Deze samenvatting van 2022 bevat info uit de slides van alle colleges (inclusief gastcolleges) en mijn eigen lesnotities. De begrippen staan vetgedrukt, zodat ze makkelijk te onderscheiden zijn. Zelf heb ik een 15/20 gehaald voor dit vak.
Samenvatting European Societies
Inhoud
Les 1. Introductie: het ontstaan van Europa ........................................................................................... 4
Algemene informatie........................................................................................................................... 4
Introductie ........................................................................................................................................... 4
Een korte geschiedenis van het project ‘de Europese Unie’ ............................................................... 4
Wat heeft het ons opgeleverd? ........................................................................................................... 7
Natuurlijk is het niet altijd perfect….................................................................................................... 9
Is er een fundamentele (en misschien uiteindelijk fatale) fout in het ontwerp van de huidige
Europese Unie? ................................................................................................................................... 9
Economische en andere diversiteit in Europa ..................................................................................... 9
Institutionele en beleidsverschillen .................................................................................................. 10
Fundamenteel vraagstuk (conundrum)............................................................................................. 11
Solidariteit binnen Europa................................................................................................................. 11
Samenvattend ................................................................................................................................... 12
Les 2. Europa als een economische entiteit .......................................................................................... 13
De Europese interne markt ............................................................................................................... 13
Potentiële voordelen van een interne markt .................................................................................... 14
Potentiële nadelen van een interne markt ....................................................................................... 15
De Euro .............................................................................................................................................. 15
Potentiële voor- en nadelen van een gemeenschappelijke munt .................................................... 16
Optimaal valutagebied (Optimal Currency Area OCA) ...................................................................... 16
Is Europa een optimaal valutagebied? .............................................................................................. 17
Hadden de eurosceptici gelijk? De Griekse Tragedie ........................................................................ 18
Een tweede grote crisis: COVID-19 ................................................................................................... 20
Conclusie ........................................................................................................................................... 22
Les 3. Europese welvaartsstaten: diversiteit, convergentie en divergentie ......................................... 23
Inleiding ............................................................................................................................................. 23
Welvaartsstaten: de belangrijkste kenmerken ................................................................................. 23
De wereld van welvaartsstaten in Europa: verenigd in verscheidenheid ......................................... 24
Convergentie en divergentie ............................................................................................................. 32
Naar een unie van Europese welvaartsstaten, als een noodzaak ..................................................... 34
Les 4. Migratie binnen en naar Europa ................................................................................................. 35
Inleiding ............................................................................................................................................. 35
De realiteit van intra-EU mobiliteit ................................................................................................... 36
1
,Hanne De Boe S0200321 2021-2022
Hoeveel zijn er? ............................................................................................................................. 36
Waar zijn ze? ................................................................................................................................. 37
Wie zijn ze? .................................................................................................................................... 38
Wat doen ze?................................................................................................................................. 38
Hoe lang blijven ze? ....................................................................................................................... 40
Drijfveren van mobiliteit binnen de EU ............................................................................................. 41
Waarom verhuist men? ................................................................................................................. 41
Het veranderende migratielandschap: gedetacheerde werkers (posted workers) ...................... 42
Waarom willen werkgevers gedetacheerde werkers gebruiken? ................................................. 44
Conclusie ........................................................................................................................................... 46
Les 5. Naar een sociale unie van welvaartsstaten................................................................................. 47
Sociale subsidiariteit: wat en waarom? ............................................................................................ 47
Verdrag van Rome: sociale doelstellingen als afgeleiden van de gemeenschappelijke markt ..... 47
Waarom? Amerikaans sociaal federalisme versus sociale subsidiariteit in de EU ........................ 47
Ohlin versus Roosevelt: wie had gelijk? ........................................................................................ 48
De sluipende socialisatie van de EU .................................................................................................. 50
Het sociale acquis .............................................................................................................................. 52
Wat nu? ............................................................................................................................................. 53
Les 6. Coördinatie van sociale zekerheid .............................................................................................. 55
Inleiding ............................................................................................................................................. 55
Korte herhaling: EU principes en sociale beleidscompetenties ........................................................ 55
EU principes ................................................................................................................................... 55
EU competenties wat sociaal beleid betreft ................................................................................. 55
Het sociale acquis .............................................................................................................................. 56
Sociale rechten voor EU-burgers die migreren ................................................................................. 58
Belangrijkste principes van coördinatie van sociale zekerheid ..................................................... 58
Uitdagingen ................................................................................................................................... 59
Les 7. Huidige uitdagingen van het sociale Europa en de Europese Pijler van Sociale Rechten ........... 61
Achtergrond en Evolutie.................................................................................................................... 61
Belangrijke hedendaagse uitdagingen .............................................................................................. 61
Europese Pijler van Sociale Rechten ................................................................................................. 62
EPSR in een notendop ................................................................................................................... 62
Implementatie ............................................................................................................................... 63
Inhoud ........................................................................................................................................... 63
Sociaal scorebord .......................................................................................................................... 64
Betekenis en potentieel ................................................................................................................ 64
2
,Hanne De Boe S0200321 2021-2022
Grenzen en zwakke punten ........................................................................................................... 65
Actieplan en de Verklaring van Porto ................................................................................................ 65
Aangenomen instrumenten .............................................................................................................. 66
Lopende initiatieven .......................................................................................................................... 67
Conclusie ........................................................................................................................................... 68
Les 8. Het sociaal seizoen van de EU en zijn nasleep ............................................................................ 69
Inleiding ............................................................................................................................................. 69
Achtergrond....................................................................................................................................... 69
Periodisering van het sociaal beleid sinds de geboorte van de EU ................................................... 69
Ontwikkelingen van de afgelopen twee jaar onder Ursula von der Leyen ....................................... 70
3
, Hanne De Boe S0200321 2021-2022
Les 1. Introductie: het ontstaan van Europa
Algemene informatie
➢ Bea Cantillon, Ive Marx, Hannes Lenaerts (assistent)
➢ Doel van de cursus
o Aandacht besteden aan enkele van de belangrijkste vraagstukken en uitdagingen
waarmee de Europese samenlevingen vandaag worden geconfronteerd
o Nagaan hoe landen deze uitdagingen aanpakken (nationaal/supranationaal niveau,
bijzondere aandacht voor huidige en potentiële rol EU)
➢ Examen:
o Concepten en termen (8/20)
o Grafiek of tabel interpreteren (6/20)
o Discussievraag, geargumenteerde mening geven (6/20)
➢ Doel van de eerste les:
o Kijken naar het ontstaan van het project van de Europese Unie (European Union
project)
o Kijken naar de grootste verwezenlijkingen en grote uitdagingen
o Is er een fundamentele ontwerpfout (design flaw) in het project van de Europese
Unie? (Verenigd Koninkrijk is weggegaan etc.)
Introductie
➢ Foto van Antwerpen in 1944, bombardementen aan het Operaplein, Duitse aanval op
Antwerpen vanwege centrale rol van de haven + andere bombardementen in Fr, It, Du,..
➢ Grote verliezen na de Tweede Wereldoorlog, vernieling,…
➢ 75 jaar later
o Foto van vluchtelingen boot, migratie, vluchtelingen op een gevaarlijke reis om tot
‘beloofde land’ Europa te geraken
o Afrikaanse migrant op Spaans strand, schril contrast met toeristen
o Foto in Melilla, Spaanse stad op Marokkaanse bodem → vanaf vluchtelingen over de
grens geraken, worden ze asielzoekers op Europese bodem
➢ Hoe zijn we van eerste naar laatste foto’s geraakt? Hoe is dit geëvolueerd?
Een korte geschiedenis van het project ‘de Europese Unie’
➢ Grote delen van Europa waren vroeger verenigd door imperia bv
o Romeinse Rijk: was zeer groot, heeft lang bestaan, pax romana, invloed op onze
wetten, talen, wegen, eenheidsmunt,…
o Byzantijnse Rijk
o Frankische Rijk
o Heilige Roomse Rijk
o Ottomaans Rijk
o Franse rijk (onder Napoleon, code civil, eenmaking onder Frans bewind)
o Nazi Duitsland
o ..
➢ Europa is niet begonnen in 1945! Europa is ervoor al verenigd geweest
➢ Vroeger was er meer vreedzame samenvoeging van Europese gebieden door dynastieke
unies of unies op landdenniveau (bv. Pools-Litouwse Gemenebest, Oostenrijks-Hongaarse
Rijk)
4
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper hannedeboe. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €6,48. Je zit daarna nergens aan vast.
