Samenvatting
samenvatting PID 1
enkel dit geleerd en was door examen
[Meer zien]Voorbeeld 4 van de 69 pagina's
Voorbeeld 4 van de 69 pagina's
In winkelwagenVoorbeeld van de inhoud
DEEL 1: inleiding en methoden1. DOELSTELLING EN GESCHIEDENIS
Er zijn grote verschillen tussen mensen (fysiek, psychologisch) ->spreken over gemiddelde persoon
MAAR die bestaat niet bekijken van verschillen tussen mensen (er bestaan relatieve verschillen die
stabiel zijn)
Emoties (= reacties op gebeurtenissen die voor ons van belang zijn) kleuren ons leven
Mensen onderling verschillen -> interindividuele verschillen
Mensen zelf doorheen omgeving of tijd verschillen -> intra-individuele verschillen
Doel: individuele verschillen beschrijven, verklaren (gevoelig maken voor deze verschillen)
Theorieën, technieken, begrippen, bevindingen, controverses leren kennen.
Doelstellingen
Sociale psychologie: hoe is ons gedrag beïnvloed door sociale factoren bv. sociale oorzaken
emoties
Functieleer: hoe werkt geheugen, emoties, perceptie bv. oorzaak emoties
Biologische psychologie: hoe kunnen we onze gedachten, gevoelens en gedragingen verklaard
worden door onze biologie bv. neurale processen onderliggend aan emoties
NU: zoektocht naar algemene wetmatigheden voor verschillen tussen mensen (kan niet in mooie
theorie) WANT grote verschillen tussen en binnen mensen
Beschrijven (binnen en buitenkant)
! van verschillen: op welke vlakken verschillen mensen, welke verschillen zijn belangrijk bv.
agressie
! van verbanden tussen verschillen
Verklaren van verschillen (hoe komen de verschillen er) bv. door genetica, door opvoeding, …
PID: geen tak van psychologie, wel veel implicaties voor toepassingsgebieden van psychologie
organisaties, bedrijven bv. welke persoon zou goede leider zijn, welke werkt beter alleen?
Scholen en klinische psychologie bv. wat zijn factoren die maken dat kids moeilijk hebben op
school, wat maakt mensen kwetsbaar?
Wat?
Verschillen tussen mensen en verschillen binnen mensen (+ hoe verhoud dit zich tot elkaar)
(GEEN algemene wetten -> er zijn meerdere soorten verschillen)
- Interindividuele verschillen -> tussen individuen
- Intra-individuele verschillen -> binnen mensen bv. jonny dep: kijken naar zijn profiel ->
vertoonde agressie thuis maar niet perse in publiek
,Tabel: PID: niet kijken naar effect van verschillende condities maar kijken naar verschillen tussen
proefpersonen (interindividuele verschillen)
Kan ook met verschillen tussen groepen intergroepsvercshillen bv. groep 20jarigen en 90
jarigen vergelijken, cultuurverschillen
! bv. terraciano: keek naar culturele stereotypes (van nationaliteiten) -> Europese landen
bevragen hoe buurlanden zijn en hoe ze zichzelf zien kon zien in welke maten de stereotypen
overeenkwamen -> zag dat overeenkomst klein was
Kan ook: interindividuele verschillen in intra-individuele verschillen = interindividuele verschillen
in profielen bv. Zidane: kopstoot tijdens finale omdat uitgescholden maar andere plaatsen niet
echt hangt af van de situatie
Over welke verschillen?
Allerlei vlakken -> uiterlijk, psychologisch (intern)
- Cognitief functioneren
! intelligentie, IQ -> prestatie op cognitieve taken (product)
! cognitieve stijlen -> manieren van verwerken (proces) bv. analytisch vs holistisch
- Persoonlijkheid: affectieve en sociale domein bv. karakter, emoties, sociaal (PID)
Doel?
Verschillen op vlak van 1 variabele -> kijken naar structuur van verschillen bv. verband agressief
en sociaal economische status
Verschillen tussen mensen kunnen verklaren op verschillende niveaus -> wat is de oorzaak
Proximale verklaringen -> factoren die in tijd en ruimte min of meer samengaan met de te
verklaren verschillen bv. fysiologie en emoties, hitte en agressie (mensen in warme of koude
kamer en dan beetje provoceren)
Distale verklaringen -> factoren die verderaf liggen in de tijd bv. gebeurtenissen in vroegere
levensfases, evolutionaire theorieën over geslachtsverschillen
Door wie?
