In deze cursus vind je de cursus van Mevrouw Luyten terug. Ik heb mijn les lesnotities er ook bij staan. Hopelijk kan het helpen bij het verwerken van de leerstof anatomie.
CELLEN VAN HET ZENUWSTELSEL (zelfstudie: zie cursus 5e jaar) ................................................................................................ 4
BOUW VAN EEN ZENUWCEL ...........................................................................................................................................................4
ZENUWEN .......................................................................................................................................................................................6
IMPULSGELEIDING ..........................................................................................................................................................................7
IMPULSOVERDRACHT......................................................................................................................................................................8
SOORTEN NEURONEN .....................................................................................................................................................................9
Motorisch en secretorisch neuron..............................................................................................................................................9
Sensorisch neuron of gevoelsneuron .......................................................................................................................................10
Schakelneuron ..........................................................................................................................................................................10
HET ANIMALE ZENUWSTELSEL ................................................................................................................................................ 12
HET CENTRAAL ZENUWSTELSEL ....................................................................................................................................................12
De grote hersenen ....................................................................................................................................................................16
BOUW ...................................................................................................................................................................................16
DE HERSENHOLTEN ..............................................................................................................................................................20
FUNCTIES EN HUN LOKALISATIES .........................................................................................................................................23
De hersenstam..........................................................................................................................................................................27
BOUW ...................................................................................................................................................................................27
FUNCTIE ................................................................................................................................................................................28
De tussenhersenen ...................................................................................................................................................................29
BOUW ...................................................................................................................................................................................29
FUNCTIE ...............................................................................................................................................................................30
De kleine hersenen ...................................................................................................................................................................31
BOUW ..................................................................................................................................................................................31
FUNCTIE ...............................................................................................................................................................................31
Het ruggenmerg ........................................................................................................................................................................33
BOUW ...................................................................................................................................................................................33
FUNCTIE ................................................................................................................................................................................38
KORTE REFLEX ..................................................................................................................................................................38
LANGE REFLEX ..................................................................................................................................................................40
VEGETATIEVE REFLEX .......................................................................................................................................................40
OVERZICHT VAN DE BELANGRIJKSTE REFLEXEN...............................................................................................................41
HET PERIFEER ZENUWSTELSEL ......................................................................................................................................................42
De hersenzenuwen ...................................................................................................................................................................42
De ruggenmergszenuwen .........................................................................................................................................................44
BOUW ...................................................................................................................................................................................44
FUNCTIE ................................................................................................................................................................................46
HET VEGETATIEF ZENUWSTELSEL ............................................................................................................................................ 48
HET SYMPATHISCH ZENUWSTELSEL .........................................................................................................................................49
HET PARASYMPATHISCH ZENUWSTELSEL.................................................................................................................................52
Het craniaal deel ..................................................................................................................................................................52
Het sacrale deel ....................................................................................................................................................................52
FUNCTIE VAN HET SYMPATHISCH EN PARASYMPATHISCH ZENUWSTELSEL .......................................................................54
Gezondheid-en welzijnswetenschappen Mw Luyten
, 2
HET ZENUWSTELSEL
INLEIDING
• Het zenuwstelsel kan worden gedefinieerd als het orgaan dat prikkels uit het
lichaam zelf en uit de buitenwereld opvangt en verwerkt, en signalen uitzendt
die het lichaam laten functioneren en bewegen.
Het zenuwstelsel werkt voor een groot deel via reflexen. Dit wil zeggen dat er
als reactie op een bepaalde prikkel een bepaalde activiteit plaatsvindt, zonder
dat er bewustwording aan te pas komt. Het zenuwstelsel heeft ook hogere
functies in de vorm van willekeurige activiteit, coördinatie en geheugen. De
hersenen zijn bovendien van grote betekenis voor het geestelijk levenvan de
mens: het denk-, gevoels- en wilsleven.
• Globaal wordt het zenuwstelsel naar functie onderverdeeld in het animale en
het vegetatieve zenuwstelsel.
1. Het animale zenuwstelsel (ook wel het willekeurige zenuwstelsel
genoemd) bestaat uit:
- het centraal zenuwstelsel, namelijk de hersenen en het ruggenmerg;
- het perifeer zenuwstelsel: de hersen- en ruggenmergszenuwen die
respectievelijk uit de hersenen en het ruggenmerg ontspringen.
Via het animale zenuwstelsel wordt het contact van de mens met de
buitenwereld verzorgd. Men kan het dan onderverdelen in:
- een gevoelsdeel (sensibel deel); stijgend
- een bewegingsdeel (motorisch deel). dalend
Het sensibele deel brengt de gewaarwordingen (prikkels) die de
zintuigen treffen naar de hersenen.
Het motorische deel verzorgt het tot stand komen van alle bewegingen.
Deze kunnen ontstaan:
1) - als directe reactie op prikkels van buiten (als reflex); vb. mororeflex, kniepeesreflex
2) - rechtstreeks vanuit de hersenen opgewekt; vb. gewild rechtstaan
3) - sensibele gewaarwordingen die in de hersenen omgezet worden tot
bewustzijn kunnen doorgegeven worden aan het motorisch zenuwstelsel
zodat er bewuste, gewilde bewegingen ontstaan. vb. handen warmen aan een
toestel dat aanstaan
Gezondheid-en welzijnswetenschappen Mw Luyten
, 3
2. Het vegetatieve zenuwstelsel (ook wel het onwillekeurige of
autonome zenuwstelsel genoemd) bestaat uit:
- een centraal deel: het sympathische en parasympathische zenuwstelsel. Het
sympathische zenuwstelsel wordt ook wel ‘orthosympathisch’ zenuwstelsel
genoemd. Wij zullen in deze cursus steeds de term ‘sympathisch’ gebruiken;
- een perifeer deel.
Het vegetatieve zenuwstelsel verzorgt de regeling (regulatie) van de
orgaanfuncties die niet direct de relatie van de mens met de buitenwereld
bepalen, dus de functies van de bloedsomloop-, ademhalings-,
spijsverterings- en uitscheidingsorganen en de stofwisseling. De regulatie
wordt geleid door een in het organisme zelf bestaande drang naar
stabilisatie (homeostase); reacties op uitwendige invloeden spelen daarbij
natuurlijk ook een rol.
Vegetatief zenuwstelsel
sympathisch zenuwstelsel
centraal deel
parasympathisch zenuwstelsel
perifeer deel
Gezondheid-en welzijnswetenschappen Mw Luyten
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper lesliearnauts. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,99. Je zit daarna nergens aan vast.
