Voorbeeld: aanpak van woninginbraken. De vragen gaan over de hotspot-aanpak, verplaatsing- of
waterbedeffecten (geografisch, tijd, MO), op welke data worden de analyses gebaseerd en wat is de
precieze aanpak/ eventuele andere interventies die effect hebben. De vraag die hierbij hoort is hoe ze
een specifieke aanpak toepassen op een ander delict (woninginbraken straatroof).
Voorbeelden van vragen zijn:
- Daling in % hoeveel inbraken is dat? Hoe was de trend in de jaren ervoor?
- Hoe worden hot spots bepaald? Aanpak voor inbraken bij straatroof? Er is niet zomaar een
hot spot en er zijn heel veel verschillende manieren om dat vast te stellen.
- Dadergerichte aanpak, wie zijn dat? Wat is die combinatie? Hoe bepaal je de effectiviteit
daarvan? Inzetten van maatregelen tegelijkertijd?
- Onderbouwing van de gedachte en vanuit welk perspectief doe je iets? Verwacht je met deze
tip een daling van de straatroven? Wanneer wel? Waarom maak je bepaalde keuzes?
De academische en praktische blik lopen vaak niet met elkaar en vaak ontbreekt er in de praktijk een
degelijk inzicht en/of analyse. Het richt zich op analyse in tactisch/ strategisch politiewerk en
specialistische analysevormen; gedragskundige recherche advisering. Het vak wordt steeds
specifieker: analyse in politiewerk geografische daderprofilering. Er is een soort interactie in die
uiteindelijk in de praktijk gebeurt, waarbij er dus ook sprake is van een interactie tussen de thema’s.
De interactie van analyseniveaus
De politie is het grootste deel van hun tijd bezig met een concreet delict (inbraak). Alle delicten worden
los van elkaar bekeken vanuit een operationeel perspectief. Er kan daarna sprake zijn van een
patroon, ook wel seriematige delicten (inbraken). Er moet goed gekeken worden om deze
overeenkomsten tussen de serie te herkennen. Problematisch is echter dat er vaak niet wordt
gekeken naar forensisch bewijs, waardoor de herkenning ingewikkeld worden. Om de seriematige
delicten te herkennen, moeten de delicten geanalyseerd worden op kenmerken (crime linkage). De
geografische patronen zijn niet willekeurig, maar er zijn specifieke plekken (hot spots) waar veel
delicten worden gepleegd. Daarnaast gaat het vaak over een selecte groep van daders die veelvuldig
delicten plegen (hot shots). Er moet dus meer op probleemniveau gekeken worden om dit aan te
pakken. Deze probleemgerichte aanpak heeft vervolgens weer invloed op andere kenmerken
(geografie, MO, gedrag) zoals operationeel en tactisch handelen. Deze niveaus hangen dus allemaal
samen en hebben invloed op elkaar.
Misdaadanalyse
- Wat is misdaadanalyse?
Rond 1970 kwam er voor het eerst geluid om wat meer te kijken naar de gegevens die we hebben
(politie) om de achtergrond te onderzoeken. In 1979 schreef Goldstein een artikel over Problem-
Oriented Policing waarbij de nadruk lag op het gebruik van analyses. Dit gebeurde ook in Nederland
met de Nota Criminaliteit & Samenleving (1985). Hierna kwam de oprichting van de CID (CIE) waarbij
er contact wordt gehouden met de onderwereld om inzicht te hebben in wat er speelt in de
onderwereld (1986). Het idee wat dat er zo inzicht kwam in wat er speelt en wat er gebeurt in de
criminele wereld en deze informatie is daarom dus noodzakelijk. In 1987 werd de werkgroep
Misdaadanalyse opgericht. In 1992 werd het eerste Nederlandse congres Criminaliteitsanalyse. Een
andere belangrijke ontwikkeling hierbij was de oprichting van de Commissie Van Traa (1994-1996),
omdat de politie te ver onderdeel werd van de drugshandel in Nederland. Hierna werd de verkregen
informatie veel strakker gereguleerd en werd er beter gekeken naar wat er allemaal kon. Tot slot werd
in 1996 de Oprichting Landelijk Netwerk Misdaadanalyse.
- Verleden, heden en toekomst?
Definitie 1989 – Het opsporen en inzichtelijk maken van verbanden tussen criminaliteitsgegevens
onderling en tussen criminaliteitsgegevens en andere mogelijke relevante gegeven met het oog op de
praktijk van politie en Openbaar Ministerie.
Definitie 2001 – Het zoeken naar en inzichtelijk maken van verbanden tussen criminaliteitsgegevens
onderling en/of tussen criminaliteitsgegevens en andere mogelijke relevante gegevens met het oog op
de praktische bestrijding van criminaliteit.
,De nadruk ligt bij de praktische toepassing in de definitie. Het gaat over het toepassen van de analyse
en hoe dat idealiter zou gebeuren.
Definitie 2002 – Het in opdracht van politie en/of OM, door functionarissen van deze organisaties,
zoeken naar en inzichtelijk maken van verbanden tussen criminaliteitsgegevens onderling en/of tussen
criminaliteitsgegevens en andere mogelijke gegevens ten behoeve van een product dat de
besluitvorming door politie en Openbaar Ministerie aangaande de praktische criminaliteitsbeheersing
ondersteunt.
Hierna ontstond een speciale opleiding voor mensen die dit werk gingen uitvoeren.
Definitie 2004 – het beoordelen van het geheel aan beschikbare informatie op betekenis voor de
voorkoming en bestrijding van criminaliteit, met als doel vertaling van het uit die informatie te
verkrijgen inzicht naar praktische aanbevelingen voor beleidsontwikkeling en de planning en uitvoering
van concrete preventieve acties en opsporingsactiviteiten.
Hier kwam de nadruk op meer intelligence gestuurd werken (informatie gestuurde politie). Het gaat
over het gebruik van informatie en het vertalen van informatie naar de praktijk. Opvallend is dat
politieregistraties niet gemaakt zijn om onderzoek mee te doen, maar het werkt als een
verantwoordingmechanisme (waar wordt het geld aan uitgegeven) en om zicht te houden op de
ontwikkelingen van trends. Dit is het praktisch sturen van het handelen van de politie.
Na het congres Criminaliteitsanalyse in 2001 ontstond de ontwikkeling van de Informatie Gestuurde
Opsporing (IGO). Dit leidde uiteindelijk tot de ontwikkeling naar Wetenschappelijke methoden van
wetenschap naar de praktijk.
- Vormen en bronnen?
Intelligence led policing = is het application of criminal intelligence analysis as an object
decision-making tool in order to facilitate crime reduction and prevention.
De rol van analyses kwam centraal te staan. Informatie werd omgezet in intelligence. Het is gericht op
verzamelen, bewerken, veredelen en adviseren van/ over informatie. Het gaat niet langer om
ondersteunende maar leidende/ sturende positie in veiligheidsvragen (evidence-based).
Definities in Amerika:
- Crime intelligence analysis = analysis about people involved in crimes.
- Tactical crime analysis = short-term development of patrol, and investigative priorities.
- Strategic crime analysis = statistical trends, hots pots, and problems.
- Administrative crime analysis = analysis for police, government, and community.
Definities in Nederland:
- Operationeel = korte termijn incidenten/ zaken geanalyseerd door politie, BOD’s
(Bijzondere Opsporing Diensten) & gemeenten.
- Tactisch = middellange termijn tijdelijke prio’s of projecten (voorbeeld: plofkraken in
Utrecht of de oprichting van woninginbraakteam informatie verzamelen om ze te stoppen of
op te pakken). Dit wordt aangepakt door politie, BOD’s en/of gemeenten.
- Strategisch = lange termijn langdurige problematiek wat langer duurt dan enkele
maanden. Aangepakt door politie, gemeenten en/of provincies (verantwoordelijkheid voor
groen/ water dus milieucriminaliteit).
Operationele analyse richt zich op een bepaald incident (misdrijf) of een serie van gelinkte incidenten
(zaak). Het is vaak gekoppeld aan een TGO (Team Grootschalige Opsporing), rechercheteam of
projectteam. Het richt zich op alle vormen van gerichte analyse, maar voornamelijk:
Tijdlijnen = Anne Faber-zaak locaties samenleggen gericht op de route;
Sociale netwerkanalyse = wie heeft met wie contact en wie met wie is er in de buurt en
welke telefoons maken contact met elkaar. Daarnaast richt het zich op observatie van
bijvoorbeeld handgeschreven brieven binnen grote terreurgroepen. Het richt zich ook op de
grootte en orde van contacten en wat is het effect van ingrijpen op een netwerk.
o Chrono-analyse = netwerkanalyse of relatieschema in een tijdlijn of chronologische
analyse.
