Samenvatting
Samenvatting begrippen bio-ethiek
- Vak
- Bio-ethiek
- Instelling
- Vrije Universiteit Brussel (VUB)
begrippen bio-ethiek uit ppt 1 + ruimte voor zelf invullen eigen samenvatting ppt 2 en 3.
[Meer zien]Voorbeeld 2 van de 11 pagina's
Voorbeeld 2 van de 11 pagina's
In winkelwagenVerkoper
Volgen
Voorbeeld van de inhoud
BIO-ETHIEKVerschil tussen normatieve De opbouw van de verzameling van ethische normen en waarden wordt normatieve of prescriptieve
& descriptieve ethiek (voorgeschreven) ethiek genoemd. Wanneer de ethische normen neutraal en onderzoeksgericht worden
beschreven, dan is er sprake van descriptieve ethiek.
Normatieve ethiek teleologische ethiek + deontologische ethiek
Teleologische ethiek Stelt zich een hogere doel waar verdere moraal ten dienste staat. vb “grootste geluk”, “grootste
maatschappelijke nut” etc. ⇒ wordt ook consequentialisme genoemd door nadruk op gevolg van handelen
Deontologische ethiek Goed of slecht onafhankelijk van wat mens wenst. vb eerlijke rechtzaak voor crimineel. ⇒ wordt ook non-
consequentialisme genoemd door ontbreken van nadruk op gevolg van handelen
Reflectieproces Medische verheldering ⇒ aftoetsen met gewoontes en zeden ⇒ afwegen met argumenatiemodellen ⇒ tot de
praktijk omzetten
Act utilitarisme Bentham.
Kiezen voor hetgeen voor alle partijen het beste gevolg geeft = consequentialisme: enkel de gevolgen van een
bepaalde handeling worden als criteria van oordeel gezien ⇒ nadruk op doel meer bepaald streven naar
"hoogste geluk" voor “grootste groep mensen” hetgeen kwantitatief is volgens Bentham ⇒ + argumentatie met
gelijkheidsbeginsel ⇒ (behoort tot teleologische ethiek).
Tegenargumenten: niet te rijmen met "gerechtigheid" en (mensen)rechten + gelijkheidsbeginsel te strikt
waardoor bijv. persoonlijke relaties nietig worden gedaan (huwelijksstaat onmogelijk) + vraagt te veel van
mens: meer doen dan taak ⇒ "doel heiligt middelen"-principe ⇒ grootste groep kan beslissen wat die wil
waardoor "minderheden" worden "opgeofferd"
Rule utilitarisme Mill.
Beperking van consequentiecriterium ⇒ "grootste geluk" van meerderheid bereiken door vooraf geformuleerde
regels die iedereen moet volgen en waaraan de handelingen moeten voldoen ⇒ "principle of harm" = als het
maar geen schade verricht aan andere mensen dan is de handeling ok
QALY & DALY quality-adjusted life year (maat voor kostenutiliteitsanalyse => zin & effectiviteit van een behandeling in
gezondheidszorg) & disability-~ (maat totale last tgv aandoening) ⇒ oorsprong in utilitarisme
Theorie van Kant Mens kan zelf oordelen wat moreel goed of fout is ⇒ “zelfwetgeving” ⇒ categorisch (=norm onafh. van tijd &
plaats + geldt onvoorwaardelijk) imperatief (=handelingsvoorschrift/verplichte regel) ⇒
universaliseringsbeginsel (=handel enkel via die maxime waarvan je wil dat het een algemene wet wordt) &
wederkerigheidbeginsel (handel zodat mensheid als doel en nooit enkel als middel wordt gebruikt).
Kritiek: zijn wetten een eenduidig en consistent stelsel van normen ? vasthouden aan bepaalde morele regels
zonder oog op "negatieve gevolgen" ⇒ plichtenethiek (?) (deontologische ethiek) vb = wetboek, regels
medische plichtenleer enzovoort
, BIO-ETHIEK
Virtue theory Theorie van deugd ⇒ interpreteren van feiten in een specifieke context ⇒ geen focus op consequenties en ook
niet op morale regels maar wel op karakter en motivatie (=wat mens deugdelijk maakt).
Voordeel: persoonlijk, adaptief, “zonder regels”.
Nadeel: geen universeel karakter van “deugd”.
Voorbeelden van “deugden”: creativiteit, objectiviteit, oog voor detail, zorgvuldig rapporteren van werk,
heldere communicatie…
Bio-ethiek Tak van moraalwetenschap die zich bezighoudt met ethische aspecten van menselijke ingrepen in menselijk
leven
Medische ethiek Vakgebied binnen filosofie waarin wordt nagedacht over een zo goed mogelijke uitvoering van geneeskunde
waarbij ethische vragen worden gesteld. vb. abortus, siamese tweeling…
Principalisme Idee van de 4 principes ⇒ ethische “beslissingen” nemen op basis van: autonomie (keuze
aanbieden/maken/doorzetten onafhankelijk van anderen ⇒ zelfbeschikkingsrecht), goedheid (beneficence) &
geen slechtheid doen (non-maleficence: je mag geen schade doen, je moet schade voorkomen/wegnemen, je
moet goed doen), gerechtigheid (gelijkheid, noodzaak, verdienste, wensen). Principes zijn in relatie met elkaar.
⇒ geen ethische theorie maar wel richtlijnen
WPR Wet op patiëntenrechten.
⇒ “patiënt heeft, met eerbiediging van zijn menselijke waardigheid en zijn zelfbeschikking en zonder enig
onderscheid op welke grond ook, tegenover de beroepsbeoefenaar recht op kwaliteitsvolle diensverstrekking
die beantwoordt aan zijn behoeften.”
⇒ gepubliceerd in Belgisch staatsblad 2002
Noodzaak: verzameling van rechten in 1 wet, regeling bepaalde patiënten, bestaande rechtsbescherming
onduidelijk, patiëntenonvriendelijke bepalingen ⇒ enkel rechten geen plichten. ⇒ nalevingsplicht arts &
medewerkingsplicht patiënt
Plichten van patiënt:
I. Algemene fatsoensverantwoordelijkheden
II. Bijzondere verantwoordelijkheden als patiënt om mee te werken aan de behandeling
III. Gevolgen van het schenden van verantwoordelijkheden door de patiënt
Plichten van arts:
IV. Hulpverleningsplicht
V. Aangiftingsplicht besmettelijke ziekten
VI. Meldingsrecht/plicht bij mishandeling
VII. Deontologisch: professionaliteit, respect, integriteit, verantwoordelijkheid
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper iBioMed. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €2,99. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 64438 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen