Samenvatting van het vak strafrecht. Gemaakt met behulp van alle lessen (notities en PowerPoint), alsook voorbeelden uit de les en bijhorende wetsartikels! Ook vermeldingen van zaken die belangrijk zijn voor het examen.
INLEIDING
Overtredingen: politierechtbank
Wanbedrijven: correctionele rechtbank
Misdaden: Hof van Assisen
Tijdens coronacrisis mensen die in gezicht spuwen correctionele rechtbank!
Wat kan men doen?
Opschorting: rechter gaat ze schuldig verklaren maar nog geen straf geven
(bepaalde periode geven en als die in die periode niks doet, krijgt hij geen straf)
9 maanden gevangenis met uitstel: rechter gaat ze 9 maanden in gevangenis
steken maar als hij gedurende een bepaalde periode niks doet, moet dat niet
(wachten met uitvoering van de straf dus).
Verschil tussen dit en vorige: rechter verklaart bij opschorting wel dat hij schuldig is
22 maanden gevangenis
Spuwen staat niet letterlijk in het strafwetboek!
Art. 328 SW: hij die stoffen verspreid zonder op zichzelf gevaar in te houden en de indruk
geven gevaarlijk te zijn en weet dat hiervoor…
in artikel: verwijzing naar ‘aanslag op personen of op eigendommen is strafbaar met
gevangenisstraf van ten minste 2 jaar, gevangenisstraf 3 maanden tot 2 jaar én geldboete 50
tot 300 euro
3 verschillende zaken (met alle drie hetzelfde misdrijf: spuwen in gezicht) krijgen alle drie
een totaal verschillend vonnis
Is strafrecht rechtvaardig?
Eenzelfde gebeurtenis is voor de ene totaal verschillend dan voor de andere
bv. man doodt per ongeluk 2 kinderen omdat ze opeens achter 2 auto’s voor zijn auto
kwamen gelopen hij werd vrijgesproken, maar de ouders vonden dat onrechtvaardig
Heel moeilijk om te zeggen of strafrecht rechtvaardig is, dus
er is geen definitie van rechtvaardigheid dus moeilijk om in die discussie te gaan
Wat moet strafrecht zijn?
Vergeldend aspect: oog om oog, tand om tand
Afschrikkend
Regulator
Bescherming
Opvoeding
Statutory rape: een jongen van 19 heeft een consensuele relatie met een meisje van 13
jaar. Dit is op zich geen verkrachting (want consensus) maar toch is het meisje dus nog niet
volwassen genoeg om die toestemming te geven dit is statutory rape
Vanaf 14 jaar kan je wel toestemming geven
In strafrecht zet men vooral in op bescherming en opvoeding
Strike three (baseball: als je drie keer ernaast gooit moet je van het veld): als je voor een
derde keer veroordeeld wordt krijg je levenslang (in de VS)
soms dus wel echt onrechtvaardig
1
,Legaliteitsbeginsel
Je hebt geen straf zonder wet – je hebt geen misdrijf zonder wet
wet in formele zin!
= fundament van onze rechtsstaat
Je kan niet met terugwerkende kracht straffen
Er zijn 3 soorten wetten in formele zin:
Ordonnanties
Decreten regionale parlementen
Wet gestemd door federale parlementen
Interpretatie van wetten
Strikte interpretatie
Soorten interpretatie
o Authentieke: de wet zegt zelf hoe je het moet interpreteren
bv. nacht: wat is nacht nu? (zegt de wet duidelijk)
diefstal bij nacht krijgt meer straf dan gewoon overdag
o Contextuele
o Jurisprudentiële
o Doctrinale
o Taalkundige
o Evolutief
- interpretatio cessat in claris: als iets heel duidelijk is, moet je niet interpreteren
Formeel en materieel strafrecht
Materieel: alles in wetboek (SW)
Formeel: hoe worden misdrijven opgespoord, hoe kunnen die worden gedaan, hoe worden
ze vervolgd, hoe worden ze berecht? (SV)
Codificatie van strafrecht
In 1867: de koning was toen heel belangrijk (als je die aanviel vloog je direct de gevangenis
in)
Nieuw strafwetboek: er zijn zoveel artikels over seksueel strafrecht dat het bijna een ‘nieuw’
strafwetboek wordt
Strafwetboek
Algemeen strafrecht:
- Artikels 1-100ter = Sw/algemeen strafrecht (poging, meerdere daders, …)
algemene regels
- Complementaire wetten
Bijzonder strafrecht:
- Artikels 101-566 Sw
- Bijzondere strafwetten
Scharnier tussen beiden: artikel 100 Sw
Adagium ‘lex specialis derogat generalis’: een bijzondere regel heeft voorrang op een
algemene regem / het bijzonder strafrecht heeft voorrang op het algemeen strafrecht
2
,LES 2
ACTUA
Poging: iets dat niet gelukt is
art. 51 Sw. en volgende
Dit is een belangrijk juridisch begrip!
