwe neuronen. Ependym = de wand van de vochtruimten bevat
de neurale stamcellen
De redenen van pijn tijdens de bevalling
- Uitrekking van de cervix
- Ischemie myometrium tijdens de contractie
- Rek van de vagina en het perineum
De pijngeleiding
- Corpus uteri: plexus pelvis Th 11-12
- Cervix uteri: S2-S4
- Bekkenbodem: nervus pudendus S3-S4
+ N genitofemoralis + N cutaneus femoris posterior
Het effect van de pijn op de foetus
- Stijging catecholamines
o Bloedstroom naar hersenen, hart, bijnieren stijgt
o Aanpassing aan postnatale ademhaling ondermeer
productie surfactant
- Moeder die hyperventileert
o Respiratoire alkalose = invloed binding Hb en O2 = minder zuurstof naar baby
Catecholamines
Remt de weeën en zorgt ervoor dat de arbeid langer duurt
- Veroorzaakt lipolyse en glycogenolyse → hyperglycemie van de foetus
, De pijnbestrijding
niet famacologische pijnbestrijding
door relaxatieoefeningen
de angst-spanning cyclus
Zie verder voor de vroedkundige begeleiding
Waarom werken dingen die niet werken?
Een placebo heeft een gunstig effect
- Niet psychisch of ingebeeld
- Een reëel effect
- Gevolg van conditionering en verwachting die hersenactiviteit beinvloeden
- Vrijstelling endorfines, serotonine, dopamine
- Dus: neuronale grondslag cfr fMRI: cortex, amygdala, hypothalamus geactiveerd
De famacologische pijnbestrijding
Alles gaat de placenta passeren
• Pethidine : Dolantine®
Bijsluiter: CONTRA-INDICATIES: ZWANGERSCHAP
In obstetrie kunnen ongewenste neveneffecten optreden bij de pasgeborenen…
minstens 6 uur controleren---borstvoeding staken ( eerste uren….)
Nb : mogelijke relatie met later druggebruik?
Kan je slaperig van worden en minder goede zuigkracht
Pethidine en ademonderdrukking
- Minst als kort tevoren (minder als een uur) Waarom? Eerst moet er
norpethidine gevormd worden
• Diamorfine: meer ademonderdrukking
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper FienMichiels. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €4,99. Je zit daarna nergens aan vast.
