100% tevredenheidsgarantie Direct beschikbaar na je betaling Lees online óf als PDF Geen vaste maandelijkse kosten
logo-home
Eerder door jou gezocht
Eerder door jou gezocht
logo
Biologie samenvatting Hoofdstuk 16 systeem aarde en de mens 5vwo Nectar €3,99
In winkelwagen
Snel navigeren naar
Voorbeeld
  2.  
  3. VWO / Gymnasium
  4.  
  5. Biologie

Samenvatting

Biologie samenvatting Hoofdstuk 16 systeem aarde en de mens 5vwo Nectar
 1 keer verkocht
  • Vak
  • Biologie
  • Niveau
  • VWO / Gymnasium

Besproken onderwerpen zijn o.a.: Successiereeks, Menselijke invloeden, fosfaten, fosforkringloop, NH3, Stikstofbindingen, kunstmest, Koolstofdioxide, GWP,

Voorbeeld 2 van de 6  pagina's

Document informatie

  • 8 februari 2023
  • 6
  • 2021/2022
  • Samenvatting

Onderwerpen

  • gwp
  • koolstofdioxide
  • stikstofbindingen
  • kunstmest
  • fosforkringloop
  • fosfaten
  • menselijke invloeden
  • successiereeks
  • groenbesmetting
  • broeikaseffect
  • systeem aarde en nu
  • sinks
  • biomassa

Geschreven voor

  • Middelbare school
  • VWO / Gymnasium
  • Biologie
  • 5
Alle documenten voor dit vak (5696)

Verkoper

avatar-seller
hannehoek

Voorbeeld van de inhoud

Samenvatting biologie Hoofdstuk 16

Paragraaf 1
Met het ontstaan van de eerste eencellige autotrofe organismen ging de CO2 in de
atmosfeer in grote hoeveelheden, met enorme regens, mee in de oceaan. Fotosynthese en
omzetting van CaCO3 vindt plaats.
 Gevolg: Temperatuurdaling, bij die lage temperatuur kan eencellige zich ontwikkelen.

Aarde warmt weer op door vulkaanuitbarsting die CO2 in de atmosfeer brachten en omdat
oer continent Pangea uiteenviel. Door het uiteenvallen ontstonden veel niches.
De niche = de rol die een organisme in een ecosysteem in neemt.

Het systeem Aarde en nu = Ook wel biosfeer, het gedeelte van de aarde waar leven mogelijk
is. Op de aarde komt veel variatie aan levensnormen, verbonden door complexe
voedselwebben en ecosystemen voor.

Sinks = bodemvoorraden organische grondstoffen bijv. fossiele brandstoffen.
Sinks komen onder andere voor op de volgende gebieden:
 Permaforstgebieden/ toendra’s vormen koolstofverbindingen, opgeslagen in
permaforst.
 Atlantische oceaan en zuidelijke ijszee, afgestorven plankton komen door
oceaanstromingen op de oceaanbodem.
 Kalkhoudende gebieden, kalkgesteenten (vooral CaCO3) gevormd door chemische
processen vanuit CO2 vormen sinks.
 Koraalriffen vormen ook sinks voor koolstofverbindingen.

De koolstof in sinks kan vrijkomen door:
 Tektonische platen die schuiven, vulkaanactiviteit.
 Erosie van gesteenten

Biomassa = stof van organische oorsprong. Bevat veel vanuit CO2 geproduceerde stoffen.
De tropische regenwouden leggen grote hoeveelheden CO2 vast door fotosynthese, maar
daar komen ook grote hoeveelheden CO2 vrij door dissimilatie.

Organsiche C-verbindingen:
- Bevat CH-verbindingen
- Bijv. glucose (C6H12O6)

Anorganische C-verbindingen:
- Bijv. CO2, CaCO3.

Koolstofkringlopen BINAS 93F

, Langzame koolstofkring  kan miljoenen jaren duren
 Fossiele brandstoffen die miljoenen jaren onder de grond liggen en door vulkanen
vrijkomen.

Snelle koolstofkring  van minuten tot enkele duizenden jaren.
 Planten nemen CO2 op en ademen O2 uit.

Broeikasgas = een gas dat in de atmosfeer een warmte-isolerende werking heeft, zoals CO2,
N2O, CO2, CH4, H2O.
Broeikaseffect = broeikasgassen zorgen dat de warmte in de atmosfeer blijft, ze absorberen
de warmte die de aarde uitstraalt.

Versterkt broeikaseffect = Menselijk handelen, zoals ontbossing en de verbranding van
fossiele brandstoffen zorgen ervoor dat op Aarde de concentratie van een aantal
broeikasgassen stijgt.

Ozonlaag houdt een gedeelte van de zonnestralen tegen. Een ander deel kaatst terug naar
de ruimte door hoge bewolking.

Boven de oceanen is de lucht volledig verzadigd met Broeikaseffect bestaat voor:
waterdamp. Hoge temperatuur  meer water 50% door waterdamp
verdampt. 25% waterdruppels
20% door normale hoeveelheid CO2 in de
atmosfeer.
Hoofdoorzaak versterkte broeikaseffect = verhoogde
5% andere broeikasgassen, bijv. methaan.
CO2-concentratie in de atmosfeer.

GWP = global warming potential = de mate
Soort stof GWP
waarin een broeikasgas sterker is dan CO2.
Koolstofdioxide/ CO2 1
Methaan/ CH4; afkomstig uit landbouw, 25
Toendra’s bevatten in de bodem afvalstortplaatsen, veeteelt. moerasgas en
organische stoffen. ’s Zomers ontdooit de fossiele brandstoffen.
bovenlaag, maar het water kan niet Distikstofoxide/ NO2; broeikasgas die 265
wegzakken door de permaforstlaag vrijkomt door bacteriewerking in oceanen en
eronder. Hierdoor ontstaan plassen met bemeste landbouwgrond door overtollig of
anaerobe methaanbacteriën, die uitgespoeld nitraat.
organische stoffen afbreken.

Extra CH4 vorming door smelten permaforst en komst moerasgas.

Klimaatafspraken gemaakt in 2015. Energiezuinige technieken en andere manieren van
energieopwekking, afvangen van CO2door de industrie en betere mestverwerking.

Kappen van bossen  minder leefgebied en voedsel  versterkt broeikaseffect en
uitsterven diersoorten.

Dit zijn jouw voordelen als je samenvattingen koopt bij Stuvia:

Bewezen kwaliteit door reviews

Bewezen kwaliteit door reviews

Studenten hebben al meer dan 850.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet jij zeker dat je de beste keuze maakt!

In een paar klikken geregeld

In een paar klikken geregeld

Geen gedoe — betaal gewoon eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard en je bent klaar. Geen abonnement nodig.

Focus op de essentie

Focus op de essentie

Studenten maken samenvattingen voor studenten. Dat betekent: actuele inhoud waar jij écht wat aan hebt. Geen overbodige details!

Veelgestelde vragen

Wat krijg ik als ik dit document koop?

Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.

Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?

Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.

Van wie koop ik deze samenvatting?

Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper hannehoek. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.

Zit ik meteen vast aan een abonnement?

Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €3,99. Je zit daarna nergens aan vast.

Is Stuvia te vertrouwen?

4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)

Afgelopen 30 dagen zijn er 67418 samenvattingen verkocht

Opgericht in 2010, al 15 jaar dé plek om samenvattingen te kopen

Start met verkopen
€3,99  1x  verkocht
  • (0)
In winkelwagen
Toegevoegd