Samenvatting
Samenvatting Goederen- en zekerhedenrecht, hoofdstuk 9 t/m 14.
Het laatste deel van de samenvatting.
[Meer zien]Voorbeeld 4 van de 37 pagina's
Voorbeeld 4 van de 37 pagina's
In winkelwagenVerkoper
Volgen
Voorbeeld van de inhoud
Pagina 51 van 879 Aanverwante rechtsfiguren
9.1 Bezit
‘Komt zeer veel voor.’
Het bezit is een feitelijke toestand en bestaat noodzakelijkerwijze uit twee wezenlijke bestanddelen,
met name een materieel en een intentioneel element.
Het materiële element of corpus: de feitelijke exclusieve macht over een goed.
Het goed gebruiken in overeenstemming met haar bestemming => feitenkwestie!
Vb. het bezit van een perceel grond impliceert nog niet het bezit van de haag die eromheen
staat.
Vb. indien er een afvoerbuis is bevestigd op een muur en dus over een doorgang loopt die
zich naast deze muur bevindt, strekt het bezit van de muur zich uit tot de afvoerbuis, maar
niet tot de doorgang.
Het zelf uitoefenen van de feitelijke macht over de zaak is NIET vereist. Er is GEEN
voortdurend contact tussen de zaak en de bezitter vereist.
Het intentionele element: de bezitter wil de feitelijke macht voor zichzelf uitoefenen. Dit wordt
steeds weerlegbaar vermoed, en dit meer bepaald bij drie personen: (1) de mede–eigenaar, (2) de
persoon die ten onrechte meent dat hij eigenaar is en (3) de persoon die weet dat hij geen eigenaar
is maar het goed bij zich wil houden.
De niet–wezenlijke bestanddelen van bezit:
Er geldt een weerlegbaar vermoeden van goede trouw: dit is wanneer de persoon denkt dat hij het
goed heeft verkregen van een persoon van wie hij dacht dat hij eigenaar was en van wie hij niet wist
of behoorde te weten dat hij dat niet was. De goede trouw moet aanwezig zijn op het ogenblik van
het verwerven van het goed.
De absolute bezitsgebreken: de rechtsgevolgen verdwijnen erga omnes.
Voortdurend karakter discontinuïteit: alle daden stellen die de titularis van een zakelijk
recht zou stellen en dit zonder abnormale onderbreking (vb. haag knippen na 9 jaar terwijl
normaal elke 6 jaar gebeurt).
Ondubbelzinnig dubbelzinnig: indien handelingen die het bezit zouden uitmaken de uiting
zouden kunnen zijn van een ander recht waarover de bezitter aanspraak zou maken. Zowel
de iure als de facto is mogelijk, maar vooral letten op de facto (= indien een zorgvuldig
persoon zou twijfelen).
De relatieve bezitsgebreken: de rechtsgevolgen verdwijnen inter partes.
Openbaar heimelijk: dit vereist veruitwendiging door zichtbare handelingen. Dit hangt
steeds af van de aard van de goederen.
Ongestoord geweld: het bezit verliest pas zijn vreedzaam karakter wanneer geweld wordt
gekenmerkt door een zekere duurzaamheid en een normaal en zorgvuldig bezitter in rechte
zou optreden tegen de stoornis van zijn bezit. Er bestaat zowel moreel (vaak bij contracten)
als materieel (vaak bij bezit) geweld.
Bewijslast: wie beweert dat het bezit gebrekkig is, moet dit bewijzen met alle middelen van recht.
, Pagina 52 van 87
9.2 Detentie
De detentor houdt een goed materieel onder zich, maar met toestemming en voor rekening van de
eigenaar of conform een wettelijke bevoegdheid.
Detentie berust steeds op een rechtstitel.
Detentie wordt niet vermoed.
Detentie en bezit kunnen naast elkaar bestaan en zelfs samenvallen.
Detentie zal in regel eeuwigdurend bezit en verjaring stuiten. Dus detentie belet bezit en verjaring.
Vb. Gemeente wil verkrijgende verjaring van een stuk grond, maar krijgt dit niet omdat ze
slechts detentor is.
Een detentor kan mogelijks wel eigenaar of bezitter worden indien zijn titel wijzigt.
9.3 Daden van gedogen of vermogen
Daden van gedogen hebben geen provocerend karakter ten overstaan van iemand anders zijn
rechten.
De iure: impliceert geen aanspraak op een recht in hoofde van diegene die de handeling
stelt.
De facto: slechts een minimale inbreuk op iemand anders zijn eigendomsrecht.
Vaak binnen een burenrelatie of vriendschapsrelatie waardoor er minstens een impliciete
instemming is van de ware titularis van het goed die op ieder ogenblik kan worden herzien (=
gentlemen’s agreement).
Er is GEEN inbezitname en GEEN afdwingbare rechtstitel.
Vb. het opstapelen van puin op iemand anders zijn erf of iemand zijn perceel betreden om de
haag te snoeien.
Vb. een private toegang hebben tot een deel van de kerk.
Positieve handeling.
Een daad van vermogen mag men stellen omdat iemand anders zijn recht niet gebruikt.
Daden van vermogen hebben een voorlopig karakter.
Vb. het aanvaarden van een bepaald soort afsluiting tussen twee erven.
Vb. het recht op uitzicht in afwachting dat er wordt gebouwd.
Negatieve handeling.
, Pagina 53 van 87
9.4 Precaire bezetting of bezit ter bede
Dit is een onbenoemde overeenkomst waarbij er een recht wordt toegekend dat bij contract of bij
eenzijdige rechtshandeling weer kan worden opgezegd. (vb. terrasjes, parkeergarages)
Dit is een variant van detentie omdat de heerschappij die de bezetter ter bede uitoefent, steunt op
een rechtstitel.
Komt niet meer zoveel voor.
Vb. privaatrechtelijk gebruik van een openbaar domeingoed.
Discussie: administratiefrechtelijk statuut heeft weinig te maken met het privaatrechtelijke
bezetting ter bede.
Vb. het kosteloos zijn woning ter beschikking stellen aan vluchtelingen.
9.5 Toe-eigening
Toe–eigening is de eigendomsverkrijging door de inbezitname van een goed dat aan niemand
toebehoort.
Res nullius: een zaak dat ontsnapt aan iedere machtsbeheersing door de mens. Het betreft
materiële roerende zaken die nooit aan iemand hebben toebehoord (vb. wild, vissen in
stromend water, …).
Res derelicta: iedere zaak waar een eige naar zich bewust van heeft ontdaan. Dit
veronderstelt de wil om zich van een zaak te ontdoen (= psychologisch element) en het
feitelijk ontdoen van de zaak (= materieel element).
Dit is enkel mogelijk voor roerende goederen.
Uitgesloten goederen:
Onroerende goederen.
Onbeheerde nalatenschap.
Onlichamelijke goederen (omdat ze nooit res nullius zijn. Zo ontstaan schuldvorderingen voor
rekening van een bepaalde persoon die eigenaar blijft tot dat hij hen overdraagt).
9.6 Schatvinding
Een schat is elke verborgen of bedolven zaak waar niemand enig eigendomsrecht op kan laten gelden
en die per toeval wordt ontdekt.
Het verschil met toe–eigening is tweeledig:
De schat heeft een eigenaar, maar deze is onbekend.
De schat vereist geen inbezitname maar het louter vinden of ontdekken volstaat.
Wie een schat vindt op zijn erf, wordt eigenaar.
Wie een schat vindt op een ander zijn erf, wordt voor 1/2de eigenaar in geval van toeval. Indien dit
een georganiseerde zoektocht was, wordt de eigenaar van het erf eigenaar.
, Pagina 54 van 87
9.7 Achtergelaten of verloren zaken
Achtergelaten of verloren goederen worden door vele bijzondere wetten:
Edict van 10 december 1547 inzake strandvondsten. Na 1 jaar eigendom van de Staat.
Wet van 30 december 1975 omtrent goederen die worden gevonden buiten particuliere
eigendom of op de openbare weg ter uitvoering van vonnissen tot uitzetting.
o Twee voorwaarden: (1) het vinden van het goed buiten particuliere eigendom EN (2)
er zich meester van maken.
o Afgeven aan het gemeentebestuur die een bewaarplicht heeft van 6 maanden en dit
op te nemen in een openbaar register. Deze verplichting geldt NIET voor goederen
op de vuilnisbelt of voor goederen die onder andere wettelijke regels vallen (vb.
titels aan toonder gevonden in een bankfiliaal).
Wet van 21 februari 1983 voor lichamelijke roerende zaken die worden achtergelaten bij een
ondernemer, ambachtsman of handelaar ter bewaring, herstelling, of reiniging, dan wel bij
een notaris of gerechtsdeurwaarder naar aanleiding van een openbare verkoop of toewijzing.
Na 1 jaar (6 maanden bij een motorvoertuig) gedwongen verkoop mits instemming
vrederechter.
Gemene recht: eigenaar na dertigjarige verkrijgende verjaring.
9.8 Zaakvorming
Zaakvorming of specificatio is het creëren van een nieuwe zaak met materiaal dat toebehoort aan
een derde en zonder de sociale of economische functie van de zaak te wijzigen.
Het verschil met natrekking is de vereiste van een “bewerking”.
De verdeling van het eigendomsrecht bij zaakvorming steunt op het principe van de natuurlijke
billijkheid.
De eigenaar van de oorspronkelijke zaak wordt eigenaar van de nieuwe zaak tenzij dat de arbeid zo
belangrijk was dat hij de waarde van de nieuwe zaak ver overtreft.
Vb. het bewerken van diamant, steen of hout.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper as1ud3n1. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €3,39. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 62890 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen