Euthanasie
• Liberaal thema
− België versus buitenland
• Beladen thema
− Minderjarigen en euthanasie?
− Dementerenden en euthanasie?
− …
− Juridisch uitgangspunt
Wat is euthanasie?
• Artikel 2
− Het opzettelijk levensbeëindigend handelen door een ander dan de
betrokkene op diens verzoek
• Doel: einde maken
Volgende ‘bestanddelen’ moeten aanwezig zijn om van euthanasie te kunnen spreken:
• Er is een handeling gesteld in de zin van een actieve daad ( bvb het inbrengen van
een vloeistof via een injectiespuit of infuus) euthanasie bestaat dus NOOIT uit
onthouding
• De handeling wordt door een derde gesteld niet door de betrokkene zelf ( bvb een
arts)
• De handeling is opzettelijk dwz wetens en willens gericht op de stopzetting van het
leven
• De handeling leidt ertoe dat de betrokkene overlijdt
• Betrokkene heeft om die handeling verzocht ( op uitdrukkelijk verzoek van de pt zelf)
• Actieve – passieve euthanasie
• Te onderscheiden van
− Stoppen medisch zinloze behandeling
− Niet opstarten medisch zinloze behandeling
− Pijn- en symptomenbestrijding
− Hulp bij zelfdoding
− Opzettelijke levensbeëindiging door een arts zonder verzoek van de patient
Concreet
• Actieve daad
• Door een derde
• Opzettelijk
• Patient zelf vraagt erom
• Gevolg: overlijden van patient
1
,Euthanasie en de andere beslissingen rond het levenseinde
Euthanasie duidelijk onderscheiden van andere beslissingen die de arts kan nemen bij het
naderende levenseinde van de pt:
- Stoppen medisch zinloze behandeling
Bv. Kunstmatige voeding- en vochttoediening stopzetten, het
beademingstoestel ontkoppelen, nierdialyse beëindigen
- Niet opstarten van een medisch zinloze behandeling
Bv. Beslissen om niet te reanimeren, geen AB toe te dienen
- Pijn- en symptomenbestrijding (met mogelijk neveneffect dat leven van pt wordt
verkort)
Bv. Toediening morfine
- Hulp bij zelfdoding
Bv. Op vraag van pt overhandigt arts medicatie aan de pt, waarmee hij
zelfmoord kan plegen, daarna dient de pt het middel bij zichzelf toe
- Opzettelijke levensbeëindiging door een arts zonder verzoek van een pt
De euthanasiewet
= De wet definieert het begrip, en stelt dat artsen die euthanasie toepassen geen misdrijf
plegen, mits zij zich houden aan de voorwaarden en procedures die in de wet zijn
omschreven
Voorwaarden die gelden voor alle patiënten
- Bewuste en handelsbekwame meerderjarige/ontvoogde minderjarigen met een
ondragelijk fysisch of psychisch lijden als gevolg van een ongeneeslijke aandoening
- In bepaalde omstandigheden: ook oordeelsbekwame minderjarigen
- Pt hoeft niet terminaal te zijn, maar de toestand van ondragelijk fysisch/psychisch
lijden dient wel medisch uitzichtloos te zijn
- Verzoek dient vrijwillig, overwogen en herhaald te zijn
- Euthanasieverzoek moet altijd schriftelijk gebeuren. Document wordt opgesteld,
gedateerd en getekend door de pt zelf. Indien de pt hiertoe niet zelf in staat is, mag
een door hem aangewezen persoon dat in zijn plaats doen (moet een meerderjarig
persoon zijn die geen materieel belang heeft bij de dood van de pt)
- Pt kan verzoek tot euthanasie op iedere moment weer intrekken
Voorwaarden en procedures voor de arts
- Arts moet er op toezien dat er aan de voorwaarden van de pt voldaan is
- Arts mag weigeren
- Arts moet aan verschillende voorwaarden voldoen naargelang de categorie waar de
pt toe behoort
2
,4 categorieën
• De patiënt is bij (volle) bewustzijn
− Patiënt zit in stervensfase
− Patiënt zit niet in stervensfase, maar is ongeneeslijk ziek
• De patiënt is niet bij bewustzijn (letterlijk comateuze pt)
− Wilsverklaring
• De minderjarige
Categorie 1: de pt in de stervensfase
- Pt ingelicht worden over zijn gezondheidstoestand, prognose en de mogelijkheid tot
palliatieve zorg
- Arts zeker zijn van een aanhoudend fysiek en psychisch lijden
- Verzoek moet geregistreerd zijn en de arts moet regelmatig gesprekken voeren met
de pt.
- Behandelende arts moet een 2de arts raadplegen. Deze moet volledig onafhankelijk
zijn van de patiënt en van de behandelende arts. Hij onderzoekt de pt en kijkt dossier
in.
- Behandelende arts brengt de pt op de hoogte van de objectieve bevindingen van de
2de arts
- Behandelende arts moet nagaan of de pt de kans heeft gekregen om zijn verzoek te
bespreken met iedereen die hij wil
Categorie 2: ongeneeslijk zieke pt, die ondragelijk lijdt en volgens de arts niet binnen
afzienbare tijd zal sterven
= Zelfde voorwaarden
Bijkomende voorwaarden
- 2e arts: specialist (of derde arts)
- Minstens 1 maand wachttijd tussen schriftelijk verzoek en toepassen van de
euthanasie
Categorie 3: Pt die een wilsverklaring heeft
- Zelfde voorwaarden van categorie 1 en 2
Wilsverklaring laten opmaken voor het geval dat:
- Ernstige en ongeneeslijke ziekte of ongeval
- Niet bij bewustzijn
- Onomkeerbare toestand
3
, Wilsverklaring:
- Kan op ieder moment opgesteld worden en heeft een geldigheid van 5 jaar
- Op moment dat wilsverklaring opgesteld wordt moet de betrokkene het volledige
bewustzijn hebben
- Registratie op stadhuis
- 2 meerderjarige getuigen
- Mogelijkheid tot intrekking
- Mogelijkheid tot vertrouwenspersoon
Soorten wilsverklaring:
1. Negatieve wilsverklaring (inzake wetgeving patiëntenrechten)
- Wat wens je niet meer?
- Bindend voor arts
- Onbeperkt geldig
- Opgesteld in aanwezigheid van arts
- Geen getuigen nodig
2. Positieve wilsverklaring
- Wilsverklaring inzake euthanasie
- Wat wens je nog wel?
- Richtinggevend voor arts, niet bindend
Categorie 4: de minderjarige
Voorwaarden:
- Oordeelsbekwaam: te bepalen door behandelend psycholoog of psychiater
- Aanhoudend ondragelijk fysiek lijden (medisch uitzichtloos, overlijden binnen
afzienbare tijd)
- Instemming van ouders of voogd
- Geen leeftijdsgrens
- Niet bij psychische problemen
Aangifte van euthanasie
Federale controle- en evaluatiecommissie
- Opstellen van registratiedocument (2 delen)
- 2 jaarlijks rapport aan wetgevende kamers over toepassing van de wet
- 2 maanden
Bijzondere bepalingen in de euthanasiewetgeving
- Geen enkele arts kan gedwongen worden om euthanasie uit te voeren
- Geen andere betrokkene mag men verplichten om deel te nemen aan dit verzoek
- Wanneer de arts weigert moet deze reden vermeld worden in het medisch dossier
4
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper savannahmaldoy. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €6,99. Je zit daarna nergens aan vast.