Wetenschappers of zomaar mensen?
Expliciete theorieën
! in de wetenschappelijk en publieke wereld (oorzaken van verschillen)
! door iedereen kenbaar want gepubliceerd
! doorgaans door wetenschappers uitgevonden, geformuleerd
! behoort tot domein PID
Impliciete theorieën
! elke mens heeft opvattingen over oorzaken verschillen tussen mensen
! niet rechtstreeks kenbaar voor anderen
! kunnen onrechtstreeks onderzocht worden
, ! doorgaans door leken uitgevonden en door wetenschapper onthuld of door media beschreven
! behoort tot domein van persoonsperceptie
! (elke mens is minstens een impliciete differentiële psycholoog)
Expliciete theorieën worden makkelijk gecontamineerd door impliciete theorieën -> 2 manieren
- Via de wetenschapper die theorie produceert
!! eigen partijdigheid, vooroordelen , waarden , overtuigingen en die gaan theorie mee gaan
sturen
- Via de proefpersoon
!! waarop gegevens verzameld worden
!! demand characteristics -> beïnvloed theorieën
!! sociale wenselijkheid
Impliciete theorieën worden beïnvloed door expliciete theorieën
- Onderzoeksresultaten van expliciete theorieën verspreiden via media, literatuur -> bepaald mee
hoe mensen verschillen tussen mensen percipiëren
Geschiedenis
De benaming differentiële psychologie/ PID
Henri, binet: nieuwe psychologie discipline: la psychologie individuelle
2 problemen oplossen:
- Interindividuele verschillen: hoe varieren psychische processen van individu tot individu
- Intra individuele verschillen: hoe varieren psychische processen onderling binnen een individu ->
welke hangen samen, welke zijn de belangrijkste ..
William stern: spreekt over differentiële psychologie / PID
3 voudige taakomschrijving
- beschrijven -> aard en grootte verschillen in psychisch leven tussen individuen en groepen bv.
rassen, geslachten
- methode -> hoe manifesteren deze verschillen zich bv. gelaatsuitdrukking, handschriften..
- verklaren -> welke factoren bepalen de verschillen bv. erfelijkheid, cultuur..
Robert yerkes: takken van psychologie die vergelijken: comparatieve psychologie
object of vergeleken groepen minder van belang als je enkel de correlationele of comparatieve
methode gebruikt
, opmerking:
! individuele psychologie wordt niet meer gebruikt om PID aan te duiden WANT verwijst ook
naar intra-individuele verschillen binnen 1 persoon= personologie
! comparatieve psychologie: focus op experimentele dierstudies
! term differentiële psycho wordt niet meer veel gebruikt omdat
domein is te groot geworden
onderzoek naar individuele verschillen werd wat op achtergrond geduwd door
ideologische en empirische redenen
we gebruiken het hier soms als overkoepelende term voor de psychologie van de
verschillen tussen mensen
2 belangrijke onderzoeksvragen
- Meten en beschrijven van individuele verschillen en verbanden tussen verschillen
- Verklaringen voor deze verschillen zoeken (proximale en distale verklaringen)
Oude china
- 3 jaarlijkse testafnames van ambtenaren tot in moderne tijd
- Engeland ging op bezoek in china en ging deze methode ook gaan toepassen in Engeland
Pythagoras
- Centraal figuur in broederschap (theologie, filosofie, wetenschap)
- Broederschap had veel regels, taboes, geloften .. MAAR was niet voor iedereen: ontwikkelde
toelatingstest op basis van leer van fysionomie innerlijke persoonseigenschappen werden
afgeleid door uitwendige persoonskenmerken (bv. kunnen zwijgen)
Plato
- Beschrijft ideale staat -> elk individu heeft een taak waar die best geschikt voor is
- Geen 2 personen zijn dezelfde (verschillen que natuur van elkaar)
- Militaire geschikheidstest om soldaten voor ideale staat te selecteren
- Rekening houden met verschillen tussen mensen om ideale staat te creeren
Theophrastus
- Collectie van persoonlijkheidstesten
- Eerste systematische studie van karakterverschillen
- Schreef werk waar hij mensen beschreef als types mensen bv. de vleier
Juan navarro
- Schreef boek met grote invloed (in die tijd al gerepliceerd en herdrukt)
- Benadrukt grote verschillen tussen mensen veroorzaakt door lichaamssappen, klimaat, brein..
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper elinelarcier. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €11,99. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 53068 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen