Samenvatting
Samenvatting Voeding- en eetstoornissen
Samenvatting voeding- en eetstoornissen Onderdeel van 'Verdieping in specifieke (zelf)zorgbehoeften'
[Meer zien]Voorbeeld 3 van de 29 pagina's
Voorbeeld 3 van de 29 pagina's
In winkelwagen
Voorbeeld van de inhoud
Voeding- en eetstoornissen (H3)1. Eetstoornissen: What’s in a name?
Eetstoornis (ES)
- eetproblemen die niet te wijten zijn aan een te geringe beschikbaarheid van voedsel —>
syndroom: gestoorde eetgedrag vormt een centrale en betekenisvolle component
- ernstige en ingewikkelde psychiatrische aandoeningen
- geobsedeerde manier bezig met eten, alsook met hun lichaamsomvang en gewicht
Vooral bij adolescente meisjes, maar ook jongens lijden eraan (vooral bouliama nervosa en andere
atypische eetstoornissen)
10-15% meer bij meisjes, dan bij jongens
Ontstaan meestal door een combinatie van psychische, sociale en biologische factoren, ook
familiale factoren kunnen een belangrijke rol spelen
—> negatief zelfbeeld, weinig zelfvertrouwen, schrik om afgewezen te worden, neiging tot
perfectionisme
Ontstaan vaak in de puberteit —> reactie op vele veranderingen in deze levensfase, ook
schokkende en ingrijpende gebeurtenissen kunnen ook een aanleiding zijn + de westerse nadruk
op een slank en mooi lichaam
AN en BN
- beginnen meestal in adolescentie of jong-volwassenheid
- sterke overeenkomsten, maar toch duidelijke verschillen
BED
- minder bekendheid i.v.m. AN en BN
- gem. 2-3 eetbuien per week, meestal overgewicht dat moeilijk te behandelen is
- negatief zelfbeeld door het niet onder controle krijgen van hun eetgedrag + faal-gevoel
1. Anorexia Nervosa (AN)
Meestal meisjes, zelden jongens
Ernstige aandoening met een niet te verwaarlozen mortaliteit
Ontstaan —> verschillende factoren (bv. puberteit, persoonl kheidskenmerken, ingr pende
gebeurtenissen, …)
1.1. DSM 5 (criteria)
1. beperken van energie-inname t.o.v. de energiebehoefte —> resulteert in een signi cant te
laag lichaamsgewicht voor de leeftijd, sekse, groeicurve en lichamelijke gezondheid
2. intense vrees om aan te komen of dik te worden, of persisterend gedrag dat
gewichtstoename verhindert (zelfs al is er een signi cant te laag gewicht)
3. stoornis in de manier waarop de betrokkene het lichaamsgewicht of lichaamsvorm
ervaart, een onevenredige grote invloed van het lichaamsgewicht of lichaamsvorm op het
oordeel over zichzelf, of persisteren in het niet onderkennen van de ernst van het actuele lage
lichaamsgewicht
4. amenorroe —> afwezigheid van ten minste 3 achtereenvolgende menstruele cycli
- als er geen sprake is van pilgebruik
Verdieping in speci eke (zelf)zorgbehoeften Pagina 1 van 29
fi fi ij ij fi
, - restrictieve type (beperkend type)
- gedurende afgelopen 3 maanden is de betrokken niet gedurende recidiverende
episoden bezig geweest met eetbuien of purgeer-gedrag
- klinische beelden —> gewichtsverlies komt voornamelijk tot stand door dieet houden,
vasten en/of overmatige lichaamsbewegingen
- eetbuien / purgerende type
- gedurende afgelopen 3 maanden is de betrokken gedurende recidiverende episoden
bezig geweest met eetbuien of purgeer-gedrag
- AN pt’n verliezen gewicht door te vasten en toename van lichaamsbeweging —>
daarnaast kan gewichtsvermindering worden nagestreefd door het opwekken van
braken of het gebruik van laxantia en/of diuretica
- bij AN is er zeker geen gebrek aan eetlust —> stuwende kracht achter de doelgerichte
weigering is de extreme angst om in gewicht of in omvang toe te nemen, zelfs bij
ondergewicht
- verstoord lichaamsbeeld —> zelfs in uitgemergelde toestand kunnen zij hun gewicht als te
zwaar of hun lichaamsvormen als te dik beoordelen
- een BMI ≦ 17,5 geeft de gewichtsklasse aan van AN
- ze zijn gepreoccupeerd bezig met alles wat met eten te make heeft
- bv. tellen van calorieën, kookboeken, recepten, …
- soms bizarre eetpatronen zoals snijden van eten in kleine stukjes
- amenorroe —> menstruatie blijft uit (als er geen sprake is van pilgebruik)
- die AN ontwikkelen voor de menarche zullen voorkomen dat ze gaan menstrueren
- de endocriene veranderingen bij uit zich in verlies van seksuele interesse en potentie
1.2. Lichamel ke kenmerken
- amenorroe
- droge huid, lanugohaar (donsachtige beharing), haarverlies, gedaalde lichaamstemperatuur,
