Uitgebreide en overzichtelijke samenvatting van het vak Seksuele en genderdiversiteit Als je dit leert heb je alle lesinhoud gezien en geleerd en zou je zonder probleem het examen tot een succes moeten kunnen brengen :D
Psychologische en psychopathologische aspecten vd voortplanting
Inleiding Fertiliteit: Contraceptie en Kinderwens
- Wie vindt dat fertiliteitsbehandelingen moeten w terugbetaald?
o Kinderloos zijn, is dat een ziekte?
o Geneeskunde bemoeit zich
▪ Geneeskunde is het voorkomen of behandelen v ziekte
→ Definitie verbreden naar psychosociaal leed, veroorzaakt door niet
realiseren ve fundamenteel menselijk verlangen?
Hoe ver ga je in het opentrekken v ziekte?
o Is dat ziekte verhelpen?
▪ Ja, als je een biopsychosociale definitie hebt v wat ziekte is en
overeenstemmende endpoints hebt
• Bv. Onsuccesvolle fertilisatie, maar koppel heeft nu vrede
→ Meetellen als succes
- Hoe komt het nu dat psychiaters, psychologen en seksuologen daarbij betrokken moeten
zijn?
→ Verbondenheid tss seksualiteit en voortplanting
▪ Gezonde seksualiteit als 4 poten ve stoel die op elkaar moeten inhaken
• Genotsdimensie
• Voortplantingsdimensie
• Relationele dimensie
• Maatschappelijke dimensie
▪ Gevoelige link: neurose detector
• Dingen die zich plots uiten
o Er komt ergens een klacht rond iets, maar eigenlijk is er
sprake ve ernstigere klacht die er achter ligt
▪ Bepaalde act/feit
→ Latente conflicten triggeren
→ Probleem steekt de kop op
• Neurose detector (heel kleine dingen) toont de dynamiek vh
onderliggende probleem
o Eerste samenwerking met gynaecologische afdeling met opkomst vd pil.
Verdere samenwerking met opkomst v fertiliteitsbehandeling
▪ Eerst eindelijk seksualiteit zonder voortplanting
▪ Erna voortplanting zonder seksualiteit
- Kinderwens kan ook pathologisch/verslavend zijn
o Gaat niet op het kind
→ Gaat om een onvulbare leegte
1
,In vele gevallen wel anticonceptie nodig
→ Die de band tss seksualiteit en voorplanting tijdelijk lijkt door te knippen
- Contraceptie die altijd op het ♀ lichaam inwerkt
o Bij zwangerschap (voorkomen) ligt verantwoordelijkheid bij ♀
→ Bij contraceptie komt deze verantwoordelijkheid weer bij de ♀ te liggen
Door anticonceptie pil eindelijk bevrijdt vh noodlot dat seksualiteit leidt tot
zwangerschap, maar omgekeerd krijg je er terug de verantwoordelijkheid over
- Kenmerken goede contraceptiemethode
o Doeltreffend (efficacy)
▪ Het moet werken
• Geen enkel contraceptief middel is 100%
• Er kan altijd iets “fout” lopen
• Niet vrijen is het meest effectieve contraceptief middel
▪ Uitgedrukt door de Pearl Index (# zwangerschappen per 1200 cycli)
• Verschilt per methode
▪ Kanttekening: middelgebonden vs. persoonsgebonden falen
• Persoonsgebonden falen
→ Inconscience scientific
o Veel attitudes die zogezegd doordacht gebeuren, zijn niet
gebaseerd op evidence maar zijn gebaseerd op vooroordelen
o Artsen laten zich hier ook onbewust door leiden
o Veilig zijn
▪ Geen gevaarlijke verwikkelingen en nevenwerkingen
• Bv. Gewicht verhoogd, vermoeidheid, ...
o Aanvaardbaar
▪ ‘Geen inname zonder aanname’ → Psychologische factor
• Is iets voor de seksualiteit/intimiteit aanvaardbaar?
• In welke mate is het belevingsgewijs aanvaardbaar?
▪ → Keuze v contraceptie altijd in overleg
• Wat vindt een koppel aanvaardbaar en wat niet?
o Bv. Diafragma er iedere keer moeten uithalen
o Bv. Vrouwencondoom aanvaardbaar?
o Omkeerbaar
▪ Ideale contraceptieve middelen zijn omkeerbaar
• Vandaar dat sterilisatie zoveel minder gebeurt dan vroeger, want het
is niet omkeerbaar
o ♀: Kan ongedaan gemaakt w adhv operatie
▪ Nooit 100% zekerheid dat vrouw terug vruchtbaar w
▪ Kans op buitenbaarmoedelijke zwangerschap
o ♂: Technisch makkelijker om het omkeerbaar te maken
▪ Hoe meer tijd tss sterilisatie en omkering, hoe kans
♂ antistoffen heeft aangemaakt tegen eigen sperma
▪ Niet 100% kan garanderen dat het omkeerbaar is, moet je eigenlijk zeggen
dat het onomkeerbaar is
2
, Samenvattend:
- Contraceptie heeft een echte omwenteling teweeggebracht in de interactie tss gynaecoloog
en patiënt
- De vrouw heeft voor een maatschappelijke verandering gezorgd in relatievorming, maar ook
in de medische praktijkvoering
o Probleem v nabijheid en distantie
▪ Gynaecologen waren ‘meesters’ in het afblokken v alles wat emotioneel is
→ Grens nu steeds moeilijker te maken
Belangrijk deze grens te bewaken
▪ Tijdens een therapiesessie…
• Paranoïde = meestal snel merkbaar → makkelijk van te distantiëren
• Overdracht
o = gevoelens die patiënt op therapeut projecteert, welke eig
een vertalingen zijn van heel basale gevoelens die de patiënt
vroeger had tegenover zijn/haar betekenisvolle andere
▪ Bv. Iemand projecteert in therapie zaken van zijn
vader uit het verleden op de therapeut
o Altijd afvragen in welke positie de patiënt je wilt krijgen
▪ ~ Bij personen die al enige tijd in therapie zitten
→ Grotere kans op overdrachtsgevoelens
• Tegenoverdracht = projectie vd therapeut op de patiënt
o Zaken die je onbewust niet onder controle hebt en/of
doorwegen van vroeger
• Altijd blijven reflecteren over manier waarop patiënt bij je langskomt
De Psychologische Aspecten v Contraceptie
4 dimensies v contraceptie:
1) Gebonden of niet gebonden aan coïtus:
o Gebonden aan coïtus = condoom
o Niet gebonden aan coïtus = pil
2) Actief of passief:
o Actief = pil, condoom
o Passief = spiraal
3) Vrouwelijk of mannelijk
o Vrouwelijk = pil
o Mannelijk = condoom
4) Omkeerbaar of onomkeerbaar
Laatste 15j evolutie in contraceptief gebruik
- pil (41% → 33%)
- spiraaltje (19% → 26%) en condoomgebruik (5%)
Contraceptie= zwangerschap proberen te voorkomen
▪ 10% zwangerschappen eindigen in abortus Contraceptie gefaald
3
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper Ellennnn. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €4,99. Je zit daarna nergens aan vast.
