1.1. Misverstanden over psychologie
Psychologie en goede mensenkennis
1e misverstand over psychologie:
→ Volgens sommige staat kennis uit psychologie gelijk aan mensenkennis
⇒ iedereen met goed inzicht is psycholoog
⇒ als over veel mensenkennis beschikt , dan goed idee over hoe mensen zich gedragen
⇒ soort levenswijsheid toegespitst op mensen
Tegenargument:
→ studies tonen aan dat common sense/ gezond verstand opvattingen soms compleet naast
waarheid zitten
⇒ gevaar van common sense: niet omdat waar lijkt, dat noodzakelijk ook zo is
=> kan tot veel foute conclusies komen
⇒ hiervoor is belangrijk dat psychologie bestaat
Psychologie en goed kunnen omgaan met mensen
2e misverstand over psychologie:
→ mensen proberen begrijpen leer je niet door te studeren; een goede psycholoog is iemand
die van nature vlot is in contacten en direct aanvoelt wat in andere omgaat
⇒ bestuderen van theorieën, doen aan onderzoek draagt niet toe tot goede psycholoog zijn
⇒ psychologie is gericht op praktijk: opdoen van ervaring in menselijke contacten
→ men gelooft dat kennis over functioneren van mensen geen moeilijke kennis is waar je
universitaire studies voor nodig hebt
⇒ iedereen kan psychologie begrijpen
⇒ verwijst naar levenswijsheid en niet naar boeken wijsheid
=> expert als je door ervaring weet hoe mensen in elkaar zitten
Tegenargument:
→ psycholoog is beschermde term
⇒ enkel persoon met masteropleiding kan deze titel aannemen
⇒ opleiding dient ertoe om mensen te leren hoe complex gedrag en functioneren in elkaar
zit
=> hebben stevige basis in werken met mensen
=> overstijgt niveau van levenservaring en intuïtie
Psychologie en bedrijven van wetenschap
,3e misverstand over psychologie:
→ psychologie is geen wetenschap
⇒ alleen maar wetenschap bedrijft als je wiskundige modellen en berekeningen gebruikt,
logica hanteert en feiten toest aan realiteit
→ betrekken de externe validatie van psychologie in vraag
⇒ in hoeverre zijn bevindingen in labo’s terug te vinden in werkelijke wereld
Tegenargument:
→ enge benadering van wat wetenschap is, is vernietigend voor andere wetenschappen
zoals letterkunde en recht
→ vormelijk gekeken is psychologie evengoed wetenschap als natuur- / scheikunde
⇒ gebruiken dezelfde wetenschappelijke methode om tot kennis te komen
⇒ observeren fenomenen in realiteit
⇒ werkt in onderzoeken met variabelen en formuleert hypothesen
→ wetenschappelijk onderzoek in psychologie is complexer dan in exacte wetenschappen
⇒ studiegebied is moeilijk om te onderzoeken
⇒ vaststellingen zijn moeilijk te generaliseren
→ psychologie is zachte wetenschap, omdat moeilijk in natuurwetten te vatten is
→ Lindsay en Bushman (1999) publiceerden artikel ‘Research in the psychological
laboratory: truth or triviality?’
⇒ resultaat toonde waarde aan psychologie
⇒ psychologie werkt, niet alleen in labo’s ook in wereld
1.2. Juiste tegenover valse kennis
Psychologie bezig met leven van alledag
→ kennis uit vakgebied is interessant voor iedereen
⇒ moeilijk valse van juiste kennis te onderscheiden
Waarom geloven mensen in valse kennis?
In populaire literatuur moeilijk om wetenschappelijke gehalte van psychologische beweringen
na te gaan
→ lezer moet waarde van bewering inschatten
Scott Lilienfeld en collega’s tonen aan hoe steeds terugkeren denkfouten en troebele
drogredeneringen ons inschattingsvermogen ondermijnen
→ fenomeen van herhaling in massamedia speelt grote rol
→ foute beweringen worden ‘waar’ als ze genoeg herhaald worden
2 bronnen van misvattingen
Misvattingen ontstaan door fouten in denken en redeneren
,1e bron van misvattingen: een causaal verband proberen afleiden uit een correlatie
→ duidelijk aantoonbare observaties kunnen betrekking hebben op verband tussen 2
variabelen
⇒ gaat om juiste verband leggen tussen 2 geobserveerde zaken
=> 2 vormen van onderscheiden:
- Oorzakelijkheid, causaliteit, oorzakelijk verband waar ene geobserveerde oorzaak is
van andere geobserveerde
- Correlatie, statisch verband waar 2 gegevens verbonden zijn zonder oorzaken te zijn
van elkaar
Vb. in duitsland neemt aantal geboorten af § in diezelfde periode nam ook aantal ooievaars
af
→ verleidelijk om oorzakelijk verband van te maken ‘aantal geboorten neemt af DOORDAT
ooievaars aantal afneemt’
→ is eigenlijk een correlatie: ‘aantal geboorten neemt af EN aantal ooievaars neemt af
2e bron van misvattingen: post hoc, ergo propter hoc redenering (erna; als gevolg ervan)
→ als A voorafgaat aan B, dan is het voorkomen van A de oorzaak van het voorkomen van B
⇒ aantrekkelijke redenering, maar niet zo
Vb. na elke dag volgt de nacht,
→ dag is niet oorzaak van de nacht
→ het draaien van de aarde rond haar eigen as zorgt dat dag en nacht elkaar opvolgen
→ bij politieke uitspraken , maar ook uitspraken over menselijke gedrag komen we deze
foute redeneringen tegen
⇒ komt zelfs voor in medische wetenschap
Vb. genezing volgt na behandeling
→ behandeling is niet per se oorzaak van genezing
1.3. Definitie van wetenschappelijke psychologie
Psychologie als wetenschap gebruikt systematiek die ook in andere wetenschappen
voorkomt
→ onderzoeksgebied betreft menselijke functioneren met nadruk op innerlijke (ziel, gevoel,
de wil) en uiterlijke aspecten (waarneembare gedrag)
Definitie:
Psychologie is wetenschap die menselijke gedrag en mentale processen bestudeert
→ gedrag: datgene dat observeerbaar is in omgeving
⇒ dit als studieobject te nemen, zorgt dat psychologie wetenschap is dat zich met objectief
vaststelbare feiten bezighoudt
Werd al aan psychologie gedaan voordat sprake van was
, → onderzoekingen werden binnen filosofie gedaan
⇒ gingen over moeilijk te toetsen zaken (ziel, rede, wil)
Wilhelm Wundt wou functioneren van mens in al zijn geledingen (waarneming, geheugen,
denken,...) in kaart brengen door experimenten in labo’s
→ radicaal andere manier dan filosofische
→ richtte aan universiteit van Leipzig allereerste psychologische laboratorium op
⇒ kreeg grote bekendheid in heel Westerse wereld
Psychologie vandaag: beschrijft observeerbaar gedrag en probeert na te gaan waardoor
gedrag veroorzaakt wordt
→ proberen gedragsdeterminanten/ factoren dat belangrijk zijn bij ontstaan of uitblijven van
gedrag, te achterhalen
⇒ vaak bij gedrag zijn bepaalde determinanten dat op elkaar inspelen
→ gaat ook na wat gevolgen zijn van bepaald gedrag
⇒ maakt mogelijk om bepaalde voorspellingen te doen over wat bepaalde gevolgen
Tot psychologie behoren ook mentale processen (denkproces, emoties, cognities,
percepties,..)
→ dergelijke processen alleen bestuderen als zichtbaar zijn/ objectief vaststelbaar zijn
⇒ maakt dit mogelijk door uitspraken van mensen over hun mentale processen als gedrag te
beschouwen
=> vaststellingen doen via vragenlijsten/ interviews,
⇒ via experimenten objectief vastgesteld worden welke innerlijke processen achter gedrag
schuilen
1.4. Cross-culture psychologie
Wilhelm wundt: stichter van wetenschappelijke psychologie
→ zag 2 grote projecten binnen psychologie
⇒ experimentele psychologie
=> kende grote vlucht in 20e E
=> maar meeste onderzoeken gebeurde bij beperkte groep: studenten van onderzoekers
(dat professoren in psychologie waren)
> waren jonge mensen met middenklasse achtergrond
=> dus onderzoeksresultaten waren verkregen bij klein deel van populatie in plaats van de
mensheid
⇒ völkerpsychologie/ cross-culturele psychologie
=> opgezet om beperking van kennis bij experimentele psychologie te verrijken met
onderzoeksresultaten uit andere groepen van de bevolking
> om tot psychologie van mensheid te komen
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper mrgtstndrt. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,49. Je zit daarna nergens aan vast.