100% tevredenheidsgarantie Direct beschikbaar na betaling Zowel online als in PDF Je zit nergens aan vast
logo-home

College aantekeningen

erfgoedmaterialen degradatie

 42 keer bekeken  11 keer verkocht

uitgeschreven lessen en samenvatting

Voorbeeld 4 van de 260  pagina's

  • 1 maart 2023
  • 260
  • 2021/2022
  • College aantekeningen
  • G. van der snickt
  • Alle colleges
Alle documenten voor dit vak (1)
avatar-seller
grietvanboxstael
Degradatie (Erfgoedmaterialen)
Docent Geert Van der Snickt – UAntwerpen – academiejaar 2021-2022
Opleiding Conservatie en Restauratie
Inhoudsopgave
1.1 Studieleidraad.............................................................................................................. 5

2 Degradatie van Glas............................................................................................................ 7

2.1 Literatuur ..................................................................................................................... 7

2.2 Inhoud .......................................................................................................................... 7

2.3 Introductie ................................................................................................................... 8

2.3.1 Waarom moet een conservator restaurator glasdegradatie kennen. ................. 8

2.3.2 Terminologie:........................................................................................................ 9

2.3.3 Is wel degradatie vast te stellen? ......................................................................... 9

2.3.4 Conclusie oorzaken degradatie .......................................................................... 10

2.3.5 Onderzoek naar degradatie................................................................................ 12

2.4 Wat zijn de courantste degradatie fenomenen?....................................................... 13

2.4.1 Mechanische schade .......................................................................................... 13

2.4.2 Irisatie of iridisatie.............................................................................................. 16

2.4.3 Corrosiekorst ...................................................................................................... 17

2.4.4 Solarisatie ........................................................................................................... 20

2.4.5 Crizzling............................................................................................................... 22

2.4.6 Verlies van glasverf............................................................................................. 26

2.5 Chemisch mechanisme van glasdegradatie............................................................... 26

2.5.1 Chemische samenstelling: Wat is glas? .............................................................. 26

2.5.2 Chemisch mechanisme van glasdegradatie ....................................................... 33

2.5.3 Wat doen wij als erfgoedzorgers dan om te voorkomen / vertragen?.............. 45




Degradatie 1

,3 Degradatie van schilderijen .............................................................................................. 50

3.1 Opbouw van schilderij ............................................................................................... 50

3.1.1 Houten Panelen als dragers van schilderkunst .................................................. 50

3.1.2 Metalen dragers voor schilderijen uit de lage landen en Italië ......................... 67

3.1.3 De grondlaag....................................................................................................... 73

3.1.4 De tekening......................................................................................................... 77

3.1.5 De verflaag.......................................................................................................... 81

3.2 Schildertechnieken .................................................................................................... 88

3.2.1 Grote evolutie..................................................................................................... 88

3.2.2 Acrylverf als bindmiddel ..................................................................................... 92

3.3 Beschermlagen .......................................................................................................... 96

3.3.1 Soorten vernis..................................................................................................... 96

3.3.2 Voorbeelden van verouderde vernis.................................................................. 97

3.4 Pigmentdegradatie .................................................................................................... 99

3.4.1 Oorzaken............................................................................................................. 99

3.4.2 De korrelgrootte ............................................................................................... 100

3.4.3 Asfalt ................................................................................................................. 101

3.4.4 Het verdonkeren van kwiksulfide..................................................................... 106

3.4.5 Het vervagen van rode lakken .......................................................................... 109

3.4.6 Het verkleuren van ultramarijn ........................................................................ 112

3.4.7 Smalt ................................................................................................................. 115

3.4.8 Zinkwit .............................................................................................................. 118

3.4.9 Loodwit ............................................................................................................. 121

3.4.10 De verkleuring van gele lakken......................................................................... 123

3.5 Blanching of wit uitslaan van verfpartijen............................................................... 133

3.6 Andere oorzaken dan UV licht ................................................................................. 134


Degradatie 2

, 3.6.1 Pigmentverkleuringen t.g.v. schimmels (indirecte schade). ............................ 134

3.6.2 Hitte .................................................................................................................. 135

3.6.3 Waterschade..................................................................................................... 137

3.7 Verdigris en koperresinaat ...................................................................................... 138

3.8 Welke standpunt neem je in als restaurateur? ....................................................... 141

3.8.1 Hoe omgaan met pigmentdegradatie in de praktijk ........................................ 141

3.8.2 verfsleet ............................................................................................................ 143

3.8.3 Wat doe je met latere toevoegingen? ............................................................. 145

3.9 Hoe snel informatie over pigmenten opzoeken? .................................................... 147

4 Textiel ............................................................................................................................. 149

4.1 Wat is textiel ? ......................................................................................................... 149

4.2 Diversiteit aan textiele objecten.............................................................................. 149

4.2.1 Monumentaal textiel ........................................................................................ 149

4.2.2 (Hippo)mobiel erfgoed ..................................................................................... 160

4.2.3 Kerkelijk textiel ................................................................................................. 161

4.2.4 Kostuum mode en accessoires ......................................................................... 163

4.2.5 Case Conservatie Kledij Mergelynck................................................................. 165

4.2.6 Archeologisch textiel ........................................................................................ 167

4.2.7 Etnografisch textiel ........................................................................................... 169

4.3 Polymeren ................................................................................................................ 169

4.4 Oorzaken van schade ............................................................................................... 170

4.5 Wat is degradatie?................................................................................................... 170

4.6 Mechanische schade................................................................................................ 171

4.7 Chemische degradatie ............................................................................................. 177

4.7.1 Oxidatie............................................................................................................. 178

4.7.2 Hydrolyse (vocht).............................................................................................. 183


Degradatie 3

, 4.7.3 Cross-link .......................................................................................................... 185

4.7.4 Licht .................................................................................................................. 185

4.7.5 Temperatuur..................................................................................................... 189

4.7.6 Luchtverontreiniging ........................................................................................ 192

4.8 Integrated pest management IPM-plan .................................................................. 194

4.9.1 Beter voorkomen dan genezen ........................................................................ 199

4.9.2 Literatuur .......................................................................................................... 202




Degradatie 4

Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:

√  	Verzekerd van kwaliteit door reviews

√ Verzekerd van kwaliteit door reviews

Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!

Snel en makkelijk kopen

Snel en makkelijk kopen

Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.

Focus op de essentie

Focus op de essentie

Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!

Veelgestelde vragen

Wat krijg ik als ik dit document koop?

Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.

Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?

Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.

Van wie koop ik deze samenvatting?

Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper grietvanboxstael. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.

Zit ik meteen vast aan een abonnement?

Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €0,00. Je zit daarna nergens aan vast.

Is Stuvia te vertrouwen?

4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)

Afgelopen 30 dagen zijn er 53068 samenvattingen verkocht

Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen

Start met verkopen
Gratis  11x  verkocht
  • (0)