In deze begrippenlijst voor het vak politicologie staan alle begrippen die aan bod komen tijdens de hoorcolleges van het vak 'politicologie' en van het boek 'politiek'.
Politiek <Politika: alles wat te maken heeft met de polis
(Definitie!)
Politiek is alles wat te maken heeft met het besturen van een
samenleving.
Territoriale politiek = alles wat te maken heeft met het
besturen van een territoriaal gefundeerde samenleving
Politieke wetenschap Politieke gebeurtenissen en instellingen proberen te begrijpen
en verklaren: analyseren
Constante analyse van samenlevingen, regimes,
politiek…
Instrumenten van de Hulpmiddelen die het mogelijk maken om de politieke
politieke wetenschap gebeurtenissen te ontleden en te classificeren, die het mogelijk
maken om logisch te redeneren.
- Concepten
- Modellen
- Theorieën
Concepten Een instrument van de politieke wetenschap
Een concept is een begrip, een algemene categorie, een
verschijnsel dat benoemd wordt met de bedoeling het precies
te kunnen afbakenen. Een concept dient om het denken te
organiseren. Het helpt om classificaties te maken. Concepten
zijn een manier om naar de politieke gebeurtenissen te kijken,
om erover te spreken
Vb: Gender en geslacht, polyarchie, macht
Polyarchie Concept van Robert Dahl
Een soort politiek systeem, een regime dat aan verschillende
voorwaarden voldoet:
- De controle over de regering en over het beleid is in
handen van gekozen mandatarissen
- De verkiezingen verlopen vrij en eerlijk
- De meeste volwassenen hebben het recht om zich
kandidaat te stellen
- De burgers genieten van een gegarandeerde vrijheid
van meningsuiting, met inbegrip van de vrijheid om het
bestuur de bekritiseren
- De burgers hebben vrij toegang tot informatie die niet
door het bestuur gecontroleerd wordt
- De burgers zij vrij om zich te verenigen in
belangenorganisaties en in politieke partijen
Modellen Instrument van de politieke wetenschap
Een model is een voorstelling van de realiteit, maar is niet
zomaar een reproductie ervan. Het is een instrument waar de
wetenschap gebruik van kan maken om de te bestuderen
objecten tot hun essentie te herleiden. Door die reductie van
de complexiteit worden dingen duidelijker
Vb: Politieke kringloop van David Easton
Theorie Instrument van de politieke wetenschap
, Een theorie is concreter dan een concept of model, het geeft
aan hoe politieke verschijnselen met elkaar in verband staan
Macht Macht gedefinieerd als mogelijkheid/vermogen: de
mogelijkheid om dwang uit te oefenen
Volgens Max Weber:
De mogelijkheid die een actor heeft om in een sociale relatie
zijn wil op te leggen aan anderen (tegen individuele weerstand
in)
Dahl: het feit dat actor A de mogelijkheid heeft om
ervoor te zorgen dat actor B een handeling verricht die
B anders niet zou verrichten
Gezag Volgens Max Weber:
Wanneer burgers zich geen of weinig vragen stellen bij de
uitoefening van macht, machtsuitoefening die aanvaard wordt,
die als legitiem wordt gezien en in de praktijk ook gevolgd
wordt
3 vormen:
- Traditioneel gezag
- Charismatisch gezag
- Rationeel-legalistisch gezag
Circulaire macht Foucault
Politici of de instellingen van de staat zijn niet de enigen die
politieke beslissingen nemen
Voorbeeld: politieke beslissingen komen altijd tot stand als
gevolg van een machtsstrijd tussen een groot aantal actoren.
Proces van 1. Concentratie van machtsmiddelen
staatsvorming 2. Verwerven van legitimiteit
3. Legitiem staatsgezag gedepersonaliseerd
4. Homogenisering
Eindresultaat: de moderne natiestaat die een grote mate van
legitimiteit geniet en bijzonder veel machtsmiddelen kan
inzetten om zijn regels te laten naleven
Monopolie van de staat De staat mag als enige geweld gebruiken om de regels van de
op legitiem geweld samenleving op te leggen en af te dwingen. Burgers of niet-
overheidsorganisaties mogen in principe nooit geweld
gebruiken. Als ze dat toch doen, maken ze zich schuldig aan
een strafbaar feit.
Sommige landen: privatisering van de ordehandhaving
Magna Carta Verenigd Koninkrijk, 1215: koning John die een aantal rechten
en vrijheden aan de bevolking schonk
Rule of Law en dus niet van de heerser: eerste keer dat een
koning of heerser zich ook aan regels moest houden
Nu heeft verenigd koninkrijk geen grondwet, maar wel een
historisch gegroeid geheel van teksten, rechten en
verplichtingen, die begon bij de Magna Carta
Normatieve legitimiteit Bestudeerd door de politieke filosofie: onder welke
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper nelevercruijsse. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €6,49. Je zit daarna nergens aan vast.
