Nederland voor de Tweede Wereldoorlog
- Verzuiling: verdeling van de samenleving op grond van verschillen in levens-
en wereldbeschouwing.
Duitse bezetting van Nederland:
- Sterk gevoel van nationale eenheid onder Nederlandse bevolking.
- Einde aan veel verzuilde instellingen door nazificatie.
- Progressieve Nederlanders hopen op definitieve doorbraak van de verzuiling.
Doorbraak mislukt.
Oorzaken:
- Confessionele leiders waarschuwen voor socialisme -> Oprichting Katholieke
Volkspartij (KVP)
- Links-liberalen stappen uit PvdA -> Oprichting Volkspartij voor Vrijheid en
Democratie (VVD)
Einde van neutralisatiepolitiek
,Tijdens de Eerste wereldoorlog blijft Nederland neutraal.
Na de Tweede Wereldoorlog kiest Nederland de kant van de Verenigde Staten in de
Koude Oorlog en staat mede aan de basis van Europese samenwerking.
Koude Oorlog
- Nederland wordt lid van de NAVO: militair bondgenoot- schap tegen
communisme
Europese samenwerking
- Oprichting van Europese Gemeenschap voor Kolen en Staal (EGKS):
Gezamenlijk beheer van productie van kolen en staal.
Redenen:
- voorkomen van nieuwe oorlog door controle op bewapening
- sterker staan tegen communistische dreiging van Sovjetunie
Babyboom
Direct na de Tweede Wereldoorlog komt er een babyboom.
Tot in de jaren 1970 is er sprake van natuurlijke bevolkingsgroei.
Wederopbouw en economische groei
Direct na de Tweede Wereldoorlog: begint wederopbouw.
- Industrie
- Infrastructuur
- Gebouwen
Nederland wordt geleid door rooms- rode regeringen.
- Sociaal- democraten: PvdA
- katholieken: KVP
,Marshallplan is grote steun voor wederopbouw: economische steun van de VS aan
Europese landen.
Jaren 1950 en 1960: economische groei en toenemende industrialisatie.
Oorzaken:
- geleide loonpolitiek: laag houden van lonen door de overheid -> groei van
export en werkgelegenheid
- Vondst van aardgas in Groningen -> groei van inkomsten van de overheid
- Wirtschaftswunder: economisch herstel van West- Duitsland -> groei van
handel met Duitsland
De maakbare samenleving
Rooms-rode regering gelooft in het idee van een maakbare samenleving: overheid
oefent veel invloed uit op de samenleving om deze te veranderen.
Ideaal van regeringen: meer economische gelijkheid
Regering werkt veel samen met sociale partners.
- Organisaties van werkgevers
- Organisaties van werknemers (vakbonden)
Jaren 1950 en 1960: economische groei en toenemende industrialisatie.
↓
Toenemende welvaart
↓
Regering en sociale partners bouwen samen aan een verzorgingsstaat: staat waarbij
de overheid de welvaart en het welzijn van de burgers garandeert.
- gezondheidszorg
- onderwijs
- werkgelegenheid
- sociale zekerheid
1957: invoering van Algemen Ouderdomswet (AOW)
Uitkering voor alle burger van 65 jaar en ouder
De consumptiemaatschappij
, Vanaf begin jaren 1960: sterke stijging van de lonen.
↓
Ontstaan van consumptiemaatschappij: samenleving waarin de consumptie van
goederen en diensten de status van de burgers bepaalt. Burgers gebruiken hun vrije
tijd vooral om te consumeren en geld uit te geven aan goederen die niet nodig zijn
voor het basisonderhoud.
Veel huishoudens kopen apparaten. Steeds meer mensen kunnen op vakantie, ook
naar het buitenland.
Groei van de welvaart gaat samen met:
- verstedelijking: steeds meer mensen verhuizen naar een stad of een
forensengemeente in de buurt van een stad.
- groeiende mobiliteit: steeds meer mensen hebben een auto en kunnen zich
makkelijker door het land verplaatsen.
Ontzuiling
Jaren 1960: grote sociaal-culturele veranderingen maken een einde aan de verzuilde
samenleving.
Ontkerkelijking: verstedelijking
Individualisering: toenemende vrije tijd en mobiliteit, opkomst televisie
Doorbraak verzuilde politiek door opkomst nieuwe politieke partijen. Voorbeeld:
D'66
Doel: kloof tussen burgers en politiek dichten.
- laten 'ontploffen' van oude politieke partijen
- inspraak van burgers vergroten
- gekozen ministerpresident + districtenstelsel
Doorbraak verzuild omroepbestel door opkomst nieuwe omroepen.
Voorbeeld: Radio Veronica.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper manonwillems123. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €4,93. Je zit daarna nergens aan vast.