Volledige samenvatting van het vak economisch recht gegeven aan Ugent. In eerste zit geslaagd met 15/20. De samenvatting omvat alle geziene leerstof. Het gebruikt het boek als basis, aangevuld met alle ppt's. Alle artikels worden ook in de samenvatting gebruikt, het is dus allesomvattend. Perfect o...
Het handelsrecht is met ingang van 1 november 2018 opgeheven door de Wet houdende de hervorming van het
ondernemingsrecht.
- Opheffing van het Wetboek van Koophandel + begrip ‘handelaar’
De invulling van het begrip ‘handelaar’ strookte niet meer met de vereisten van onze huidige
economische samenleving.
- Invoering van een nieuw algemeen ondernemingsbegrip
Een entiteit wordt sneller als onderneming gekwalificeerd dan als handelaar; regelen hebben een
ruimere toepassing gekregen.
Toch is een bespreking van het handelsrecht en het handelaarsbegrip na 31 oktober 2018 nuttig.
- Transacties tot en met 31 oktober 2018 vallen nog onder het oude recht.
- Heel wat regelen uit het oude handelsrecht werden behouden, maar worden nu vastgeknoopt aan het begrip
‘onderneming’.
- De kennis van het handelaarsbegrip is noodzakelijk om de modernisering via het ondernemingsbegrip te
begrijpen.
à Ondernemingsrecht (m.i.v. economisch recht)
pag
BEGRIPPEN
Het handelsrecht bevat regelen van privaatrecht die van toepassing zijn op commerciële verrichtingen en op handelaars en
zijn erop gericht transacties tussen handelaars soepel en efficiënt te laten verlopen.
Een deel van het ondernemingsrecht bevat regelen van privaatrecht die van toepassing zijn op verrichtingen van
ondernemingen en zijn erop gericht transacties tussen ondernemingen soepel en efficiënt te laten verlopen.
Het economisch recht (een ander deel van het ondernemingsrecht) omvat de regelen van publiek en privaat recht die er
specifiek toe strekken de economische activiteit te organiseren met het oog op de verwezenlijking van een economische
ordening en een economisch sturingsbeleid.
HANDELSRECHT (ONDERNEMINGSRECHT) – WETBOEK VAN KOOPHANDEL
Het handelsrecht (ondernemingsrecht) omvat:
- Regelen van privaatrecht
- Van toepassing op commerciële verrichtingen en handelaars (leerstuk van de daden van
koophandel)/ondernemingen
Doel: soepel en efficiënt handelsverkeer
In afwijking van de bescherming van particulieren die in het burgerlijk recht centraal staat (aanvulling van BW)
Vb. 1. schuldsplitsing / hoofdelijkheid
A 6000 euro
B X
C
Persoon X kan het integrale bedrag van elk van de schuldenaars vorderen. Dit vereenvoudigt het economisch verkeer:
1
, lOMoARcPSD|6638025
- Bij het sluiten van het contract is het voor X voldoende om de kredietwaardigheid van slechts één van
de partijen te onderzoeken.
- Persoon X moet maar één vordering instellen.
Vb. 2. Bewijs
Het burgerlijk bewijs is wettelijk bepaald. In het handels- en economisch recht daarentegen geldt er een vrij bewijsstelsel.
MAAR: staat de toepassing van heel wat regelen uit het BW niet in de weg!
Ondernemingsbegrip: ruimer (1 nov 2018) à ruimer toepassingsgebied
- 19e E: liberale traditie à beleid van collectiviteit t.a.v. ondernemingen = handel en nijverheid
bevorderen door grootst mogelijke faciliteiten te verlenen
- Na IR: meer dirigistische wijze invloed (reglementeren van ondernemingsgedrag)
- Insolventierecht in WER (boek XX): zaken geopend na 1 mei 2018
ECONOMISCH RECHT (MEESTAL DWINGEND RECHT/OPENBARE ORDE) – WER
Het economisch recht omvat:
- Regelen van publiek recht; veelal gericht op sturing
o Nastreven van economische doeleinden van conjuncturele aard of van structurele aard
Vb. regelen van het mededingingsrecht (structureel) zoals het verbod op prijsafspraken of prijsbeleid
(conjunctureel)
- Regelen van privaatrecht; veelal gericht op ordening
o Algemeen belang + nastreven evenwicht rechtmatig geachte belangen (structureel)
Vb. Bij het ondertekenen van een overeenkomst wordt ze vaak beheerst door algemene voorwaarden.
