Samenvatting
samenvatting stofwisseling en hormonen 1
- Instelling
- Universiteit Antwerpen (UA)
Samenvatting van alle ppt's en hoorcollege's van stofwisseling en hormonen.
[Meer zien]Voorbeeld 4 van de 40 pagina's
Voorbeeld 4 van de 40 pagina's
In winkelwagen
Voorbeeld van de inhoud
SAMENVATTING STOFWISSELING EN HORMONENFYSIOLOGIE ENDOCRIENE PANCREAS
➔ Eilandjes van Langerhans (1-1,5 miljoen)
- 1-1,5% pancreasmasse
- Cellen
o Betacellen: insuline en amyline
o Alfacellen: glucagon
o Deltacellen: somatostatine
o PP of F-cellen: pancreatic polypeptide
- Communicatie met elkaar (cellen in eilandje)
o Humoraal: bloedvoorziening van centrum naar perifeer
bv. glucagon: stimulatie insuline secretie, insuline: inhibitie glucagon secretie
o Neuraal: cholinerg stimuleert insuline
o Cel-cel: gap en tight junctions
INSULINE
BIOSYNTHESE INSULINE
Gen op chromosoom 11 → mRNA → transcriptie: preproinsuline → translatie RER: proinsuline →
golgi : secretoire granules met insuline en C-peptide in (en een beetje proinsuline)
SECRETIE VAN INSULINE
- Via Krebscylcus, Ca-calmoduline, proteïne kinase B pathway
o Glucose komt binnen via GLUT2 in B-cel
o Glycolyse naar pyruvaat --> krebs --> protonengradiënt dus ATP
o ATP stijgt dus sluiten KATP-kanalen --> depolarisatie
o Voltage gated Ca kanalen openen --> Ca influx --> Ca release uit ER
o Ca stijging dus insuline vrijstelling uit secretoire granules
➔ Via glucose, AZ, ketonzuren, VVZ, fructose
- Via adenylaat cyclase, cAMP, proteine kinase A pathway
o Bindt op G-gekoppeld proteïne
o Adenylaat cyclase geactiveerd
o ATP wordt cAMP
o Proteïne kinase A geactiveerd --> secretoire granules vrijgezet
➔ Via glucagon, B-adrenerge agonisten, GLP-1 (normoglycemisch weinig vrijstelling,
hyperglycemisch wel veel), GIP, secretine
- Via fosfolipase C, IP3, DAG, proteïne kinase C pathway
o Bindt op G-gekoppeld proteïne
o Fosfolipase C geactiveerd
o Fosfoinositol difosfaat
o Inositol trifosfaat waardoor Ca release + diacylglycerol waardoor proteïne kinase C
➔ Via cholecystokinine, acetylcholine
1
,First peak insuline respons: insuline uit secretoire granules
Second peak insuline respons: insuline synthese en vrijgesteld
Toepassing: insuline secretie via sulfonylurea --> bindt aan receptor --> membraan depolarisatie -->
Ca nr binnen
WERKING VAN INSULINE
INSULINE RECEPTOR
➔ Insuline uit pancreas --> bloedbaan --> lever (60% verwijderd uit circulatie) --> 40% gaat naar
doel cellen
Receptor bestaat uit: 2 alfa subunits, 2 beta subunits (transmembranair)
Insuline bindt thv alfa-subunit --> thyrosine-kinase geactiveerd --> fosforylering intracytosolische
eiwitten zoals IRS familie
IRS pathways
- Metabole effecten
o Glycogeensynthese (stijging glucose opslag)
o Eiwitsynthese stijging en proteolyse daling
o Synthese triglyceriden stijging en lipolyse daling
- Groeibevorderend effect
o Stijging genexpressie en groei
ACTIES INSULINE
- Lever
o Stimuleert: glycogeensynthese, glycolyse, lipogenese, eiwitsynthese
o Inhibeert: glycogenolyse, gluconeogenese, lipolyse, proteolyse, ketogenese