, Scenario’s in de opsporing = snappen wat er in de zaak aan de hand is en het onderzoeken
van verschillende scenario’s.
Gedragskundige rechercheadvisering = psychologische profilering en geografische
daderprofilering. Het nadenken over bijvoorbeeld bekende daders die in een bepaald gebied
woont.
Tactische analyse betreft de middellange termijn en het ondersteunt besluitvorming over
projectmatige aanpak. Het richt zich op de vraag of er wat mee wordt gedaan of dat het wordt
losgelaten. De basis hiervoor is de restinformatie uit oude zaken, informatie uit registratiesystemen en
eventuele aanvulling met andere bronnen (kan bijvoorbeeld leiden tot beeld criminele organisatie).
Wanneer worden welke zaken in behandeling genomen is afhankelijk van een product (=
projectvoorstel/ projectofferte) met de vraag of er capaciteit aan besteed wordt. De stuur- en
weegploegen bepalen of er wat gedaan wordt met een zaak tegenover hetgeen er nog op de plank
ligt.
Strategische analyse betreft het inzicht scheppen in criminele activiteiten/ incidenten in een bepaalde
periode. Het richt zich op de vraag hoe het fenomeen in elkaar zit, hoe vaak komt het voor en wat zijn
de trends daarin? Het richt zich dus op fenomeenanalyse bestaande uit: type/ aard, kwantiteit,
ontwikkeling en algemene profielanalyse. De uitkomst is relevant voor aanbevelingen voor het beleid.
De bronnen zijn:
Informatie uit registraties (kwantitatief):
o BVH (dagelijkse werkzaamheden);
o BlueView (HKS – aangiftes en registraties);
o Recherchesystemen (RBS/ BVO/ SUMM-IT);
o Inlichtingeninfo (TCI);
o Externe bronnen (kadaster, CBS, OSINT).
Kwalitatieve informatie:
o Interviews (wijkagent bevragen over de wijk);
o Dossierstudie.
Het lijkt erg op wat criminologen doen in een regulier onderzoek. Het is probleemgestuurde aanpak op
basis van een probleem op basis van waar het speelt en waar het veel voorkomt. In welke beat vindt
het delict bijvoorbeeld het vaakst plaats. Het idee is om meer te denken aan probleemoplossend
politiewerk in plaats van reactief. Het is gerichter werken met interventies inzetten en gestructureerde
werken.
Geografische analyses waarbij geografie het standaardonderdeel is. Hierbij wordt er nagedacht over
welke methoden en technieken gebruikt kunnen worden bij geografische analyses (besmette
woninginbraken). Tot slot wordt er ook gekeken waarom hot spots ook daadwerkelijk hot zijn en
waarom deze plekken ‘hot’ zijn om daar vervolgens gericht wat aan te doen. De politie kan een
aanpak doen gericht op een hot spot, maar de aanpassing van een omgeving wordt bepaald door de
gemeente. De vraag is dus vanuit welk perspectief je dit benaderd en wat de oplossingen binnen dit
perspectief zijn.
De misdaadanalyses vind je niet alleen bij politiewerk, maar bijvoorbeeld ook bij de gemeente
(veiligheidsindex). De index wordt gebruikt als beleidsmiddel wat ook wel een afrekeningmiddel is
vergelijkbaar met CompStat. De politie moet kunnen laten zien waar het plaatsvindt en of ze wisten
waar en welke misdaad plaatsvond. Als er zicht op is, kun je veel beter weten wat er speelt en hoe je
daar mee om kunt gaan. Het is gericht om het ontwikkelen van een preventieve aanpak (aan de
voorkant). Vormen hiervan zijn: persoonsgericht, fenomeengericht of situationeel. Hier kunnen
verschillende criminologische inzichten gebruikt, zoals situationele preventie (evidence-based
interventies). Welk model gebruik je en hoe is dit gekoppeld aan hetgeen wat je kunt doen en die
praktisch toepasbaar zijn. Problemen hiermee zijn:
- Wat is preventie?
- Probleemoplossend?
- Wanneer is het effectief?
De basis van de politie is nog steeds hetzelfde als voorheen: meer politie (meer blauw), ongericht
surveilleren, snelle respons op meldingen en reactief opsporingsonderzoek. Het Nederlandse model is
een mix van alles, maar de basis is reactief.
, Problem-Orientated Policing
Het standaardmodel van politiezorg gaat uit van zogenaamde brengzaken (meldingen/ aangiftes -
afhankelijk van anderen). De politie doet meer dan een klassieke wetshandhaver zijn, namelijk
hulpverlener, ordehandhaver, wetshandhaver, dienstverlener, inlichtingenverstrekker, bemiddelaar
(buurt) en vredehersteller. De politie acteert op een verscheidenheid aan maatschappelijke
problemen, veel niet crimineel. Het aanhouden en vervolgen is niet altijd effectief om problemen op te
lossen en ook niet de meest structurele oplossing. De beslissingsruimte gegeven aan politiemensen
om problemen op te lossen is erg waardevol. De politie kan een verscheidenheid aan middelen
inzetten om problemen te adresseren. De gemeenschap heeft waardering voor het werk van de
politie.
Dit laat zien dat er af moet worden gestapt van het standaardmodel en dat men zich moet richten op
probleemoplossend werken. Dit gaat over het focussen op waar de politie daadwerkelijk om gaat
waarbij problemen worden geanalyseerd om vervolgens te acteren op basis van deze diepte-analyse
met nieuwe vormen van oplossingen, zoals preventie. Het probleem moet specifiek worden
gedefinieerd/ geanalyseerd om vervolgens te bepalen wat de best passende aanpak is. Dit is de
meest effectieve aanpak is van hoe je politiewerk kan doen (succesvolle methode). Deze aanpak sluit
ook erg aan bij criminologisch denken en het snappen van een fenomeen en wat de theorie erachter
is.
Hoorcollege 2: SARA – model
Traditioneel politiewerk is slechts reageren, maar probleemgestuurde politie richt zich op de wijze
waarop de problemen daadwerkelijk opgelost kunnen worden.
- Probleemgestuurde politie = een groep incidenten voorkomend in een gemeenschap die
gelijkend zijn op een of meerdere manieren en die aandacht vragen van politie en publiek –
wat is het ‘probleem’.
Problemen kunnen op verschillende manieren worden gedefinieerd of beschreven; delicttype, wie is
erbij betrokken, waar heeft het plaatsgevonden, wanneer heeft het plaatsgevonden.
Centrale elementen POP – probleem
- Een probleem is hetgeen waar de politie op zou moeten worden gebaseerd. Het is de
basiseenheid van politiewerk in plaats van een delict, een zaak, een melding of een incident.
- Een probleem veroorzaakt schade aan burgers, niet alleen aan de politie. Alleen een
probleem van de politie is belangrijk, maar geen probleem in de termen van POP.
- De probleemaanpak is meer dan een quick fix en het gaat om het aanpakken van de
oorzaken van het probleem.
Voorbeeld: ondermijning. Dit is niet echt belangrijk voor burgers (ver van hun bed), want ze hebben er
niet concreet last van, maar voor de politie is het daadwerkelijk een probleem. Het kan interessant zijn
voor burgers door bijvoorbeeld brandgevaarlijkheid of illegaal aftappen van stroom. Het probleem
moet gekoppeld worden naar de burgers.
Het gaat van reactief (incident-driven policing) naar POP (problem-oriented-policing). De werkwijze
moet anders en dus moet er op een andere manier gekeken worden naar wat de problemen zijn.
Hiervoor moet er nagedacht worden over analyseren.
Centrale elementen POP – Analyse
- Routinematig en systematische analyse van problemen voordat wordt getracht ze op te
lossen;
- Analisten en afdelingen moeten eigen routines ontwikkelen voor probleemanalyse;
- Analyse moet grondig zijn, maar niet per se gecompliceerd;
- Problemen moeten precies worden beschreven en in verschillende componenten worden
opgebroken.
Door deze ontwikkeling komen er ook nieuwe methoden om criminaliteit te analyseren, zoals een
crime script analyse. Deze modellen kunnen gezamenlijk worden gebruikt bij netwerkanalyses om te
bepalen welke individuen essentieel zijn voor het netwerk (facilitators). De nadruk verandert van de
focus op criminelen en waarom zij crimineel zijn. Het wordt verklaard aan de hand van
achtergrondkenmerken en persoonlijkheden. Persoonlijke en sociale factoren liggen echter wel buiten
het bereik van een politieaanpak. Er moest minder aandacht worden besteed aan verklarende
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper ewubs24. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €8,49. Je zit daarna nergens aan vast.