Samenvatting
Samenvatting van zoönosen
- Instelling
- Hogeschool Gent (HoGent)
Beschrijving van alle zoönosen die aan bod komen
[Meer zien]Voorbeeld 4 van de 80 pagina's
Voorbeeld 4 van de 80 pagina's
In winkelwagenVerkoper
VolgenVoorbeeld van de inhoud
Zoönosen• Zoönosen kunnen enkel doorgegeven w/ door gewervelde dieren vb aap – mug – mens
o Minstens 1 ander gewerveld dier in cyclus (mug – mens is geen zoönose)
• Zoönosen
o Infectieziekten die onder natuurlijke omstandigheden w/ overgebracht van gewervelde
dieren naar mens door
▪ Contact met dieren
▪ Opnemen van vlees, eieren, groenten, insecten…
o Zoön = dier
o Nosos = ziekte
• Veel fulminant verlopende infectieziekten zijn zoönosen, omdat ze bacteriën, protozoa, virussen
of wormen vaak aangepast zijn om in specifieke gastheer te overleven zonder al te veel schade
aan te richten, maar deze bij andere gastheren (zoals mens) een heftige immuunreactie
oproepen
• Grootste kans op zoönose voedselinfecties, rauw vlees, rauwe eieren
• Verschillende groepen zoönosen → niet zo veel gebruikt
o Anthropozoönosen
▪ Infecties uitsluitend van dier op mens overgedragen
• Vb toxocara canis, worm die bij honden voorkomt
o Zoöanthroponosen
▪ Infecties bijna uitsluitend van mens op dier overgedragen
• Vb Entamoeba histolytica
o Amphixenose
▪ Infecties die zowel bij mens als dier voorkomen en in beide richtingen w/
overgedragen
• Taenia saginata, een lintworm
1
,• Zoönotisch risico
o 60-75% vd opkomende ziekten zijn zoönotisch
o Jaarlijks gemiddeld 1 nieuwe infectieziekte
o Bijna alle nieuwe humane ziekten zijn in oorsprong afkomstig van dieren
• Infectieziekten met origine bij wilde dieren
o AIDS
o SARS (MERS) + nu Covid 19
o Mycobacterium bovis
o Echinococcus multilocularis
• Opkomende zoönosen
o Echinococcus multilocularis
o Borrelia burgdorferi
o Bartonella spp
o Francisella tularensis
o Anaplasma phagocytiohilum
o Babesia divergens
o Ricketssiae spp
• Vb Antrax via inhalatie
2
, o Men heeft vandaag de dag schrik dat antrax als biologisch wapen gebruikt zal w/ door
verschillende terroristische groepen
• Impact van klimaatverandering op verspreiding van (dier)ziekten
o Ecologische veranderingen + activiteiten en gedrag van mensen
▪ Zoönosen met wildlife als reservoir in toekomst steeds belangrijker w/
Classificatie van zoönosen
• Directe zoönosen
o Overdracht via direct contact, causaal agens weinig of geen verschil ondergaat
▪ Vb Rabies, Brucellose
• Cyclo-zoönosen
o Meer dan 1 gewervelde gastheer nodig
▪ Vb Echinicoccose
• Meta-zoönosen
o Overdracht door vector (invertebraat), waarbij agens verx alvorens besmettelijk
stadium te ontwikkelen
▪ Vb arbovirus, Yersinia pestis, Schistosomiasis
• Sapro-zoönosen
o Zowel vertebraat als niet-dierlijk reservoir zijn nodig
▪ Vb migrerende larven, mycosen
• Reserve-zoönose of humanose
o Pathogeen overgedragen van mens naar dier
▪ Vb Staphylococi en mycobacterium tuberculosis
• Verschil tussen tussengastheer en vector
o Vb vossenlintworm kan niet van vos naar vos overgedragen w/ want deze leven in darm
van vos/hond en kan niet meteen doorgegeven w/
▪ Vos scheidt lintworm uit en muis eet eitjes op, eitjes kapselen zich in, in spieren
van muis
▪ Wanneer vos muist opeet dan w/ ze pas volwassen
3
, Overdracht van zoönosen
• Indirect contact (vb via vector)
o Opname via voedsel van infectieuze spoelworm-eieren of Toxoplasmacysten
▪ Ook via stekende, bloedzuigende insecten of spinachtigen
• Vb Malaria, Lyme disease, kattenkrabziekte, Salmonelle, Toxoplasma
gondii, Giardia
• Direct contact met besmet dier
o Schimmel- en schurftinfecties, maar ook krab- en bijtwonden
• Mens kan zoönose oplopen
o Door inhalatie
o Via verteringsstelsel
o Via andere mechanismen
▪ Beschadiging van de mucosa, via bloedbaan…
• Verspreiding zoönosen via verschillende bronnen
o Lichaamsvocht, secreties en excreties, laceraties, aërosols, inerte materialen, vectoren
• Risico op infectie is afh van
o Gevoeligheid vd gastheer (YOPI)
o Mogelijke transmissieroutes
o Titer van infectieus agens
o Mogelijkheid om verschillende species te infecteren
Soorten zoönosen
• Zoönosen kunnen veroorzaakt w/ door
o Parasieten
▪ Endoparasieten
• Taeniae spp
• Echinococcus
▪ Protozoën
• Giardia
• Toxoplasma
▪ Ectoparasieten
• Vlooien
• Teken
• Schurft
• Spinachtigen…
o Schimmels
▪ Mycosen
• Beeld: ringworm door dermatofyten
• Microsporum canis
• Trichophyton spp
o Bacteriën
▪ Kattenkrabziekte
▪ De ziekte van Weil
▪ Papegaaienziekte
▪ Salmonella
▪ Darminfecties…
o Virussen
▪ Koepokvirus (via kat)
▪ Herpesvirus (apen)
▪ Rabiës
▪ Ectyma
4
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper liesjeve. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €7,99. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 50843 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen