Een volledige samenvatting van het vak Ziekteleer van het kind in Fase 1 van de master Klinische Orthopedagogiek/Logopedische en audiologische wetenschappen met zowel ALLE lessen/Powerpoints als uitleg van de prof
ZIEKTELEER VAN HET KIND
1 UNIEKE DIMENSIES IN DE KINDERGENEESKUNDE ..................................................................................... 2
1.1 SITUERING PROBLEEM VAN KINDERGENEESKUNDE ............................................................................................... 2
1.2 EPIDEMIOLOGIE KINDERGENEESKUNDE IN VLAAMS GEWEST ................................................................................... 2
2 PRE-PREGNANCY CARE ............................................................................................................................. 3
3 DE GEBOORTE ........................................................................................................................................... 5
3.1 DEFINITIES................................................................................................................................................... 5
3.2 PERINATALE ASFYXIE ...................................................................................................................................... 6
3.2.1 risicofactoren voor asfyxie bij pasgeborene .................................................................................... 6
3.2.2 directe gevolgen van asfyxie ........................................................................................................... 6
4 ROUTINE POSTNATALE VERZORGING EN CHECK-UP ............................................................................... 10
4.1 NEONATALE SCREENING............................................................................................................................... 10
4.2 VOEDING VAN DE PASGEBORENE .................................................................................................................... 13
4.3 EXCESSIEF HUILEN: HUILBABY ........................................................................................................................ 14
5 FAILURE TO THRIVE ................................................................................................................................ 15
7.1 ATOPIE ..................................................................................................................................................... 34
7.2 ASTMA BIJ KINDEREN ................................................................................................................................... 34
1
Anke Mathijs
,1 UNIEKE DIMENSIES IN DE KINDERGENEESKUNDE
o 50% consultaties huisarts : kinderen
o Ontwikkelingsperspectief
Fysische ontwikkeling: Ziektes bij kinderen zijn zeer kindspecifiek: organen zijn nog aan het
ontwikkelen
Persoonlijkheidsontwikkeling: effect van ziek zijn op deze ontwikkeling (bij chronische ziektes)
Sociale ontwikkeling
o Door nieuwe medicatie
→ creëren van nieuwe soorten fenotypes
→ verbetering van toestand door medicatie + genezing
o Toename chronische ziektes
o Toename gedrags’problemen’
o Medicatiebeleid bij kinderen
o Veranderende sociale/familiale omgeving voor kinderen
o Actieve toename van niet-medische problemen → samenwerking met paramedici (orthopedagogen,
psychologen, ergotherapeuten, …) om het multidisciplinair aan te pakken
1.1 SITUERING PROBLEEM VAN KINDERGENEESKUNDE
90% van de kinderen in de 21 ste eeuw wordt
geboren in de “derde wereld”
Elk uur sterven 1000 kinderen, 970 hiervan in
ontwikkelingslanden
Overgrote meerderheid is te wijten aan
infectieziektes die eig perfect te behandelen zijn of
te voorkomen zijn met medicatie/vaccincatie (bv.
mazelen, Malaria, echte longontstekingen, …)
1.2 EPIDEMIOLOGIE KINDERGENEESKUNDE IN VLAAM S GEWEST
2005 Mannelijke baby’s : 33109 (51.5%),
Vrouwelijke baby’s : 31116 (48.4%)
Gemiddelde leeftijd van moeder bij eerste kind:
28 jaar in 2005 versus 27.2 jaar in 1996
Zwangerschapsduur (2005):
0.5%<28w
0.6% 28-31w
6.3% 32-36w
92.7%>37w
Aangeboren misvormingen bij 2% van geboorten
Totale foeto-infantiele (500g-1jaar) sterfteper 1000 levend- en doodgeborene: 9.1 (2003), 8.3 (2004)
2
Anke Mathijs
,2 PRE-PREGNANCY CARE
2.1 VERHOOGD RISICO
! 95% van alle zwangerschappen lopen goed
Vanuit geneeskunde gaan we het hebben over zaken die verkeerd kunnen lopen
Dingen die de zwangerschap risicovol maken:
o Leeftijd vd moeder → beste leeftijd = 18-20 jaar en elk jaar wat erbij komt zorgt voor een hoger risico
o Familiegeschiedenis
o Eerdere aangeboren afwijkingen
o Geïdentificeerde dragers van een genetische mutatie
o Bloedverwantschap
o Ouders met chromosomale herschikkingen
o Roken tijdens zwangerschap → Kleinere, schralere baby’s met kans op intellectuele achterstand
o Overdadig drinken tijdens zwangerschap → kan leiden tot specialer uiterlijk (gezichtje FAS), hogere
kans op intellectuele achterstand
FOETAAL ALCOHOL SYNDROOM (FAS)
= 2 streepjes onder de neus boven de lip ontbreken
Microcefalie = te kleine
hoofdomtrek met dus te
kleine hersenen →
verstoorde ontwikkeling
van de hersenen vanaf
de geboorte
SPINA BIFIDA (OPEN RUG)
= probleem met de sluiting van het ruggenmergkanaal waardoor er een opening ontstaat waar het abnormale
ruggenmerg (= zenuwweefsel) uitstulpt
o Basisprobleem is dus dat zenuwweefsel niet goed gevormd is
o Gevolg
- problemen met zenuwbaan rond de spieren van je benen
(motorische problemen)
- incontinentieproblemen (plassen, stoelgang maken) -> geen
controle erover
- verstoring vd vochtcirculatie in de hersenen -> opstapelen van
vocht (hydrocefalie = te groot hoofd door teveel vocht)
o Afh vd grootte, positie (hoe lager, hoe beter) van de spina bifida
PRIMAIRE PREVENTIE = om te voorkomen dat het ontstaat
o ! foliumzuurpreventie: extra foliumzuur in een pil te nemen om spina bifida te voorkomen
→ foliumzuur tekort gegroeid over de jaren heen
3
Anke Mathijs
, o Sluiting vh ruggenmergkanaal vindt ZEER vroeg in de zwangerschap plaats → Al starten met
foliumzuur vanaf het moment dat je eraan denkt om zwanger te worden (als je al zwanger bent, is het
al te laat)
o Foliumzuur = vitamine
Definitie Vitamine = je moet het krijgen van voedsel, je kan het niet maken met je
metabolisme/stofwisseling
SECUNDAIRE PREVENTIE
o Onderbreking TOP = termination of pregnancy (= abortus)
o Intra-uteriene sluiting = operatie aan foetus tijdens de zwangerschap (baarmoeder opensnijden en
foetus draaien zodat de rug kan w dichtgenaaid) = prenatale behandeling van spina bifida
→ Na zo’n operatie zijn er veel premature geboortes: kans op problemen stijgt fenomenaal
DUS
Primary dysraphy = ruggenmerg is en blijft verkeerd gevormd, je sluit de rug maar doet niets aan het
ruggenmerg
Secundary intrauterine damage = Vocht van baarmoeder is toxisch voor ruggenmerg DUS dat voorkom je wel
met deze prenatale behandeling
→ deze behandeling kan dus secundaire schade voorkomen maar het ruggenmerg blijft beschadigd
2.2 ANTENATALE INFECTIES
o Rode hond = CONGENITAL RUBELLA → vermijden door vaccinatie
Als je kind rode hond heeft, w het geboren met mentale retardatie, hardproblemen, …
o CONGENITAL TOXOPLASMOSIS → vermijden van katten
o CONGENITAL LISTERIOSIS → vermijden door geen sushi, rauw vlees te eten
→ Men kijkt in bloed vd zwangere brouw of er al antistoffen zijn tegen deze infecties, als dat zo is dan ben je al
beschermd
2.2.1 ANTENATALE DIAGNOSE: TECHNIEKEN
1. Kijken naar de status van infecties bij de zwangere
vrouw
→ duurt 2-3 weken voor je antistoffen maakt na een
infectie/vaccinatie
2. Kijken nr spina bifida via bloed of echografie
3. NIPT test (= niet-invasieve prenatale test) = tijdens
zwangerschap zijn er aantal cellen vd foetus die toch
in de moederlijke bloedcirculatie terechtkomen (via de navelstreng). Als je bloed neemt bij de moeder
kan je in haar bloed een techniek toepassen om foetale cellen eruit te halen en die te testen op
genetische afwijkingen
= dus test die kijkt naar meest frequente genetische afwijkingen (zoals bv. trisomie)
Bij afwijking → TOP = mogelijk maar ethische grens schuift steeds op
Ultrasound: kijken nr anatomie, je kijkt of organen aanwezig zijn maar je weet niet of ze perfect zullen werken
Tegenwoordig: hartfunctie kan wel bepaald worden (kennis groeit)
4
Anke Mathijs
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper ankemathijs. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €15,09. Je zit daarna nergens aan vast.
