Hoe kan de maatschappij zo rechtvaardig mogelijk worden ingericht?
Socrates
- Grondlegger van de westerse ethiek
- Dacht na over ≠ vormen van menselijk handelen
- Ging in dialoog met mensen “hoe moeten we leven?”
- Hetgeen gebruikelijk is ≠ hetgeen dat goed is
Ethiek
- Wat is goed handelen?
- Zelf actief en kritisch nadenken
- Zelfstandig nadenken over wat goed handelen is
- Iedereen handelt vanuit bepaalde ideeën, intuïties of gevoelens met betrekking tot wat goed is om te
doen
- In gesprek met anderen
NORMEN EN WAARDEN
Normen = concrete richtlijnen voor het handelen die worden opgesteld om bepaalde waarden te kunnen
bereiken
Waarden = de idealen die nastrevenswaardig zijn
Waarden en normen
Niet normen en waarden
Omdat de normen gebaseerd zijn op de waarden en niet andersom
Voorbeelden:
Norm Waarde
Ik rook niet in het bijzijn van mijn kinderen Gezondheid, liefde
In een rij wacht je tot je aan de beurt bent Respect, geduld
Ik draag een fietshelm Veiligheid
Ik bedriegt je partner niet Trouw
Je houd afstand wanneer iemand zijn pincode intypt Privacy
Iemand die slechtziend is help je oversteken Behulpzaamheid
,Ethiek en recht academiejaar 22 – 23
Freegan = samentrekking van ‘Free’ en ‘Vegan’
- Milieubewust
- Duurzaamheid
- Spaarzaam/zuinigheid
- Dierenwelzijn
- “Ik koop geen dierlijke producten”
- “Ik eet geen dierlijke producten tenzij het weggegooid is door anderen”
- “Ik recycleer, repareer zoveel mogelijk goederen”
- Normen zijn regelsom richting te geven
- De omgang van mensen met elkaar wordt geregeld door tal van normen
Verschil tussen normen en waarden
1. Waarden zijn idealen of doelen die nastrevenswaardig zijn
2. Normen zijn concrete richtlijnen voor het handelen om bepaalde waarden te bereiken
Nadenken over ethiek = vooral nadenken over waarden
- Normen bepalen vanuit waarden
- Zo krijgen normen betekenis
- Normen zijn tijd- en cultuurafhankelijk
- Waarden hebben een meer permanent karakter
Wie ben ik? welke waarden zijn voor jou belangrijk?
Kan je antwoorden op deze vraag? stap dichter bij jezelf
HET MORELE GEZICHTSPUNT
3 kenmerken
1) Universaliseerbaarheid
- Bereid zijn te willen dat iedereen in soortgelijke situaties zou handelen als hij zich voorgenomen heeft
te doen
- ‘stel je voor wat er zou gebeuren handelt zoals jezelf’
- Richt de blik op de mogelijke gevolgen van het handelen
- Doet beroep op het verantwoordelijkheidsgevoel
2) Prescriptiviteit
- Een richtlijn geven voor het handelen
- Sturen handelen in een bepaalde richting, nog niet aangegeven wat precies moet gedaan worden of
wat juist nie
3) Bereidheid doorbreken eigenbelang
- De bereidheid om het standpunt van eigenbelang te verlaten en daadwerkelijk met de belangren van
anderen rekening te houden
- Geluk en welzijn van IEDEREEN
- Waarden die voor alle mensen in algemeen belang zijn
,Ethiek en recht academiejaar 22 – 23
ETHIEK EN RECHT
Ontstaan – bestaansreden
- “ubi societas, ibi ius” = waar een maatschappij is, daar is recht
- Geeft orde aan een samenleving
- Recht: uitdrukking van heersende normen en waarden
- Waarden => normen => rechtsnormen
Recht heeft 3 betekenissen
1) Geheel van rechtsregels
2) Bevoegdheid om iets te doen, te bezitten of aanspraak te maken op
Bv. Rechten van de patiënt
3) Rechtvaardigheid van rechtsregels
Bv. In het verleden: zwakke positie van de patiënt (versterkt door patiëntenrechten)
Verband ethiek en recht
Gelijkenissen Verschillen
Ethiek: idealistisch
Vaak dezelfde onderwerpen
Recht: pragmatisch
Ethiek is niet afdwingbaar
Ethische discussies kunnen resulteren in nieuwe
wetten Recht is afdwingbaar
Politieke meerderheid aanvaard wet
Wisselwerking niet altijd een weerspiegeling van normen en
waarden van meerderheid bevolking
Mogen personen van hetzelfde geslacht trouwen?
Welke waarden zijn hier belangrijk?
- Vrijheid
- Gelijkheid
- Gelijkwaardigheid
- Rechtvaardigheid
- Liefde
Wat zegt de wetgeving wereldwijd?
- In Iran: de doodstraf
- In België toegestaan
Geschiedenis van het homohuwelijk:
- Er is een verband tussen godsdienst (religie) en wetgeving
- Historisch gezien is er een zeer sterke beïnvloeding
- Ook i/e geseculariseerde wereld (scheiding kerk en staat) nog voelbaar!
- Koran en homoseksualiteit Niet toegestaan
, Ethiek en recht academiejaar 22 – 23
JURIDISCHE WAARBORGEN VOOR
DESKUNDIGE ZORG
Wat betekend deskundige zorg voor de diëtist?
- Overheid: diëtist is wettelijk erkend, legt vast wat een diëtist mag/moet doen, moet kennen, welke
competities je moet beschikken…
- Hoger onderwijs: goede basisopleiding die beantwoordt aan de wettelijke vereisten van de overheid
o Werken volgens de laatste wetenschappelijke inzichten (EBN) + levenslang leren, ook na de
opleiding!
o Op maat van de patiënt
- Controle overheid: toekomst: controle op bijscholing
Waarborging door wetgeving
K.B. met kwalificatievereisten en Lijst technische presentaties en handelingen diëtist
Wetgeving uitoefening gezondheidsberoepen
Beroepskwalificatie diëtist
Kwaliteitswet
DE WET OP DE UITVOERING VAN DE GEZONDHEIDSBEROEPEN
Veel nieuwe evoluties hebben nood aan een wettelijk kader
K.B. 78 regelt de uitoefening van de gezondheidsberoepen + legt vast wie wat mag doen in de
gezondheidszorg
Oorspronkelijke datum: 10 november 1967
Verschillende wijzigingen doorheen de jaren
In 2014: 2 nieuwe beroepsgroepen werden opgenomen
- Psychologen
- Orthopedagogen
Mei 2015: K.B. 78 vervangen door de gecoördineerde wet van 10 mei 2015
betreffende de uitvoering van de gezondheidsberoepen (kortweg WUG)
Nog meermaals gewijzigd + in 2022 hervormd
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper MijkeJoos. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €7,49. Je zit daarna nergens aan vast.