hypotensie en obstipatie
- hypokaliëmie en andere elektrolytenstoornissen, hypoglycemie en dehydratatie
- tekort aan kalium —> levensgevaarlijk door optreden van hartritmestoornissen
- maag gaat krimpen, waardoor ze steeds minder voedsel kunnen verteren —> sommigen
ontwikkelen re ux, waarbij de inhoud van de maag terug naar boven komt
1.3. Psychologische kenmerken
- depressie —> vaak gevolg van AN
- ambitieus, perfectionistisch, conformistisch, vertonen een hoog streefniveau en goede
prestaties op school en sport (door extreme vormen aannemen tot dwangmatig soorten)
- sociaal, vaak ernstig, tonen empathie, zijn bang voor kritiek
- vinden de bevestiging en waardering van anderen zeer belangrijk
- dwangmatige persoonlijkheidstrekken (voornamelijk met voeding, maar ook overmatig
handen wassen, dwangmatig sporten, …)
1.4. Gezinskenmerken
- hechte gezinnen met zwakke grenzen tussen gezinsleden en ongezonde coalities
- generatiegrens is vaag, kinderen zijn vaak betrokken in ouderlijke con icten
- gezinnen zijn sterk kindgericht en over protectief
- angst voor scheiding en angst voor onbekende / nieuwe ervaringen —> vanuit sterke
gevoelens van afhankelijkheid van de ouders
Verdieping in speci eke (zelf)zorgbehoeften Pagina 2 van 29
♀︎ ijflfi ♂︎ fl
, 1.5. Sociale kenmerken
- hebben vaker con icten met familie en vrienden die bezorgd zijn om hun gezondheid
- vinden het lastiger om met anderen samen te zijn —> sociaal geïsoleerd
- weinig belangstelling voor wat ooit belangrijk was (bv. hobby’s, opleiding, werk, vrienden, …)
- problemen op school of werk omdat ze vaker ziek zijn
- verminderde behoefte aan intimiteit of seks
- gedragskenmerken
- eetgedrag —> samenstelling van hun dieet, maar ook wijze waarop ze met eten
omgaan (bv. gevoel van boetedoening of eten niet verdiend hebben —> deze negatieve
motieven kunnen mensen met AN pas brengen indien er al enig vertrouwen gewonnen is)
- positief ziektewinst putten uit idee dat ze toch maar in staat is om alsmaar af te vallen
—> verslaving aan eten wordt zo omgekeerd tot een positieve kracht tot
zelfbeheersing, zelfbeperking = pseudo autonomie
- haat-liefdeband met de weegschaal —> negatieve oordeel over zichzelf komt tot
uitdrukking in hun gevoel dat ze constant te dik zijn
- gebrek aan realiteitsbesef —> zien meestal hun gestoorde omgang met voedsel niet
- als ze aangesproken worden over hun eetgedrag voelen ze zich vaak beschuldigd en
zijn ze geneigd om te liegen
2. Boulimia Nervosa (BN)
Regelmatig last van ‘vreetbuien’, verliezen totaal de controle over zichzelf —> voelen zich enorm
schuldig en extreem waardeloos
Gaan braken of proberen via laxeermiddelen de opgenomen calorieën weer kwijt te raken
Hebben meestal een normaalgewicht (sommigen zijn enkele kilo’s te licht of te zwaar)
2.1. DSM 5
1. recidiverende eetbui-episodes
- afzonderlijke tijdsperiode (bv. 2u) eten van een hoeveelheid voedsel die beslist groter is
dan die de meeste mensen binnen dezelfde tijd, onder vergelijkbare omstandigheden
zouden eten
- gevoel tijdens de episode geen beheersing te hebben over het eten (bv. gevoel niet te
kunnen stoppen met eten, of zelf niet te kunnen beheersen wat en hoeveel)
2. recidiverend inadequaat compensatoir gedrag om gewichtstoename tegen te gaan —>
braken, misbruik van laxantia, diuretica of andere medicatie, vasten of overdadige
lichaamsbeweging
3. gedurende 3 maanden, gem. minstens 2x per week (zowel eetbuien als inadequate
compensatoire gedrag)
4. de lichaamsvorm en lichaamsgewicht hebben een onevenredige grote invloed op het
oordeel over zichzelf —> negatief zelfbeeld
5. de stoornis treedt niet uitsluitend op tijdens episoden van anorexia nervosa
2.2. Lichamel ke kenmerken
- veel van de lichamelijke symptomen zijn het gevolg van het braken en/of gebruik van
laxeermiddelen of diuretica
- tand-afwijkingen of tandvleesaandoeningen door aantasting van het glazuur door het
maagzuur
- heesheid, keelpijn
Verdieping in speci eke (zelf)zorgbehoeften Pagina 3 van 29
ijfi fl
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper chlovanhoenacker. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €13,99. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 79373 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen