Samenvatting
Samenvatting Juridische Context 1ste jaar
- Instelling
- Hogeschool Gent (HoGent)
Samenvatting juridische context van zowel de syllabus als de powerpoints. Alles staat duidelijk samengevat. Examen 1ste zit: 15/20
[Meer zien]Voorbeeld 4 van de 90 pagina's
Voorbeeld 4 van de 90 pagina's
In winkelwagen
Voorbeeld van de inhoud
Juridische context van de vastgoedmarktInleiding
- Vragen examen : welke rechtbanken zijn bevoegd
Artikel uit het BW in context plaatsen en vragen over beantwoorden
Artikel uit verkoopscompromis in context plaatsen & vragen over beantwoorden
Termen omschrijven (woordenlijsten chamilo)
Oefening erfrecht
Aanmaning opstellen en wat deon bij contactbreuk
Toepassing van art 1382-1383 oud BW uitwerken (aansprakelijkheid)
(oefeningen heel belangrijk: examenvragen)
Deel 1: Staatsrecht
Hoofdstuk 1: Wat is recht?
Definitie
Recht is het geheel van regels die ontworpen zijn door de wetgevende macht met als doel de orde te
handhaven. De reglementering moet afdwingbaar zijn zodat er sancties kunnen opgelegd worden.
Er zijn verschillende definities voor recht. Er zijn elementen die altijd terugkomen in verschillende
definities.
- Recht is een geheel van gedragsregels:
De juridische regels schrijven een bepaald gedrag voor. Zij formuleren een bevel of verbod ookal wordt dit
niet altijd nageleefd. (vb. verkeersrecht: doorrijden bij groen en stoppen bij rood). Deze rechtsregels hebben
een algemene draagwijdte en zijn van toepassing op iedereen die zicht in die bepaalde situatie bevindt. Ze
zijn vaak ook abstract geformuleerd (vb. koop-verkoop: leveren-betalen bij brood,cd,… of vb. art 1134
belofte maakt schuld, deze is van toepassing op koopcontract, huurcontract,…) Het gaat vooral om
gedragsregels maar recht bevat ook voorschriften die voor een kader moeten zorgen waarbinnen men zich
op een bepaalde manier moet gedragen (vb. gerechtelijk recht: hoe een rechtzaak beginnen,…)
- Rechtsregels worden opgelegd door het gezag van de gemeenschap:
Verschillende soorten gedragsregels (vb. morele, religieuze, sportieve,..) rechtsregels onderscheiden zich
hiervan omdat de hele gemeenschap deze gedragsregels tot rechtsnorm heeft gemaakt. Ze worden vooral
gemaakt door parlementen (vertegenwoordigers van volk)
- Doel is ordening van de maatschappij:
Via de opgelegde gedragsregels wil men de maatschappij laten functioneren zoals het hoort, zodat iedereen
kan samen-leven. (letterlijk ruimtelijke ordening)
- De rechtsregels worden gehandhaafd door het maatschappelijk gezag:
In onze maatschappij zijn er bepaalde overheidsinstellingen die de rechtsregels moeten uitvoeren
(uitvoerende macht) en de overtreding moeten sanctioneren (rechterlijke macht)
1
,Onderscheiden rechtstakken
2 grote takken te onderscheiden: privaat recht (regelt verhoudingen tussen burgers onderling)
publiek recht (regelt enerzijds uitoefening van staatsgezag & anderzijds
de verhouding tussen overheid&burger en tussen
overheidsorganen onderling)
Privaatrecht
te onderscheiden in verschillende takken: burgerlijk recht, handelsrecht, privaatrechtelijk procesrecht.
Burgerlijk recht regelt de betrekkingen tussen burgers onderling in het algemeen. Te vinden in Burgerlijk
Wetboek. Omvat personen- en familierecht, vermogensrecht, familiaal vermogensrecht.
Handelsrecht zit in Wetboek van Koophandel maar ook in groot aantal bijzondere wetten (vb. Wet op de
jaarrekening). De bedoeling is specifieke verrichtingen in het economisch leven te regelen omdat ze niet in
burgerlijk recht zitten. Het privaatrechtelijk procesrecht regelt de middelen en procedures die nodig zijn om
de naleving van privaatrecht te verzekeren. Hierin zit de inrichting en bevoegdheid van rechtbanken en hoe
procedure van de rechtbanken moet verlopen.