Deze zijn in het voordeel van de onderneming, met als risico dat ze te veel in het voordeel van de
onderneming zijn. Het economisch recht voert daarom onrechtmatige bedingen in om de zwakkere
partij te beschermen.
- Beide stelsels zijn complementaire normenstelsels die economisch gedrag van ondernemingen regelt
OVERZICHT
- Internationale bronnen
- Nationale bronnen
o Wetgevend
o Uitvoerend
o Beleidsovereenkomsten
2
, lOMoARcPSD|6638025
INTERNATIONALE BRONNEN
VERDRAGEN DIE REGELING INHOUDEN VOOR HET INTERNATIONALE ECONOMISCH RUILVERKEER
Binnen de World Trade Organisation (WTO) bestaat er een wereldwijde regeling die spelregels bevat voor wat betreft het
internationaal grensoverschrijdend aanbieden van goederen en diensten en voorziet in een minimale bescherming van
intellectuele eiegendomsrechten.
- General Agreement on Tariffs and Trades (GATT)
o Meestbegunstiging en non-discriminatie: Wanneer een lid van de WTO een voordeel toekent aan een
ander land, dan moet dat voordeel onmiddellijk en onvoorwaardelijk worden toegekend aan alle leden
van de WTO.
Vb. Douanerechten (zijn niet verboden binnen de WTO; worden vooraf vastgesteld bij overeenkomst)
o Verbod van kwantitatieve beperkingen: Quota’s (zowel imoprt- als exportbeperkingen) zijn binnen het
WTO-recht in principe verboden. Er zijn uitzonderingen mogelijk (vb. exportbeperking om hongersnood
te vermijden na mislukte oogst door sprinkhanenplaag).
o (Streven naar) reductie van douanerechten
o Dumping (door onderneming): Goederen worden in een land op de markt gebracht en verkocht aan een
prijs die lager is dan de prijs die wordt toegepast in het land van waar de goederen afkomstig zijn.
§ Verboden indien ernstige schade kan toegebracht worden aan bedrijfstak of het oprichten van
een nieuwe bedrijfstak aanzienlijk verhinderd wordt
§ Mogelijke actie: anti-dumping rechten (= verhoging douanerechten)
o Subsidies (door staat): De overheid verschaft de ondernemingen uit het eigen land een concurrentieel
voordeel (direct of indirect).
§ Export en “local content” subsidies (= subsidies die worden verstrekt aan ondernemingen om
goederen te gebruiken afkomstig uit het land die de subsidie toekent): per se verboden
§ Andere subsidies: verboden wanneer deze een schadelijk effect hebben op een bedrijfstak of
de oprichting van een nieuwe bedrijfstak aanzienlijk verhinderen
§ ‘countervailing measures’: douanerechten verhogen
- General Agreements on Trade and Services (GATS)
- Trade Related aspects of International Property Rights (TRIPS): minimale bescherming van intellectuele
eigendomsrechten
- Dispute Settlement Understanding (DSU): toepassing van de regeling van een entiteit (appalent body) die
bevoegd is om zich uit te spreken over conflicten tussen de leden van de WTO
ACTUALITEIT: De VS doen moeilijk over een aantal benoemingen van rechters in het appalent body, waardoor er
niet voldoende rechters zijn om zaken te behandelen. Het gaat om een politiek dispuut omdat de VS van oorddel
zijn dat het appalent body te ‘creatief’ omgaat met bepaalde regels.
VERDRAGEN DIE ECONOMISCHE INTEGRATIE NASTREVEN
Binnen bepaalde gebieden heeft men een vrijhandelszone of een douane-unie of economische unie tot stand gebracht.
Doel: vrij verkeer van goederen en diensten; streven naar economische integratie
- Vrijhandelszone: vrij verkeer
Vb. EFTA
- Douane-unie: vrij verkeer + gemeenschappelijk buitentarief
De Europese Unie is een douane-unie met vrij verkeer. Er wordt naar verdere integratie gestreefd via verordeningen en
richtlijnen.
- Verordeningen: rechtstreeks toepasselijk
Vb. passagiersverordening
3
, lOMoARcPSD|6638025
- Richtlijnen: moeten in het nationaal recht worden omgezet
o Maximale harmonisatie: niveau van bescherming is gelijk in alle lidstaten; lidstaten kunnen geen
additionele bescherming toekennen
o Minimale harmonisatie: lidstaten kunnen meer bescherming toekennen dan degene die in de richtlijn
wordt vervat (deel van de voordelen gaat verloren)
à Kostenverlagend voor ondernemingen: Indien dit niet zo zou zijn, zouden ondernemingen de regelgeving in
alle verschillende landen bestuderen en een onderscheid moeten maken in de algemene voorwaarden naar
gelang het land waarin goederen of diensten worden aangeboden.
à Confident Consumer Argument: De consument mag op een minimale bescherming vertrouwen.
VERDRAGEN DIE UNIFORME REGELEN BEVATTEN VOOR BEPAALDE INTERNATIONALE VERRICHTINGEN
Vb. Convention on International Sale of Goods (CISG) = Weens koopverdrag: internationale handelskoop van lichamelijke
roerende goederen
- Automatische toepassing behoudens uitsluiting zodra:
o koper en verkoper gevestigd zijn in verschillende verdragsluitende staat
o of lex contractus (= recht dat van toepassing is op de internationale koopoverenkomst) verwijst naar het
recht van een verdragsluitende staat: In handelszaken hanteert men als uitgangspunt dat de partijen de
keuze hebben; veelal het recht van het land met de grootste onderhandelingsmacht. Wanneer er geen
regeling werd getroffen (geen rechtskeuzebeding), is het recht van de verkoper van toepassing.
- Suppletief karakter: De partijen kunnen de regels van het CISG op uitdrukkelijke wijze wegbedingen.
Vb. “Het Frans recht is van toepassing, met uitzondering van het CISG.”
- Enkel handelskoop: B2B
- Totstandkoming overeenkomst, rechten en verplichtingen van koper en verkoper, rechtsmiddelen
VERDRAGEN DIE VERPLICHTING BEVATTEN EENVORMIGE WET OP TE NEMEN IN NATIONAAL RECHT
Ook hier gaat het om verdragen die uniforme regelen bevatten, maar er wordt een andere techniek toegepast. Er wordt
van de ratificerende landen gevraagd dat ze de tekst zullen opnemen in hun nationale wetgeving. Toekomstige transacties
worden beheerst door de nationale wet en niet door het verdrag.
De toepassing ervan is niet beperkt tot internationale verrichtingen.
Vb. wisselbrief, cheque
INTERNATIONALE BEPALINGEN DIE BEVOEGDE RECHTER EN TOEPASSELIJK RECHT VASTSTELLEN
Op Europees niveau is er bescherming voorzien.
- Brussel I-bis Verordening: Welke rechter is
bevoegd in geval er een geschil rijst?
(Bij internationale verrichtingen wordt vaak een
arbitragebeding opgenomen in de overeenkomst.)
Het basisprincipe is dat partijen
forumkeuzebedingen (bepalen welke rechter
bevoegd is bij een geschil) in hun overeenkomst
kunnen opnemen. De partij met de grootste
onderhandelingsmacht zal kiezen voor de rechter
die zich dicht bij de. Vestiging van de
onderneming bevindt.
Op dit principe zijn uitzonderingen. In het kader van consumentenbescherming bepaalt de Brussel I-bis
Verordening dat een consument de mogelijkheid heeft om een onderneming te dagvaarden in het eigen land en
dat de onderneming de consument enkel kan dagvaarden in diens land. Een bevoegdheidsbeding in de algemene
voorwaarden kan dat niet beïnvloeden.
4
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper RechtenGent123. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €11,48. Je zit daarna nergens aan vast.
