WERKVELD EN RECHTEN VERKENNEN IN
MAATSCHAPPELIJK WERK
(KAY)
1
,PRAKTISCHE INFORMATIE
LESMATERIAAL:
- Notities + slides
- Handboek: Welzijn in Vlaanderen – beleid, bestuurlijke organisatie en uitdagingen
- Sociale landkaart
- Zowel hoor- als practicumcolleges (BELANGRIJK!)
EVALUATIE:
- 50% gesloten boek (combinatie van multiple choice en open vragen)
• Peilen naar kennis en inzicht
- 50% open boek (oefeningen en casussen)
- Bekijk naar de lesfiches voor de samenvatting en studeren
Selectie enkele werkvelddomeinen in MW
- Algemeen welzijnswerk en armoedebeleid
- Gezondheid
- Schuld- en budgethulpverlening
Werkvelddomeinen benaderen vanuit verschillende perspectieven
- Beleids- en bestuurlijk perspectief
- Juridisch perspectief
- Organisatorisch perspectief
- Toekomstperspectief
HOE ZIT HET MET JOUW VOORKENNIS?
(basiskennis – komt niet op het examen)
Echelonering / zorglijnen = we hebben verschillende vormen van hulpverleningen en we gaan zorgen dat we
beginnen bij 0e lijn en als dat niet werkt gaan we meer specifieke hulplijnen inschakelen
BESTUURLIJKE ORGANISATIE VAN HET WELZIJNSBELEID
POLITIEK-MAATSCHAPPELIJK GELADEN CONTEXT
- Politiek beroep
- Sociaal werk —> opdracht, missie, visie en strategie binnen een sterk politiek-maatschappelijk geladen
context. Veranderingen in deze context, beïnvloeden ook de rol van de sociaalwerkpraktijk in grote mate
Twee begrippen zijn heel belangrijk:
- Politiek = besturen en inrichten van onze samenleving
• Politieke partijen met eigen ideologiën: geheel van ideeën over de mens, menselijke relaties en de
inrichting van de samenleving
- Beleid = het stellen van doelen, middelen en een tijdspad in onderlinge samenhang
• Iets doen of iets niet doen
• Keuzes maken en schaarse middelen inzetten op een bepaald spoor
- Overheidssturing- en beleid
• Maatschappelijk verkeer op vreedzame en voorspelbare manier laten verlopen
• Maatschappelijke veranderingen teweegbrengen: ‘de overheid moet iets doen’
2
,MAATSCHAPPELIJK WERKERS BEVORDEREN WELZIJN
Driessens (2018)
- Maatschappelijk werkers bevorderen welzijn
- Welzijn veronderstelt een minimaal niveau van welvaart in een welvaartsmaatschappij, het hebben van een
aantal materiële zaken om op een menswaardige manier te kunnen leven, een inkomen dat voldoende hoog
is, voldoende voedsel, een dak boven het hoofd met voldoende woonkwaliteit, een zinvolle tijdsbesteding en
voldoende ontmoetingskansen, een reeël gevoel van veiligheid, respect en waardering van anderen,
zelfrealisatie. Elke mens kent fysiologische en sociale behoeften en bevredigt zijn behoeften in interactie met
anderen
Welzijnsbeleid = beleid dat erop gericht is om een toestand van welbevinden (welzijn) te realiseren
- Iedereen heeft hier mee te maken
Welzijnsbeleid is belangrijk:
- Bereikt een groot deel van de bevolking
• Direct en indirect
• Breed bereik, maar ook vorm van sociaal beleid gericht op bepaalde kansengroepen
- Grote hoeveelheid overheidsmiddelen
- Veelheid aan organisaties in de welzijnssector en mensen die er werken
➔ Omwille van de vergrijzing gaat welzijnsbeleid nog belangrijker zijn in de toekomst
Welzijnsbeleid is complex:
- Veel verschillende doelgroepen
• Variatie aan noden en behoeften
• Heeft een uitgebreid en gediversifeerd beleid nodig
- Betrokkenheid van verschillende overheden (vlaamse, federale en lokale)
- Heterogeniteit aan soorten organisaties die welzijnsindiensten leveren
WELZIJNSBELEID OP VERSCHILLENDE BESTUURSNIVEAUS
Welzijn als bevoegdheid van de gemeenschappen, maar ook andere beleidsniveaus en sectoren voeren een
welzijnsbeleid
Welzijn = objectief van veel / heel wat beleidssectoren (transversaal thema)
3
, ROL VAN DE FEDERALE OVERHEID IN HET WELZIJNSBELEID
Federale overheid:
- Bevoegdheden over het volledige belgische grondgebied en over bepaalde delen van verschillende
beleidsdomeinen
Bevoegdheden: federale belastingen, vreemdelingenzaken, sociale zekerheid en pensioenen,.. + delen van
volksgezondheid, werkgelegenheid, armoedebestrijding,…
Belangrijkste rol in welzijnsbevordering: voorzien van uitkeringen via de sociale zekerheid en sociale bijstand
- Sociale zekerheid = spaarvarken (als je werkloos bent krijg je een inkomen van de sociale zekerheid)
- Sociale bijstand = hangmat (vangen de personen op die door de mazen van het net vallen van de sociale
zekerheid)
➔ Zonder deze uitkeringen zou het welzijn van heel wat mensen ernstig afnemen
Kleinere maatregelen: parkeerkaarten voor personen met een handicap
Onrechtstreeks fiscale tussenkomsten: bepaalde vormen van belastingsaftrek mogelijk voor verschillende
doelgroepen
Voornamelijk financiële en fiscale maatregelen maar nemen ook ondersteunende maatregelen (voorbeeld zwangere
vrouwen kunnen niet ontslagen worden omdat ze zwanger zijn)
- Fiscaal = belastingen
ROL VAN DE VLAAMSE OVERHEID IN HET WELZIJNSBELEID
Vlaamse overheid
- Meest zichtbare bestuursniveau in de welzijnsbevordering- en bescherming van burgers
Vele bevoegdheden: groeipaket, justitiehuizen, ouderenzorg,..
Bevoegd door bijstand aan de personen: zeer ruime doelgroep waarvoor ze algemene regels uittekent voor hulp- en
dienstverlening
Erkennen en subsidiëren van welzijnsorganisaties
Veelheid en diversiteit aan dienstverlenende organisaties
In sommige situaties ook rechtstreekse verstrekker van financiële middelen aan personen met een zorgnood
- Persoonsvolgende financiering, vlaamse sociale bescherming,..
- Maar! Vlaanderen timmert als het ware aan eigen sociale zekerheid bovenop de federale sociale zekerheid
ROL VAN DE LOKALE OVERHEID IN HET WELZIJNSBELEID
Lokale besturen staan niet los van andere bestuursniveaus
- Welzijnsbeleid uitvoeren in opdracht van hogere overheden of binnen regelgevende kaders van hogere
overheden
- Scope van het welzijnsbeleid is heel breed
- Lokale besturen kunnen zelf diensten uitbouwen of private partners financieren om en specifiek aanbod op
poten te zetten
- Coordinatiefunctie in lokaal sociaal beleid
- Tendens naar autonoom lokaal welzijnsbeleid = zelfs proactief beleid ontwikkelen, in functie van noden die
leven in lokale samenleving
4
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper katovangestel. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €4,89. Je zit daarna nergens aan vast.