- Spier
o Stimuleert: opregulatie GLUT4 (zo kan glucose in spiercel), glycogeensynthese,
glycolyse, eiwitsynthese, opslag triglyceriden
o Inhibeert: proteolyse, glycogenolyse
- Adipocyt
o Stimuleert: opregulatie GLUT4, glycolyse (naar alfa-glycerol fosfaat), lipogenese,
synthese lipoproteine lipase
o Inhibeert: lipolyse
Verdere werking insuline: groei, K van extra naar intracellulair, anti-inflammatoir, beschermd
endotheelfunctie, verminderd oxidatieve stress
2
,GLUCAGON
➔ Secretie door alfa-cellen in eilandjes van Langerhans
➔ Voornaamste stimulus: aminozuren
➔ Belangrijkste doelweefsel: lever
BIOSYNTHESE GLUCAGON
mRNA codeert voor preproglucagon --> proglucagon
→ proteasen in alfa-cellen: klieving tot glucagon
→ proteasen thv neuroendocriene cellen (L-cellen thv ileum en colon): glicentine, GLP1 en GLP2
ACTIES GLUCAGON
Stimuleert: glycogenolyse, gluconeogenese, lipolyse, ketogenese, proteolyse
Inhibeert: glycogeensynthese, glycolyse
SOMATOSTATINE
➔ Door delta-cellen in eilandjes van Langerhans, D-cellen GI-tractus, hypothalamus, CZS
Inhibeert: GH, insuline, glucagon, gastrine, VIP en TSH
3
, DIABETES MELLITUS
= metabole ziekte primair gekenmerkt door hyperglycemie
Veroorzaakt door:
- Type 1: absoluut insulinetekort
- Type 2: relatief gebrek met/zonder insuline-resistentie
Chronische hyperglycemie --> langetermijnscomplicaties (micro- en macrovasculair)
DIAGNOSTISCHE CRITERIA
Als je een van deze zaken hebt dan sws diabetes:
1. HbA1c ≥ 6,5%
2. FPG (= fasting plasma glucose) ≥ 126 mg/dl (7 mmol/l)
o Normaal: < 100, prediabetes: 100 - 125
3. 2h-plasma glucose ≥ 200 mg/dl (11,1 mmol/l) tijdens een OGTT
o Normaal: < 140, prediabetes: 140 - 199
4. Plasma glucose ≥ 200 mg/dl (11,1 mmol/l) bij pt met klachten van hyperglycemie
TYPE 1
➔ 10-15% van alle vormen van DM
Definitie: = auto-immune reductie van > 75% in aantal beta-cellen
--> antilichamen!!*
--> 10% erfelijke voorbeschiktheid: HLA DR3/DR4 = DQ2/DQ8
Klassiek type: < 40j, symptomen zijn ernstig en progressief (polydipsie, polyurie en vermagering)
LADA type
Diagnose: hyperglycemie met daling insuline en C-peptide
--> als chronisch dan ook HbA1c te zien
*als persisterend ICA+ dan risico voor nog extra AIZ (bv. coeliackie, pernisieuze anemie, …)
AUTOIMMUNITEIT
- infiltratie eilandjes van Langerhans door T- lymfocyten en macrofagen (insulitis)
- β-cel antilichamen (ICA, IAA, GADA, IA2A, zink transporter 8)
- associatie bepaalde HLA allelen (HLA DR3, DR4, DQ2 en DQ8)
- verhoogde prevalentie andere auto-immuunziekten (bv. Hashimoto’s thyroïditis, ziekte van
Graves-Basedow, ziekte van Addison, coeliakie en auto-immune gastritis/pernicieuze
anemie)
- Transfert ziekte dmv milt of beenmergcellen
- Dierexperimenteel onderzoek (NOD muis, BB rat, …)
4
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper Geneeskundesamenvatting. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €8,49. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 52510 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen