Samenvatting
Samenvatting Overzichten Stofwisseling 2
- Vak
- Instelling
De stof van dit vak op een overzichtelijke manier in de vorm van tabellen samengevat. Heel handig!
[Meer zien]Voorbeeld 4 van de 64 pagina's
Voorbeeld 4 van de 64 pagina's
In winkelwagen
In winkelwagen
1 beoordeling
Door: bijntje2003 • 7 maanden geleden
Verkoper
Volgen
NJJanssen00
Ontvangen beoordelingen
Voorbeeld van de inhoud
Overzichtjes Stofwisseling IINaomi Janssen
Week 1: Diabetes Mellitus
Begrippen
Begrippen Uitleg
Insuline Zorgt in de lever voor omzetting van glucose → glycogeen en glucose wordt opgenomen in andere
weefsels
Uitgescheiden door bètacellen van eilandjes van Langerhans in pancreas bij hoog glucosegehalte
(>7 mmol/L)
Heeft negatieve invloed op glucagonsecretie, zorgt voor hypokaliëmie (door shift)
Glucagon Uitgescheiden door alfacellen van eilandjes van Langerhans in pancreas bij een laag
glucosegehalte
Paracrien Communicatie tussen cellen
effect
2-4-6 regel Iedere twee uur wordt bloedglucose bepaald totdat deze lager dan 15 mmol/L is
→wanneer het tussen 15-20 mmol/L is: 4 eenheden insuline
→wanneer hoger dan 20 mmol/L is: 6 eenheden insuline
Nierdrempel De hoeveelheid glucose die de nier kan verwerken. Wanneer deze overschreden wordt: glucose in
urine
→vaak bij diabetes
→hierbij wordt ook veel K+ uitgescheiden
HbA1c =gouden standaard voor monitoren van glucoseregulatie op lange termijn
Geglycosyleerd hemoglobine
Maat voor cumulatieve blootstelling van ery aan glucose
Weerspiegeling van glucoseregulatie van laatste 8 weken
Normaalwaarde: 20-42 mmol/mol
Streefwaarde diabetes: 53 mmol/mol → hoger: kans op microvasculaire schade
→kan vals verlaagd zijn bij hemoglobinopathie, hemolyse en nierinsufficiëntie → bij deze pt wordt
fructosamine gemeten
Fructosamine Geglycosyleerd albumine
Monoklonaal Medicatie met -mab aan het eind → bv nivolumab
antilichaam Het is targeted therapy bij kanker: melanoom, niercelkanker, lymfeklierkanker, longkanker
Bind aan geprogrammeerde celdood-1 (PD-1) receptor → voorkomt interactie tussen PD-1
receptor en liganden PD-L1 en PD-L2 → normaal zorgt dit voor remming T-cel proliferatie en
cytokinensecretie
→nivolumab: blokkeert dit: T-celrespons → anti-tumorrespons
C-peptide Connecting peptide
Komt vrij in pancreas bij vorming insuline
Komt samen met insuline af van pro-insuline → deling in insuline en C-peptide is 50/50 → is dus
goede maat voor door pancreas geproduceerde insuline
Onderscheid maken tussen DM1 en DM2
C-peptide heeft stabielere waarde dan insuline (langere HWT)
C-peptide <200 pmol/L is afwijkend
Dawn Nachtfenomeen DM
fenomeen Vlak voordat je wakker wordt: hormonale verandering→cortisol stijgt → lichaam heeft iets meer
insuline nodig →glucosegehalte stijgt rond 5 uur iets bij diabetespt
Somogyi Nachtfenomeen DM
effect Bij pt die is overbehandeld →te veel insuline kan een hypo in de nacht geven → overregulatie →
in de ochtend te hoge glucosewaarden
, Double Zowel insulinedeficiëntie als insulineresistentie
trouble Een component van DM1 en DM2
diabetes
GLP-1 Darmhormoon die wordt afgegeven tijdens eten
Stimulatie pancreas om insuline af te geven, verzadigingsgevoel, vertraagde maagontlediging
Legacy effect Bij jongeren moet bij diagnose direct streng behandeld worden
HbA1c Houdt rekening met: leeftijd, diabetesduur en intenstieit van de behandeling
algoritme
CVOT Per medicijn wordt gekeken of het even veilig is als het gebruiken van placebo in onderzoeken
→vooral cardiovasculaire veiligheid
Kleine feitjes
Normaalwaarde glucose: 3,5-7,8 mmol/L
Streefwaarde HbA1c bij DM: <53 mmol/mol
Glucose verkrijgen door:
- Intake
- Glycogenolyse (lever)
- Gluconeogenese (lever)
Aandoeningen
Aandoening Uitleg
Syndroom van Cushing Klinische toestand agv langdurige blootstelling aan excessieve hoeveelheden
glucocorticoïden
Overmaat aan cortisol in het lichaam → zorgt voor insulineresistentie.
