Leerstoornissen:
ontwikkelingspsychologie
1. Wat is ontwikkeling + babyperiode
Ontwikkelingspsychologie = psychologie van de levensloop
→ verdeelt leven over aantal leeftijdsfasen
→ eenvoudige indeling:
⇒ kinderperiode
⇒ volwassenheid
⇒ ouderdom
Kinderperiode opdelen in aantal fasen
→ geboorte
→ babyperiode
→ peuterperiode
→ kleuterperiode
→ lagere school leeftijd
→ adolescentie
⇒ hierna gaan ze over tot volwassenheid (overgangsfase van jong-volwassenheid)
Aantal domeinen van ontwikkeling (dat worden besproken in de les)
→ lichamelijk
→ motorisch
→ emotioneel
→ sociaal
→ taalontwikkeling
→ cognitief
→ identiteitsontwikkeling
→ moreel
→ tekenontwikkeling
Nature (biologisch) - nurture (psychologisch)
Ontwikkeling wordt vaak naast rijping geplaatst
→ rijping = zuiver genetisch, biologisch gegeven dat van binnen uit in gang wordt gezet
VB. groei van lichaam, uitbreiding van verbindingen in zenuwstelsel
→ Ontwikkeling = psychologische groei van mensen
⇒ komt voort uit omgang met omgeving via ervaringen en gedragsveranderingen
,Altijd interactie tussen nature en nurture/ (biologische) erfelijkheid en (psychologische)
omgeving
→ omgeving kan invloed hebben op genen (bepaalde aanleg kan beter tot ontplooiing komen in
geschikte omgeving)
Kennis over normale ontwikkeling helpt ons om problemen op te sporen en manieren te vinden
om het op te lossen
2 benaderingen van levensloop ontwikkeling
→ 1e: kijken uit welke fasen bestaat de levensloop
⇒ kinderperiode (onderscheiden in leeftijdsfasen)
⇒ volwassenheid
⇒ ouderdom
→ 2e: kijken uit welke ontwikkelingsdomeinen de levensloop bestaat
⇒ staan los van leeftijdsfasen
- Lichamelijke (groei van lichaamslengte en gewicht)
- Motorisch (grove, fijne, sensormotoriek § psychomotoriek)
- Emotionele (stilstaan bij hechting)
- Sociaal (aandacht voor leeftijdgenoten)
- Taalontwikkeling (spreken)
- Cognitieve (verstandelijke)
- Identiteitsontwikkeling (besef dat je zelf een persoon bent met kenmerken)
- Morele
- tekenontwikkeling
=> degene dat we bespreken in de les
Vroegtijdige oefening van vaardigheden heeft geen zin
→ als kind niet rijp is voor bepaalde vaardigheid te leren, gaan ze met oefenen dit veel stroever
kunnen dan als je wacht met oefenen tot ze wel rijp zijn
⇒ kind kan hierdoor gefrustreerd worden en interesse verliezen in het eigen maken van deze
vaardigheid
Functielust = kind plezier kan beleven aan het verwerven van een nieuwe vaardigheid
Arnold gesell pionier op gebied ontwikkelingsschalen
→ ontwikkelingsschalen : overzichten (schema/ tabel) waarin chronologisch wordt aangegeven
welke vaardigheden/ vermogens op bepaalde leeftijd aanwezig zijn
⇒ elk kind ontwikkelt op eigen tempo, dus dit kan verschillen van de ontwikkelingsschalen
Bij ontwikkeling van intelligentie speelt zowel erfelijkheid (biologische aspect) als omgeving
(psychische aspect) een rol
,→ erfelijkheid bepaald voor een deel hoe ver we kunnen groeien (limieten zullen zijn van onze
prestaties)
→ hoe potenties tot uiting komen/ hoe we ze benutten wordt bepaald door omgeving
(opvoeding/ onderwijs)
2 basisprincipes van ontwikkeling (Arnold Gesell)
→ wet van inter-individuele, gelijke volgorde: verwerven van bepaalde vaardigheden gebeurt
volgens vaste volgorde
⇒ eerst leren kruipen, dan evenwicht leren en dan pas leren wandelen
→ wet van inter-individueel verschillend tijdstip: moment waarop iemand vaardigheid beheerst
is verschillend per persoon
⇒ sommige lopen vanaf 9 maand, sommige pas 18 maand
⇒ speelt belangrijke rol in bepalen of bepaalde vertraagde ontwikkeling aanleiding geeft tot
alarmsignaal
Babyperiode (0 - 12 tot 18 maand)
→ nog niet in staat om zelfstandig te lopen
→ enorm hoge ontwikkeling (lichamelijk en motorisch, minder psychologisch)
Geboorte: enorme schok voor baby (ook moeder)
, → meestal op moeders buik (lichamelijk contact) om langzaam te bekomen
→ in korte tijd begint baby te ademen
→ baby klaarwakker
⇒ staart naar ouders, (1e wederzijds contact)
→ volgende dagen ouders en kind zoveel mogelijk bij elkaar houden (veiligheid bieden voor
beide)
Mens als zoogdier ‘te’ vroeg geboren (vergeleken met andere zoogdieren)
→ mens grotere hersenmassa gekregen
→ geboortekanaal en ruimte in baarmoeder beperkt
⇒ kind moet er sneller uit
Gevolg:
- hersenen onvoldoende ontwikkeld
- Meer tijd nodig om zelfstandig te worden
- Lange periode van hulpeloosheid als kind (afhankelijk van volwassene)
→ aangeboren overlevingsinstinct : huilen
⇒ communiceren dat er iets niet goed is (pijn, moe, honger, eenzaamheid)
⇒ ieder gevoel ander patroon van huilen
Eiwitgehalte hoog bij zoogdieren die vroeg zelfstandig worden
→ minder snel bijdrinken
Eiwitgehalte laag bij mens
→ vaker bijgevoegd worden
Lichamelijke ontwikkeling
→ baby slaap ⅔ van de tijd
→ reflexen vanaf geboorte aanwezig
(=onwillekeurige reactie op bepaalde prikkels)
⇒ geven aan dat zenuwstelsel bepaalde mate van ontwikkeling heeft
(testen reflexen bij geboorte om niveau van ontwikkeling bepalen)
- Blijvend: pupilreflex (licht doet schijnen dat pupillen verkleinen), oogknipperreflex
(knippert als iets op hoge snelheid naar je toekomt), kniepeesreflex (met voet schoppen
als ze op pees kloppen)
- Voorbijgaand: babyreacties
Babyreacties
→ zoekreflex / snuffelreflex
⇒ baby zoekt naar tepel
⇒ bij zachte aanraking van wang draait baby hoofd en opent mond op zoek naar tepel
→ zuigreflex
⇒ zuigen aan borst om melk te krijgen
⇒ als baby iets in mond heeft, begint automatisch te zuigen (daarom tut)
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper mrgtstndrt. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,49. Je zit daarna nergens aan vast.