Hoofdstuk 1: materie en metingen
Chemie→ studie van de natuur, eigenschappen en transformaties van materie.
Materie→ alles wat een massa heeft en ruimte bezet, dat je ziet, kan aanraken, proeven of ruiken
Wetenschappelijke methode → proces van observatie, hypothese en experiment gebruiken om
kennis te vergroten.
Eigenschap → karakteristiek om een substantie of object te karakteriseren: grootte, kleur,
temperatuur, alsook chemische samenstelling en chemische reactiviteit.
Fysische verandering → een verandering die de chemische samenstelling, structuur niet verandert.
Chemische verandering → een verandering in chemische samenstelling, structuur,
Materie bestaat in drie toestanden:
• Vast → een substantie met een bepaalde vorm en volume
• Vloeistof → een substantie met een bepaald volume, maar neemt de vorm aan van het vat
waar het in zit.
• Gas → een substantie zonder bepaald volume en vorm.
Veel stoffen kunnen in 3 fasen bestaan en nemen deel aan fase-overgangen
Stoffen zijn ingedeeld in zuivere stoffen en mengsels
• Zuivere stof → een substantie die een gelijke chemische samenstelling heeft
• Mengsel → een mengeling van twee of meer substanties, welke hun eigen chemische
identiteit behouden.
o Homogeen mengsel → een uniform mengsel dat overal dezelfde samenstelling heeft.
o Heterogeen mengsel → een niet-uniform mengsel dat in sommige gebieden
verschillende samenstelling heeft.
,Componenten van een mengsel kunnen zonder verandering van hun identiteit gescheiden worden.
Zuivere stoffen worden opgedeeld in 2 groepen:
• Enkelvoudige stof (‘element’)→ een fundamentele substantie die chemisch niet afgebroken
kan worden tot kleine substanties
• Samengestelde stof (‘chemical compound’)→ een zuivere substantie die door chemische
reacties kan afgebroken worden in eenvoudigere substanties.
118 elemnten zijn geïdentificeerd waarvan 91 natuurlijk voorkomen.
Een één- of twee-letter afkorting wordt gebruikt voor elk element
• De eerste letter is altijd een hoofdletter
• De tweede letter (indien aanwezig) is altijd een kleine letter
De naam van de symbolen zijn afgeleid van het latijn (die meestal maar niet altijd overeenkomen et
de naam van het element zoals wij het kennen)
Niet alle elementen komen voor in gelijk abundanties
Essentiële elementen voor het menselijk leven
De symbolen van elementen worden gecombineerd ter vorming van chemische formules.
Subscripten tonen hoeveel atomen (de kleinste fundamentele eenheden) van elk element er
aanwezig zijn in de chemische verbinding
,water kan onder invloed van elektrische stroom een chemische verandering ondergaan waarbij er
waterstofgas en zuurstofgas worden geproduceerd.
• De reagentia (reagens: water) staan links
• De reactieproducten (waterstofgas en zuurstofgas) staan rechts
• Een pijl (reactiepijl) verbindt de 2 delen om de chemische reactie weer te geven. De
reactieomstandigheden worden boven en onder de pijl geschreven.
Massa, volume, temperatuur, dichtheid en andere fysische eigenschappen worden fysische
grootheden genoemd en worden weergegeven door een getal en een eenheid:
• Fysische grootheid → een fysische eigenschap die kan gemeten worden
• Eenheid → een gedefinieerde hoeveelheid die gebruikt kan worden als een standaardmeting
Wetenschappers gebruiken het Systeme International d’Unités (International system of Units),
afgekort als SI
• Massa wordt gemeten in kilogram (kg)
• Lengte wordt gemeten in meter (m)
• Volume wordt gemeten in kubieke meter (m^3)
• Temperatuur wordt gemeten in Kelvin (K)
• Tijd wordt gemeten in seconden (s)
SI-eenheden (SI-stelsel) zijn gerelateerd met metrische eenheden (metriek stelsel) mits kleine
verschillen
• De metrische eenheid van massa is de gram (g) i.p.v. de kilogram (1g =1/1000 kg)
• De metrische eenheid van volume is de liter (l) i.p.v. de kubieke meter (1l =1/1000 m^3)
• De metrische eenheid van de temperatuur is graden Celsius (°C) i.p.v. Kelvin
Afgeleide eenheden:
• Snelheid: meter per seconde (m/s)
• Dichtheid: gram per kubieke centimeter (g/cm^3)
De grootte van de eenheid kan ontzetten klein of groot zijn, vandaar dat eenheden kunnen
aangepast worden door gebruik van voorvoegsels (prefixen) om te verwijzen naar kleinere of grotere
hoeveelheden.
, Wetenschappelijke notatie → een getal uitgedrukt als een product van een getal tussen 1 en 10, met
10 tot een macht.
215=2,15*100=2,15*(10*10)=2,15*102
De exponent van de 10 vertelt hoeveel plaatsen de decimale komma werd verplaatst om een positie
te krijgen achter het eerste cijfer.
Om een getal groter dan 1 uit te drukken in wetenschappelijke notatie, dient de decimale komma
naar de linkerkant opgeschoven te worde totdat de positie ervan achter het eerste cijfer is. Het
aantal verzette plaatsen is de positieve exponent van 10.
Om een getal kleiner dan 1 uit te drukken in wetenschappelijke notatie, dient de decimale komma
naar de rechterkant opgeschoven te worden totdat de positie ervan achter het eerste cijfer is. Het
aantal verzette plaatsen is de negatieve exponent van 10.
Om een getal van wetenschappelijke notatie om te zetten in standaardnotatie wordt het proces
omgedraaid
• Positieve exponent→ de decimale komma wordt zoveel plaatsen naar rechts verschoven
zoals aangegeven door de exponent van 10
• Negatieve exponent→ de decimale komma wordt zoveel plaatsen naar links verschoven
zoals aangegeven door de exponent van 10.
Enkel de beduidende cijfers worden gebruikt.
Massa→ de hoeveelheid materie waaruit een voorwerp of object opgebouwd is
Gewicht→ de gravitatiekracht die door de aarde (of een ander groot lichaam) uitgeoefend wordt op
een voorwerp of object.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper anneliekenaalden. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €6,99. Je zit daarna nergens aan vast.