Dit wordt uitgebreid bekeken in strafwetboek omwille van het legaliteitsbeginsel
als een misdrijf niet voltrokken is, is het geen misdrijf
Je kan maar spreken van een strafbare poging omdat het staat in de wet
Terroristische misdrijven
Is er een aparte bepaling nodig om te kunnen spreken van een terroristisch misdrijf?
want we hebben namelijk misdrijven zoals:
Vereniging van misdadigers
Lid zijn van criminele organisatie
Moord en doodslag
Slagen en verwondingen
Brandstichting
Springstoffen, wapens
Financiering van misdrijven
Dus waarom spreken we dan van een apart terroristisch misdrijf?
dit is te wijten aan de aanval van 9/11: enorme gebeurtenis op geopolitiek vlak en op vlak
van terrorisme dus die landen zeiden ‘we moeten terrorisme zwaarder aanpakken en
zwaarder bestraffen’. Er kwam dan een akkoord waarbij men zei ‘alle nationale overheden
gaan in hun regelgevingen specifieke bepalingen voor terrorisme voorzien’ en dat is dus de
reden dat een terroristisch misdrijf apart is voorzien in de wet
Art. 137-141 Sw.
Limitatieve lijst van misdrijven!
= ‘niet eender welk misdrijf kan omschreven worden als een terroristisch misdrijf’
maar enkel die in paragraaf 2 en 3 van art. 137 kunnen als terroristisch misdrijf
worden beschouwd
bv. slagen en verwondingen, gijzelneming, ontvoering, vernieling of beschadiging van
…, verstoring informaticasysteem, kaping van vliegtuigen, piraterij, alles te maken
met ontploffingstuigen, …
Maar bv. valsheid in geschriften staat niet in die lijst, dus iemand die documenten
aanmaakt in kader van een terroristisch misdrijf kan niet apart worden vervolgd als
terroristisch misdrijf voor valsheid in geschriften
‘door aard of context kan het een land of internationale organisatie ernstig
schaden’
Er moet dus schade zijn aan het individu maar ook aan het land of internationale
organisatie, en hoe? Door de aard of de context.
Deze aard of context staat niet in wetboek, dus hoe interpreteren?
denk aan legaliteitsbeginsel: we gaan beperkt interpreteren
‘moet opzettelijk gepleegd zijn’
Hetzij met oogmerk om bevolking ernstige vrees aan te jagen
Hetzij om overheid of internationale organisatie te dwingen tot het
verrichten of onthouden van een handeling
3
, Hetzij om de politieke, constitutionele, economische, sociale
basisstructuren te ontwrichten of vernietigen
Straffen aanzienlijk verzwaard
Definitie ‘terroristische groep’ art. 139 Sw.
Voorheen zagen we ook al die andere zaken (lid criminele organisatie enz.)
we moeten het eigenlijk zo bekijken:
- vereniging van misdadigers is voor de beginnelingen
- lid criminele organisatie is voor de gevorderden
- terroristische organisatie is voor de experten
Een terroristische groep is
- Een gestructureerde vereniging van meer dan 2 personen
(niet gewoon een groepje, maar er moet echt structuur in zitten. Deze
structuur gaat meestal ook gepaard met een vorm van hiërarchie)
- Die enige tijd bestaat
- Waarbij er onderling overleg is
- Met als doel misdrijven te plegen cfr art. 137 Sw.
Lid 2 zegt wat NIET als terroristische groep wordt beschouwd
bv. de vakbond
De terroristische groep heeft een aantal bijkomende elementen opgeleverd, nl.
- Deelname aan de groep is strafbaar art. 140 Sw. (leider wordt zwaarder
gestraft)
- Aanzetten tot … art. 140bis Sw.
- Werven van mensen art. 140ter Sw.
- Onderrichtingen en opleiding geven art. 140quater Sw.
- Materiële of financiële middelen verstrekken art. 141 Sw.
bv. een jongeman sluit zich aan bij IS, wordt opgepakt en belandt in een kamp
en de mama van de jongen stuurt geld naar daar. Dat is het verstrekken van
financiële middelen. De goedbedoelde mama stuurt een beetje geld en wordt
dan beschouwd als zijnde iemand die mee actief is in het verstrekken van
financiële middelen van een terroristische groep.
Wet van 20 juli 2015 tot versterking van de strijd tegen het terrorisme
o Invoering art. 140sexies Sw.
Afreizen naar buitenland met het oog op daar of in België een
terroristisch misdrijf te plegen
België binnenkomen met het oog op het plegen van een terroristisch
misdrijf
Ongeacht of het aldaar effectief heeft plaatsgevonden
Wet van 14 december 2016 tot wijziging van het strafwetboek wat betreft de
bestraffing van terrorisme
art. 140septies Sw.: voorbereidende handelingen worden strafbaar
Maar vanaf wanneer is iets nu een voorbereidende handeling?
- de rechter zal dit onderzoeken
LES
Werking van de strafwet in de tijd
4
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper ellavansprengel. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €8,98. Je zit daarna nergens aan vast.