Publiekrecht
te onderscheiden in verschillende takken: staatsrecht, administratief recht, strafrecht, strafprocesrecht, fiscaal
recht, sociaal zekerheidsrecht.
Staatsrecht regelt de staatsinrichting (grondgebied, staatsvorm, uitoefening der machten) en de fundamentele
rechtsbescherming van burgers tegenover de staat via grondwettelijke rechten en vrijheden. (vb. vrijheid van
onderwijs, vrijheid van meningsuiting,…) Dit is vooral geregeld in de Grondwet en in bijzondere wetten. Dit
wilt zeggen wetten die met een bijzondere meerderheid zijn aangenomen en die bepaalde algemene
beginselen uit de Grondwet uitwerken). Het administratief recht regelt te organisatie en werking van de
uitvoerende macht. Het is een aanvulling van het staatsrecht. Hieronder valt onder andere het gemeente- en
provincierecht, stedenbouw en ruimtelijke ordening, milieurecht. Strafrecht geeft aan wat een strafbaar feit
(misdrijf) is en bepaalt de straf. Dit is terug te vinden in het Strafwetboek of in wetten en decreten.
Strafprocesrecht bepaalt hoe misdrijven worden opgespoord, vastgesteld, vervolgd en bestraft. Wat er belast
wordt en in welke mate wordt door het fiscaal recht bepaald. De overheid heeft financiële middelen nodig
om te kunnen werken. Deze middelen worden opgehaald via belastingen. Sociaal zekerheidsrecht zorgt voor
mensen die zonder inkomen zitten door hen een inkomen te geven (vb. ziekteuitkering, kinderbijslag,
pensioen,…)
Bronnen van het Belgisch recht
Boven het Belgische recht staan de internationale verdragen en het Europees recht. Deze zijn enkele voor
specifieke materies van toepassing.
Internationale verdragen
Om samenwerking met andere landen te vergemakkelijken worden internationale verdragen gesloten. De
inhoud is heel verschillend. Kan betrekking hebben op de rechten en plichten van staten tegenover elkaar of
kan rechtsregels bepalen die ook op onderdanen van toepassing zijn.
Er zijn verdragen met directe werking. De afgesproken regels moeten dan niet eerst in het nationaal recht
worden omgezet. Dit verdrag primeert dan ook op de nationale wetgeving. Er zijn verdragen die niet direct
werkend zijn. De nationale wetgever moet dan bepaalde afspraken overnemen in het nationaal recht. Er zijn
2
,ook verdragen die een soevereiniteitsdelegatie aan een internationaal orgaan inhouden. Een deel van de
wetten en rechtspraak zal dan door internationale organen gebeuren, niet meer door nationale. (vb. EVRM
dit is het Europees verdrag ter bescherming van de rechten van de mens & dubbelbelastingsverdrag tussen
FR en BE. Wie villa in FR heeft zal in FR belast worden dus land van ligging villa om 1zelfde materie niet
2keer te laten belasten)
Europees recht
Neemt een speciale plaats in in de Belgische rechtsorde. De basis is de oprichting van de Europese
Economische Unie (25 maart 1957). Dit verdrag heeft en directe werking en primeert op Belgische wetten.
Europees recht wordt aangevuld via Verordeningen (direct toepasbaar recht) en Richtlijnen (bevel tot de
lidstaten om hun nationale wetgeving in een bepaalde zin aan te passen, dus omzetten in nationaal recht
noodzakelijk) (vb. BTW-richtlijn omgezet in Belgisch BTW-wetboek)
Grondwet
De grondwet is de hoogste norm, bepaalt fundamentele regels voor uitoefening van het staatsgezag (werking
en organisatie van de staat ) en de verhouding tot de burgers (grondwettelijke rechten en plichten). Dit heeft
een grote territoriale toepassing (heel België) en toch telt het maar 198 artikelen. De grondwet kan enkel
door een speciale procedure worden gewijzigd. De grondwet vind je terug in wetboeken en wijziginge
hiervan in het Belgisch Staatblad.
Wetten, decreten, ordonnanties
Deze zijn gelijkwaardig. Deze worden uitgevaardigd door parlementen. Wetten gaan uit van het federaal
parlement (kamer,senaat) en decreten en ordonnanties gaan uit van gemeenschappen en gewesten (vb.
Vlaams parlement). Elk parlement heeft duidelijk eigen bevoegdheid (materieel en territoriaal) Bij twijfel
gaat Grondwettelijk Hof bepalen wiens bevoegdheid een bepaalde materie is. Hier is er ook een grote
territoriale toepassing. Wetten en decreten verschijnen in het Belgisch Staatsblad en zijn van toepassing de
10de dag na publicatie.
3
, Uitvoeringsbesluiten
Dit bestaat uit Koninklijke besluiten, besluiten van de gemeenschaps- en gewestregeringen.
Uitvoeringsbesluiten voeren wetten en decreten uit en moeten deze dan ook respecteren. De controle wordt
gedaan door Raad van State en zij kunnen besluiten vernietigen indien die in strijd zijn met de wetten of
decreten die ze moeten uitvoeren. Dit is ook van grote territoriale toepassing. De nieuwe besluiten
verschijnen in het Belgisch Staatsblad. (vb. in uitvoering van Woninghuurdecreet heeft Vlaamse regering in
een besluit de lijst vastgelegd van kleine herstellingen die ten laste komen van de huurder)
Rechtspraak
Via rechtspraak kan men een oplossing krijgen voor een bepaald probleem. In principe doet een rechter
uitspraak in een bepaalde zaak. Zijn vonnis heeft alleen belang voor de partijen die voor hem staan. Toch is
rechtspraak een bron van recht, omdat dit precedenten kan scheppen. Indien vele rechters een wet of decreet
in dezelfde zin interpreteren geeft dit rechtszekerheid en wordt rechtsspraak een bron van recht. Dus een
bijzondere, nieuwe interpretatie van een recht zorgt voor een precedent en dat kan leiden tot nieuw recht. De
rechtspraak is te vinden in gespecialiseerde tijdschriften en databanken (immospector,…)
Rechtsleer
Dit is het geheel van wetenschappelijke commentaren van rechtsgeleerden bij het recht. Soms gaat het om
kritiek of interpretaties of systematisatie. De rechtsleer geeft juridische argumenten die de rechter tot een
bepaalde beslissing kunnen brengen. Het is het onrechtstreeks beïnvloeden van rechtspraak. Op die manier
wordt rechtszekerheid geboden en is dit ene bron van recht. Dit vind je terug in gespecialiseerde boeken en
tijdschriften.
Gewoonten en gebruiken
De gewoonte is een algemeen geldend gebruik. Iedereen handelt op dezelfde manier omdat men denkt zo
een rechtsplicht na te leven. Er wordt hiernaar verwezen in wetgeving. Gewoonten en gebruiken zijn
uitzonderlijk een bron van recht (vb. afkoopprijs voor een pachter)
Draagwijdte van de rechtsbronnen
Rechtsregels bestaan uit gebiedende rechtsregels (regels van openbare orde en regels van dwingend recht) en
aanvullende rechtsregels.
Gebiedende rechtsregels
Van deze rechtsregels mag men nooit afwijken. Er zijn 3 categorieën.
Regels van openbare orde:
Ze vormen de fundamenten voor onze samenleving (publieke rust, rode, veiligheid) Zij beschermen de hele
samenleving, dus het algemeen belang. (vb. verbod op moorden, verkoop baby’s,…) Verschillende
wetgeving zal bepalen wat wel en niet kan. Bij overtreding wacht er een sanctie. (regels van openbare orde
vinden we vooral terug in publiek recht, grondwettelijke vrijheden en rechten, staat en bekwaamheid van
personen, ruimtelijke ordening, milieurecht). Indien men een contract sluit dat tegen de openbare orde ingaat
(vb. verkoop van kinderen), dan wordt het contract vernietigd.
(vb. art 6: je kan niet in contracten afwijken. Niet in strafrecht, niet in publiek recht,…)
4
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper Zuz123. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €7,29. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 62555 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen