Samenvatting van Abdomen 2 - Spijsvertering in het 2e semester van de 1e master. Samenvatting van de lessen over slokdarm, maag en darmen.
Behaald resultaat: 16/20
- Proximaal afgegrensd door de bovenste slokdarmsfincter (UES = upper
esophageal sfincter)
- Slokdarmlichaam
o Proximaal 1/3 = dwarsgestreept spierweefsel (net zoals UES)
o Middelste 1/3 = transitiezone à dwarsgestreept spierweefsel
gaat over in gladgestreept spierweefsel
o Distaal 1/3 tot 2/3 = gladgestreept spierweefsel
- Distaal afgegrensd door de onderste slokdarmsfincter (LES = lower
esophageal sfincter)
à Lagen van de slokdarm:
- Mucosa à niet-verhoornd meerlagig plaveiselcelepitheel bij de slokdarm
- Submucosa
- 2 spierlagen
o Circulaire spierlaag: spiervezels lopen rondom om
o Longitudinale spierlaag: spiervezels lopen overlangs
- Adventitia
è Is zo voor heel het maagdarmsysteem!
Slokdarm fysiologie: slikbeweging
Voornaamste rol van de slokdarm = transporteren van de bolus van mond naar maag à er is geen
opname/absorptie, vertering t.h.v. de slokdarm, het heeft puur een transportfunctie!
De slokdarm is perfect uitgerust om het transport van de bolus op een efficiënte manier te doen,
want het zijn de grootste brokken voedsels die erdoor moeten à er is nog niets verteerd maar alleen
gekauwd!
à Fasen van het doorslikken van voedsel:
1) Orofaryngeale fase
o Bolus wordt gemaald en gemengd met speeksel
§ Enerzijds ter lubricatie = glibberig maken
1
, § Anderzijds bevat speeksel amylase = verteringsenzym dat een eerste
verteringsproces in gang zal zetten
o Bolus wordt stelselmatig na het kauwen richting de posterieure farynx geduwd, wat
de slikreflex induceert
§ Constrictie van de farynx
§ Larynx wordt afgesloten door de epiglottis die er als een klep op valt
§ Palatum gaat optrekken (= elevatie) waardoor de nasofarynx en de
mondholte afgesloten worden
§ Bovenste sfincter (UES) relaxeert, hij gaat open zodat de bolus kan passeren
è DUS de 2 routes waar we het voedsel niet naartoe willen zien gaan = nasofarynx
en larynx worden afgesloten waardoor het eten netjes in de slokdarm kan trekken
è Nadien gaat het palatum terug ontspannen + de epiglottis wordt terug
opgetrokken à de routes kunnen terug gebruikt worden voor passage van lucht
2) Slokdarmfase
o Hoofdfunctie = transportfunctie door de peristaltische reflex (zoals eigenlijk overal
inhet spijsverteringsselsel)
o Primaire peristaltiek = peristaltiek die ingezet wordt door een slikbeweging die
uitgelokt wordt door voedselpassage
o Secundaire peristaltiek = peristaltiek waarbij geen bolus aanwezig moet zijn om een
contractie uit te lokken, het gebeurt voornamelijk wanneer er reflux vanuit de maag
optreedt à de secundaire peristaltische contractie duwt de reflux terug de maag in
o Tertiaire peristaltiek = peristaltiek waarbij ook geen bolus aanwezig is, maar waarbij
de contracties niet mooi gecoördineerd of peristaltisch zijn maar eerder
gedesoriënteerd
à Spierlagen slokdarm
- Bovenste derde = dwarsgestreept spierweefsel
o Rechtstreekse innervatie door n. vagus = extrinsieke innervatie
à n. vagus gaat daar rechtstreekts de spiercellen aansturen
o Voor dwarsgestreept spierweefsel is er een belangrijke
neuromusculaire communicatie noodzakelijk waarbij elke
dwarsgestreepte spiercel geinnerveerd wordt door neuronale
uitlopers
2
, - Onderste derde = gladgestreept spierweefsel
o Eigen intrinsieke innervatie systeem in het maagdarmsysteem = enterisch
zenuwstelsel
o Het elektrisch signaal wordt niet per se door neuronen getransporteerd, maar ook
via de gladde spiercellen zelf in een soort van syncitiële communicatie
o Er is ook een vagaal effect à n. vagus gaat er ook actief zijn, maar heeft eerder een
modulerende rol
Slokdarm barrièrefunctie
De overgang van slokdarm naar maag:
- Wordt afgesloten door de onderste slokdarmsfyncter = indikking van de circulaire spierlaag
van de slokdarm net voor die overgaat in de spierlagen van de maag
- Verandert van mucosa van de ene zone naar de andere
o Slokdarm = meerlagig plaveiselcelepitheel
o Maag = enkellagig cillindrisch epitheel met glandulaire functie
è 2 verschillende epithelen die van belang zijn wanneer we over reflux en
Barrettslokdarm spreken à plaveiselceleptiheel van de slokdarm is weinig bestand tegen
langdurige zuur blootstelling, terwijl het cillindrisch epitheel van de maag er
gespecialiseerd in is om langdurig tegen zuur blootstelling bestand te zijn
à Antirefluxmechanismen
Het eten gaat van de slokdarm naar de maag. We willen niet dat het eten teruggaat van de maag
naar de slokdarm, want in de maag gaat het eten vermengd worden met zuur en als het zuur terug
naar boven komt dan gaat het hinderlijk inwerken op de slokdarm à kan ontstekingen geven en
andere klachten die we willen vermijden
Er zijn mechanismen om de gastro-oesofageale reflux onder controle te houden:
- Afsluiten van de gastro-oesofageale junctie door de onderste slokdarmsfincter
(LES) die versterkt wordt door de diafragmapijlers à LES + diafragmapijlers
fungeren als een functioneel geheel dat er voor zorgt dat de barrière sterker
wordt
o Diafragma ligt tot tegen de gastro-oesofageale junctie à de
diafragmapijlers omringen de junctie en gaan met hun eigen
musculaire vezels extra verstevigen
o Om de gecombineerde rol uit te oefenen is het belangrijk dat de
regio’s anatomisch tegen elkaar liggen
3
, § Wanneer er een maagbreuk optreedt en de onderste slokdarmsfincter komt
hoger te liggen dan het niveau van het diafragma, dan gaat die functionele
integriteit wegvallen à de barrière verzwakt à makkelijker reflux
- Slokdarmperistaltiek
o Als er reflux optreedt, dan gaat de slokdarm secundaire peristaltiek genereren om de
reflux terug in de juiste richting duwen
o Als het faalt, dan kan je makkelijk refluxproblemen krijgen
- Speekselsecretie
o Speeksel gaat bicarbonaat bevatten à neutraliseert het zuur dat eventueel naar
bovenkomt
- Mucosabarrière
o Slokdarm is bekleed met een relatief bestendig slijtvast plaveiselcelepitheel dat ook
al deels beschermd tegen zuur
o Bij chronische zuurblootstelling gaat die integriteit verdwijnen en gaat het zuur
klachten en ontstekingen kunnen veroorzaken
Gastro-oesofageale reflux ziekte (GERD)
= voornaamste slokdarmpathologie die we kennen
à Epidemiologie
- Heel frequent voorkomend probleem
- Prevalentie op basis van klachten
o 10-20% minstens 1 x per week last van reflux
o 7-10% bijna dagelijks
- Meest frequente gastro-intenstinale reden voor een ambulante consultatie bij de huisarts,
maar ook bij specialisten
o GERD + prikkelbare darmsyndroom + constipatie = grote 3 van de gastro-enterologie
Pathofysiologie
Oorzaken voor het ontstaan van reflux:
- Dysfunctie van de oesofagogastrische junctie door…
o Hypotensie van de LES
o Uitelkaar drijven van de diafragma pijlers en de LES bij een hiatus hernia
§ De maag gaat voor een del door de diagragmaopening herniëren
naar de thorax toe à stuk maag komt in de thorax te liggen à
LES komt intrathoracaal waardoor de 2 onderdelen van de
functionele eenheid uitelkaar drijven en de barrièrefunctie in het
gedrang komt te staan
4
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper pauliena. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €25,89. Je zit daarna nergens aan vast.