Tekstfragmenten Sociale En Politieke Wijsbegeerte
RAWLS : A THEORY OF JUSTICE
NOZICK : STATE, ANARCHY AND UTOPIA
RAWLS : POLITICAL LIBERALISM
HOBBES : LEVIATHAN
LOCKE : SECOND TREATISE ON GOVERNMENT
ROUSSEAU : HET VERTOOG OVER DE ONGELIJKHEID
ROUSSEAU : SOCIAAL CONTRACT
EDMUND BURKE : (CO...
ethische benadering van SL
principes van rechtvaardige samenleving ?
kritiek op utilitarisme
geenr ekening met verschillen tussen mensen
> criterium wederkerigheid : wat zijn we bereid te aanvaarden, op voorwaarde dat de ander het ook aanvaart
> principes die beantwoorden aan criterium
A. OPZET VAN TEKST
beginselen kiezen die basis voor SL zullen bieden
< doelstellingen van SL
< keuze van redelijke mensen in toestand van gelijke vrijheid (methode)
B. METHODE
the original position (gedachte-experiment)
< sluier van onwetendheid : niemand kent zijn plaats, lot en eigenschappen
< gelijkheid : onderlinge verhoudingen zijn symmetrisch en dus gelijke beslissingsmacht
< morele personen : eigen doelen én rechtvaardigheidsgevoel (wederkerigheid)
+ rechtvaardigheid als fairness (N.B) : instemming bereikt binnen faire beginsituatie (gelijke kennis en invloed)
rol van beginsituatie in theorie
1. principes keizen
2. grondwet (in overeenstemming met principes)
3. wetten (in overeenstemming met grondwet)
4. instemming met eerdere beslissing door eerlijke omstandigheiden (ze zouden zelf ook instemmen) :
gemeenschappelijke aanvaarding van principes
+ SL totstand gekomen volgens principes (uit eerlijke volksvergadering in beginsituatie) :
meeste eerlijke mensen zouden die principes aanvaarden
,!! voorwaarde dat partijen in beginsituatie redelijk zijn : eigen doelen (economische actor) én bereid om ze te
onderwerpen aan de rechtvaardigheid (rechtvaardigheidsgevoel)
!! belangloos ten opzichte van elkaars belangen (zonder wederzijdse afhankelijkheden) :
afhankelijkheden verborgen achter sluier + doelen kunnen naast elkaar bestaan (cf. godsdienstvrijheid)
!! partijen kiezen redelijk : meest doeltreffende middelen (rationele keuze model) én onvoorwaardelijke
bereidheid niet te profiteren (rechtvaardigheidsgevoel)
C. RESULTAAT
principes achter sluier van onwetendheid bedenken, dus zou men vrijwillig met de principes instemmen en
deelnemen aan SL (als ze zo tot stand komen)
nutigheidsbeginsel (utilitarisme)
≠ mensen zullen niet instemmen met feit dat ze misschien worden opgeofferd voor het groter geluk
< positie onbekend en eigenbelang
< wederkerigheid
gelijkheidsbeginsel
= gelijke toekenning basisrechten en plichten
verschilprincipe
= ongelijkheid moet ten voordele zijn van minstbedeelden of algemene belang
!! zelfs compensatie voor natuurlijk toeval
> eerlijke overeenkomst
> bereidwillige medewerking (ook zij die minderbedeeld zijn)
D. CONLUSIE
1. gelijke basisvrijheden
2. verschilprincipes gerechtvaardigd als
a. tvv minstbedeelden
b. gelijkheid van kansen
, NOZICK : STATE, ANARCHY AND UTOPIA
A. THEMA
rechtvaardigheid van bezit
1. rechtvaardigheid van verwerving
2. rechtvaatdigheid van overdracht
B. INDUCTIEVE DEFINITIE
= iets is rechtvaardig in bezit, als het op een rechtvaardige manier is verworven (1) of overgedragen (2)
(beide principes kunnen herhaald worden)
≠ recht op bezitting anders dan (1) en (2)
C. RECHTVAARDIGE VERDELING
rechtvaardig verdeling
< voortgekomen langs rechtmatige weg (1) (2)
< vanuit een andere rechtvaardige verdeling
waarheid conclusie volgt uit premisses waar rook is, is vuur
rechtvaardigeid feit dat toestand met behoud van rechtvaardigheid uit een rechtvaardige toestand
voortgekomen is volstaat niet om haar rechtvaardigheid aan te tonen
hetzelfde resultaat < iemand het geld geven (gift) / persoon steelt het gelde (diefstal)
rechtvaardigheid is historisch
= afhankelijk van wat feitelijk gebeurt is : feitelijke totstandkoming
≠ identieke resultaten
D. ONRECHTVAARDIGE VERDELING
- stelen
- bezwendele
- afnemen van wat men voortbrengt (belastingen!) : vorm van slavernij
⟷ Rawls : verschilprincipe
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper juliette5. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €2,99. Je zit daarna nergens aan vast.