Oorzaak
Endogeen: bijnier zelf (15%), hypofyseprobleem (75%) →= ziekte van Cushing
Exogeen: geneesmiddelgeïnduceerd (prednison/dexamethason)
Symptomen:
Endogeen: ACTH-afhankelijke vorm
Verhoogde of inappropiate normale (nog binnen referentiegebied) ACTH-spiegel. Dit
zorgt voor verhoogde productie cortisol. Dit kan komen door:
- Eutopisch: overmatige ACTH-productie hypofyse (70%) → ziekte van Cushing
- Ectopisch: overmatige ACTH-productie ergens anders in lichaam (10%)
Endogeen: ACTH-onafhankelijke vorm
Bij 20% van endogeen
Bijnier produceert zelf te veel cortisol zonder stimulatie van ACTH → vaak
cortisolproducerend bijnierschorsadenoom/carcinoom
Lab: hoog cortisol, laag ACTH
Diagnostiek (endogeen):
1. Vaststellen endogeen hypercortisolisme
2. ACTH-afhankelijkheid bepalen
3. Radiologische diagnostiek
→of sinus petrosus inferior sampling
, Behandeling:
- Unilaterale adrenalectomie (bijnieradenoom/carcinoom)
- Selectieve transsphenoïdale adenomectomie (ziekte van Cushing)
- Bilaterale adrenalectomie (als niets anders helpt) →pt krijgt dan wel iatrogeen
ziekte van Addison →maar toch doen want onbehandeld is ziekte van Cushing
prognose 8 jaar.
Antipsychotica- Secundaire diabetes
geïnduceerde diabetes Antipsychotica binden histaminereceptoren in kernen van de hypothalamus. Ook
neemt bètacelfunctie af door blokkering van serotenerge receptoren (muscarine-3) van
eilandjes van Langerhans
Symptomen: niet te bedwingen eetlust → gewichtstoename → insulineresistentie
MODY (maturity onset Genetische oorzaak DM. Overkoepelende naam voor groep autosomaal dominante
diabetes of the young) aandoeningen
Insulinedeficiëntie staat centraal, probleem in insulineproductie
Meest voorkomende: MODY 2 en 3
Presentatie op jonge leeftijd (30 jaar), prevalentie 1-5%
Probleem in bètacel pancreas
MODY 2: defect glucokinase (defect HNF-1-alfa) en defect ATP-gevoelig kaliumkanaal.
te laat en te hoge glucoseconcentratie wordt gemeten (glucosesensor te traag) → pt
altijd te hoog glucose
Alle andere types MODY: iets mis met insulineaanmaak na meten van een te hoge
glucoseconcentratie
Retinopathie Chronische microvasculaire complicatie DM
Beschadiging van netvlies bij diabetes. Door:
- Verandering in endotheelcellen en verdikking basaalmembraan
- Verlies pericyten rondom capillairen → schade en lekkage
Proliferatieve diabetische retinopathie
Beschadigde bloedvaatjes geven het netvlies te weinig zuurstof → er worden nieuwe
bloedvaatjes aangemaakt → deze zijn slechte kwaliteit en lekken ook vocht naar het
netvlies
Niet-proliferatieve diabetische retinopathie
Bloedvaten rekken uit en gaan vocht en vet lekken → vocht hoopt op in netvlies wat
uiteindelijk problemen zal veroorzaken
Vormen:
- Achtergrondsretinopathie
exsudatief/background. Mild. Geen invloed op visus (behalve bij exsudatieve)
Moet gemonitord worden op: micro-aneurysmata, harde exsudaten,
bloedingen, zachte exsudaten (cotton wool spots: tekenen van ischemie),
exsudatieve retinopathie (maculopathie): oedemateuze vorm: oedeem macula,
ischemische vorm: ischemie macula
- Preproliferatieve retinopathie
Doordat lege gebieden niet goed worden doorbloed, worden er snel nieuwe
bloedvaten gemaakt
- Proliferatieve retinopathie
Retinabloeding geeft wazig zicht of gezichtsvelduitval → daarna fibrose → litteken
verschrompelt en trekt retina los van onderlaag (tractie-ablatie) → blindheid
Diagnostiek: angiogram
Behandeling: glucoseregulatie, corticosteroïden (exsudaat), preventief bloedvaten
laseren, intra-oculaire injectie van anti-VEGF (gaat vaatvorming tegen), glasvocht
vervangen
Risicofactoren:
, Screening:
- Diagnose: DM1 binnen 5 jaar, DM2 zsm
- Geen afwijkingen/risicofactoren: elke 2 jaar
- Wel afwijkingen/risicofactoren: elk jaar
- Zwangerschap: elke 3 maanden
Nefropathie Chronische microvasculaire complicatie DM
GFR minder doordat mesangiale weefsel toeneemt en podocyten van vorm veranderen
→ schade aan glomerulus
Indeling volgens K/DOQI-kwalificatie:
In stadium 1 en 2 moet al worden ingegrepen
Behandeling: glucoseregulatie, bloeddrukbehandeling, SGLT-2 remmers, dialyse
Neuropathie Chronische microvasculaire complicatie DM
Soorten:
- Polyneuropathie
Begint in de voeten, later pas handen
Positieve symptomen: afwijkend gevoel (niet-functionele jeuk, neuropathische
pijn)
Negatieve symptomen: verminderd gevoel
Sensibiliteit, spierinnervatie en autonome zenuwstelsel worden aangetast →
klauwtenen, minder zweetsecretie (droge huid, makkelijke wondjes), voet voelt
warm
- Autonome neuropathie
Gastroparese, snel vol gevoel, blaasontledigingsstoornissen, reactie op dalende
plasmaglucosewaarde, snelle wondjes op de voet
- Mononeuropathie
Carpaal tunnelsyndroom, oogbewegingsstoornissen
Diabetische voet Complicatie van diabetes
Combinatie van de verschillende neuropathieën
→klauwtenen → gebied onder hogere druk + slechte doorbloeding → ulcus →
verhoogde kans op infectie. Vaak polyneuropathie
Behandeling:
- Infectie: antibiotica, debridement
- Doorbloeding: vaatchirurgische interventie
- Neuropathie: preventie, voetcontrole
- Drukplekken: goed schoeisel
- Diabetes: glucose regulatie verbeteren
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper NJJanssen00. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €10,49. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 66579 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen